اطلاعات کلی خبر
عنوان خبر :
دیابت زنگ خطر جهانی
متن کامل خبر
مریم شمالیان- شیرازنوین
shomalianm@gmail.com
دیابت که در اصطلاح به آن بیماری قند نیز گفته میشود، بیماری است که در آن انسولین در بدن تولید نمیشود و اگر در بدن موجود است، قابلیت استفاده از آن را ندارد.
انسولین، هورمونی است که توسط لوزالمعده در بدن تولید میشود و این هورمون قند را از خون گرفته و آن را وارد سلولها میکند تا بهعنوان انرژی استفاده شود.
میزان انسولین در بدن مبتلایان به دیابت کم است و یا به دلایل گوناگون تأثیر کافی ندارد؛ بنابراین مقدار قندخون آنها بدون آنکه از آن استفاده شود، بالا رفته و از آن طرف سلولها کمانرژی و بیانرژی میمانند؛ این افزایش قند در خون باعث ایجاد مشکلات و بیماریهای متعدد میشود.
انواع دیابت
دیابت به دو نوع ۱ و ۲ تقسیم میشود؛ دیابت نوع یک یا دیابت وابسته به انسولین، علت ژنتیکی و محیطی دارد و علت شروع آن بهطور کامل شناسایی نشده است، اما مسلماً شیوع بیماری دیابت نوع یک کمتر از نوع دو است. شیوع شیوع این بیماری به سن خاصی ارتباط ندارد، اما معمولاً در کودکان و جوانان شایعتر است.
دیابت نوع دو بیشتر در بزرگسالان شایع است، اما امروزه به علت زندگیهای کم تحرک، محیطهای کوچک و استفاده از غذاهای پرچرب، فستفودها و غذاهای فرآوری شده و اضافه وزن در کودکان و نوجوانان شاهد بروز این بیماری در سنین پایینتر نیز هستیم.
هشدارهای ابتلا به دیابت
اگر به نوشیدن زیاد مایعات و تشنگی بیش از حد، پرخوری، تکرر ادرار، خستگی زیاد از حد، مشکلات بینایی، کاهش وزن، عدم بهبود زخم و عفونتهای حاد دچار هستید، احتمالاً علائم دیابت هستند؛ با مراجعه به پزشک و انجام آزمایش خون از این موضع اطمینان یابید؛ چراکه بین ابتلا به بیماریهای قلبیعروقی، چربیخون و دیابت رابطه تنگاتنگی وجود دارد.
دیابت اثر زیادی بر روی اعضای بدن میگذارد؛ بهعنوان مثال تخریب شبکیه و بروز تاری دید و نابینایی، آسیب شدید به کلیهها و نیاز به دیالیز از عوارض آن هستند. کنترل نکردن قندخون و عدم مراقبت صحیح از پاها موجب بروز زخم و عفونت غیرقابل کنترل در پاها و اندامهای تحتانی میشود که در صورت ابتلا به دیابت، تنها چاره برای مداوای آن پس از گسترش عفونت، قطع عضو است.
دیابت با تأثیر بر روی اعصاب و اندامها و مخصوصاً پاها، باعث بی حرکتی و بیحسی آنها شده و گزگز در کف پاها را در پی دارد. افراد دیابتی بیشتر در معرض خطر عفونت لثهها، پوسیدگی و لق شدن دندانها قرار دارند و باید گفت که دیابت کنترل نشده احتمال حمله قلبی، سکته مغزی و فشارخون را نیز افزایش میدهد.
پویش ملی سلامت گامی برای کنترل دیابت
توجه به پیشگیری از بروز دیابت و کنترل این بیماری از اولویتهای دانشگاه علومپزشکی شیراز است و دکتر رضاییانزاده، اجرای پویش سلامت را در ارتقای سلامت مردم فارس گام مؤثری میداند:
معاون بهداشت دانشگاه علومپزشکی شیراز درخصوص گسترش ابتلا به دیابت بهعنوان یک زنگ خطر میگوید: بیش از 537 میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به دیابت هستند و طبق پیشبینیها در صورت انجام ندادن مداخلات مؤثر برای کنترل این بیماری، تعداد افراد مبتلا به دیابت تا سال 2050 به یک میلیارد و 300 میلیون نفر برسد.
دکتر عباس رضاییانزاده میافزاید: دیابت عامل اصلی نابینایی، نارسایی کلیه، حمله قلبی و سکته است و گرچه علم در تلاش است تا درمانی برای دیابت پیدا کند، اما هنوز هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد و درمانهای موجود، اغلب کنترل کننده است.
وی اضافه میکند: در طول دهه گذشته، بیش از 40 قرص و تزریق جدید برای دیابت در دنیا تأیید شده است، با این حال، اکثر بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، کنترل قندخون ضعیفی دارند و به همین دلیل هنوز با عوارض طولانی مدت سلامتی مواجه هستند.
رضاییانزاده با تصریح اینکه پیشگیری مهمترین رکن کنترل همهگیری دیابت است، اظهار میکند: با تغییر سبک زندگی شامل رعایت رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم، حفظ وزن طبیعی بدن و پرهیز از مصرف دخانیات میتوان اجتمال ابتلا به دیابت را کاهش داد.
وی میافزاید: ۱۴ و نیم درصد جمعیت استان فارس به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند و عامل خطر اصلی در این میان سبک زندگی است که شامل غذا، مصرف الکل، فعالیت فیزیکی میشود.
وی به برگزاری پویش ملی سلامت با شعار «آگاهی زودتر، مراقبت مؤثرتر» اشاره کرده و میگوید: این پویش از 20 آبان امسال آغاز شده و تاکنون ادامه دارد.
معاون بهداشت دانشگاه علومپزشکی شیراز میافزاید: این پویش با هدف شناسایی افراد در معرض خطر ابتلا به بیماریهای دیابت و فشارخون بالا آغاز شده تا ضمن افزایش آگاهی و ارتقای سلامت مردم در این زمینه، پیشگیریها و مراقبتهای لازم در مورد این بیماریها نیز به انجام برسد.
رضاییانزاده اضافه میکند: از ابتدای طرح پویش سلامت تاکنون ۳۴۵ هزار تن از ابتدای پویش در استان غربالگری شده اند و در این خصوص دومین استان کشور هستیم.
او اعلام میکند: پایگاه سنجش سلامت در تمامی پایگاههای سلامت، بیمارستانهای دولتی و خصوصی، در ادارات کل شیراز و شهرستانها، خانههای بهداشت روستایی برپا شده است تا طرح پویش سلامت را به صورت رایگان در سراسر استان به خوبی اجرا کنیم.
رضاییانزاده همچنین میگوید: ۱۲۰۰ پزشک خانواده و ۱۱۷۰ خانه بهداشت و ۶۰۰ مرکز خدمات جامع سلامت و پایگاه سلامت در استان داریم که به اجرای پویش سلامت میپردازند.
او از مردم استان خواست تا برای مشارکت در این طرح ملی و دریافت خدمات رایگان پیشگیری و تشخیص به موقع بیماریهای دیابت و فشارخون بالا به خانههای بهداشت، پایگاههای پزشک خانواده، مراکز خدمات جامع سلامت و ایستگاههای سیار و مراکز درمانی بخش دولتی و خصوصی مراجعه کنند.