اطلاعات کلی خبر
عنوان خبر :
امنیت میراث هخامنشی از گزند فرونشست
متن کامل خبر
رئیس گروه زمینشناسی دانشگاه شیراز اعلام کرد که فرونشست زمین هیچ تأثیری بر آرامگاه پادشاهان هخامنشی که در کوه واقع شدهاند و نقش برجستههای ساسانی صخرهای در نقش رستم ندارد.
نشست علمی مشترک اساتید زمینشناسی دانشگاه شیراز و گروه باستانشناسی پایگاه میراث جهانی تختجمشید با موضوع پایش ۴ماهه و گزارش کاوش و ساماندهی محوطه نقش رستم، روز ۳۰ مهرماه در شیراز برگزار شد.
در این نشست رئیس گروه زمینشناسی دانشگاه شیراز گفت: پس از اسکن زمین و مطالعات جیپیآر، ژئوفیزیک و ژئوالکتریک انجام شده در نقش رستم میتوان گفت فرونشست مربوط به دشت و در بستر خاک دشت اتفاق افتاده است و خوشبختانه آثار نقش رستم به ویژه آرامگاه پادشاهان هخامنشی و نقشبرجستههای ساسانی در دل صخره کنده شده است و فرونشست هیچ تأثیری بر آنها ندارد.
علی فقیه ادامه داد: صخره کوهستان تا کیلومترها به هم پیوسته است و همه آثار صخرهای نقش رستم از خطر فرونشست مصون هستند و تنها دل نگرانی برای بنای سنگی منسوب به کعبه زرتشت است. این بنا و باروی خشتی نقش رستم هر دو دارای ویژگیهای معماری فوقالعادهای هستند که تاکنون فرونشست نتوانسته است خللی به آنها وارد کند؛ زیرا باروی نقش رستم دارای ۱۰ متر ضخامت بوده و تمام از خشت است و تنها آسیبهایی که به باروی خشتی نقش رستم وارد شده است، فروشستهای ناشی از بارندگی است. وی بیان کرد: در خصوص بنای منسوب به بن خانگ سازههای سنگی آن چنان محکم از سنگهای یکپارچه ساخته شده که طی ۲۵ قرن از تمام زلزلهها مصون مانده است. سرپرست برنامه ساماندهی محوطه نقش رستم و رئیس پایگاه جهانی تختجمشید نیز در این نشست به بررسی و تحلیل میزان استحکام بنای کعبه زرتشت یا بن خانگ پرداخت و گفت: در زمان کاوشهای باستانشناسی ۱۰۰ سال پیش هیئت آمریکایی مشخص شد این بنا سالمترین بنایی است که از روزگار هخامنشی تاکنون به جا مانده و از زیر خاک نمایان شده است.
علی عسکری چاوردی تصریح کرد: هخامنشیان این بنا را در برابر خطرات زلزله و هر گزند دیگر کاملاً ایمن ساختهاند و به دلیل اهمیت مذهبی این بنا، سازه معماری و مصالح سنگی به کار رفته در ساخت آن یکی از شاهکارهای معماری دوره باستان است.
وی بیان کرد: در خصوص ایمنی زمین و سطح زیرین این بنا مطالعات ادامه دارد و به محض تأمین اعتبار مطالعات ژئوتکنیک بستر بنای کعبه زرتشت انجام میشود و مقاومسازی زمین برای این بنا در اولویت است.
عسکری چاوردی همچنین به تشریح جزئیات طرح ساماندهی محوطه پرداخت که طی ۴ ماه مطالعات میدانی با مجوز از پژوهشگاه میراثفرهنگی انجام شد و سپس افزود: در این مدت خوشبختانه بخشی از سیستمهای انتقال و هدایت آب نقش رستم احیا شد. در بخش شرقی محوطه حوضچه آرامش آب جهت جلوگیری از ریزش سنگ از بستر بالای کوهستان در زمان بارندگی ساماندهی شد، در بخش غربی محوطه سیستم انتقال آب کوهستان به مخزن لایروبی شد تا بخشی از آبهای کوهستان در فصل بارندگی به این مخزن انتقال و هدایت شوند. وی ادامه داد: در بخش مرکزی به دلیل اینکه اریک اشمیت در حدود ۹۰ سال پیش گمانه کاوشی بزرگی به ابعاد ۸۰ در ۱۰۰ متر در پیرامون کعبه زرتشت ایجاد کرده بود و بخشی از آن را مجدد با خاک دست ریز پر کرده است، بین بستر اصلی خاک و خاک پرشده در گمانه کاوش اختلاف تراکم ایجاد شده بود که هرساله در اثر فرورفتن آب به درون ترانشه کاوش، آن شکاف از زیر سطح پر از آب میشده است و به همین دلیل در برنامه امسال تصمیم گرفته شد این شکافها پاکسازی شوند تا میزان عمق شکافهای سالهای گذشته شناسایی شوند.
به گفته عسکری چاوردی، به نظر میرسد بر اساس مطالعات حاصل از ۴ ماه کار میدانی، مشکل اصلی نقش رستم در بخش مرکزی و پیرامون کعبه زرتشت است که خوشبختانه با شناسایی عمق شکافها و امتداد برش افقی متوجه شدیم تمام این شکافها به محدودههای کاوشهای باستانشناسی هیئت آمریکایی مربوط است که در آن زمان چالههای بزرگ و عمیقی در این قسمت ایجاد کرده بودند؛ لذا برای جلوگیری از نفوذ باران به درون این چالهها باید در زمان بارندگی آبهای سطحی به سرعت از سطح محوطه خارج شوند. به همین دلیل، در این مرحله برنامه شیببندی سطح محوطه، زهکشی و برنامه هدایت آبهای سطحی به بیرون از سطح محوطه مد نظر قرار دارد.