اطلاعات کلی خبر
عنوان خبر :
هدایت و جابهجایی رعد و برق با لیزر ممکن شد
متن کامل خبر
محققان برای نخستین بار با استفاده از اشعه لیزر رعد و برق را هدایت کردند. آنها امیدوارند با کمک این روش از صاعقههای مرگبار اجتناب کنند و یا حتی در آینده آنها را به وجود بیاورند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ای اف پی، رعد و برق در سراسر جهان بین ۴۰ تا ۱۲۰ بار در ثانیه اتفاق میافتد و سالانه بیش از ۴هزار نفر قربانی آن میشوند. همچنین این رویداد میلیاردها دلار خسارت به وجود میآورد.
با این وجود، مهمترین اقدام محافظتی در برابر صاعقهها میله برق گیر است که نخستین بار در سال ۱۷۴۹ میلادی ابداع شد.
محققان ۶ مؤسسه تحقیقاتی پس از سالها پژوهش همین ایده را به کار گرفتهاند اما به جای یک میله فلزی ساده از یک ابزار بسیار پیچیدهتر و لیزری دقیق استفاده کردند.
آنها در پژوهشی در ژورنال «نیچر فوتونیکس» توضیح دادهاند اشعه لیزری که از بالای کوهستانی در سوئیس به آسمان پرتاب میشود محل وقوع صاعقه را ۵۰ متر بیشتر تغییر میدهد.
اورلین هوارد یکی از فیزیکدانان آزمایشگاه ENSTA پاریس و همچنین مؤلف ارشد پژوهش در این باره میگوید: ما میخواستیم نشان دهیم لیزر قادر به تأثیرگذاری بر صاعقه و این سادهترین راه برای هدایت آن است اما اگر بتوان در آینده با آن صاعقه به وجود آورد بهتر است.
صاعقه در حقیقت تحلیل الکتریسیته ساکن است که در ابرهای طوفانی یا بین ابرها و زمین تجمیع شدهاند. اشعه لیزر نوعی پلاسما ایجاد میکند که در آن یونها و الکترونهای بار دار هوا را گرم میکنند.
از آنجا که هوا تا حدودی رسانا است یک مسیر ایدئال برای رعد و برق به حساب میآید.
محققان قبلاً و در سال ۲۰۰۴ میلادی این نظریه را در نیومکزیکو آزمایش کردند اما لیزر ابداعی آنها نتوانست صاعقه را کنترل کند. دلیل شکست لیزر آن بود که پالسهای کافی به ازای هر ثانیه در رعد و برق تولید نمیکند. این درحالی است که رعد و برق در چند میلی ثانیه رخ میدهد.
اما در آزمایش جدید محققان از یک لیزر به اندازه خودرو استفاده کردند که میتواند هزاران پالس در یک ثانیه را از بالای قله ۲۵۰۰ متری کوهستان سانتیس در شمال شرقی سوییس به آسمان بفرستد. در این قله یک برج مخابراتی قرار دارد که سالانه حدود ۱۰۰ بار دچار صاعقه زدگی میشود. ۲ سال پس از ساختن یک لیزر قدرتمند، قطعات این ابزار طی چند هفته به قله ارسال شد. در نهایت یک بالگرد محفظههای بزرگی که تلسکوپی در آن قرار میگیرد را به قله برد. تلسکوپ مذکور از بالای برج مخابراتی ۱۲۴ متری، اشعههای لیزری با حداکثر قدرت را به سمت نقطهای درارتفاع ۱۵۰ متری آسمان نشانه گرفتند.
طی طوفانی در تابستان ۲۰۲۱ میلادی محققان توانستند از اشعه لیزری که صاعقه را به فاصله ۵۰ متر جابهجا کرد، استفاده کنند؛ علاوه بر آن ۳ صاعقه دیگر نیز با این روش هدایت شدند.