اطلاعات کلی خبر
عنوان خبر :
مرکز اسناد خانه پژوهشگران است
متن کامل خبر
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با اشاره به اینکه در ایام یادروز سعدی، نمایشگاهی از سکههای مهرهای تاریخی دوره سعدی به نمایش درمیآید و کارگاه آموزشی هم در کنار آن برپا میشود، گفت: روز دوشنبه چهارم اردیبهشتماه ساعت 10 این نمایشگاه برپا میشود. روحالله منوچهری، در گفتوگو با پیام خبر، گفت: 2 سازمان اسناد و کتابخانه ملی که ادغام شدند، فعالیتهای آنان در سطح مناطق و بهصورت منطقهای در حال انجام است. مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با اشاره به اینکه کارهای کتابخانه ملی که در تهران انجام میشود، از جمله صدور مجوزها، فیپا، نشر و خدماتی که به پژوهشگران ارائه میشود، در این مرکز هم به اجرا میرسد، اضافه کرد: بخش اسنادی این مرکز قریب یکصد دستگاه دولتی هستند که طبق قانون باید اسناد خود را در اختیار این سازمان قرار دهند؛ اسناد این سازمانها به این سازمان تحویل میشود، پس از ارزشیابی بر اساس درجه اهمیتی که دارند مشخص میشود که این اسناد به چه شیوه ای باید دسته بندی و نگهداری شوند و بخشی از اسناد هم باید امحا شود و پس از اخذ مجوزهای لازم امحا شکل میگیرد. وی با اشاره به اینکه قانون مشخص میکند که اسناد زمانبندی داشته باشد، اضافه کرد: در ارزشیابی اسناد وقتی این اسناد وارد سازمان میشود، ممکن است یک برگ از آن زونکن باعث شود تا همه اسناد نگهداری شوند و از این رو اسناد به دقت بررسی میشوند. کار بسیار حساس و پرمشقتی است و نیاز به دقت زیادی دارد. منوچهری با تأکید بر اینکه اسناد علاوه بر اینکه اسکن میشوند، بهصورت فیزیکی هم ارائه میشوند، اظهار کرد: ادارات در صورتی که به بایگانی خود نیاز داشته باشند، میتوانند مکاتبه کرده و اسکن اسناد را در اختیار بگیرند، این یکصد دستگاه که گفته شد، الزاماً باید اسناد خود را تحویل دهند و شمولیت سازمانها را قانون اسناد مشخص میکند. وی با اشاره به اینکه یک سری از اسناد غیردولتی هستند که نمونه آن قباله ازدواجهای قدیمی اجداد ماست که زمانی سند رسمی بوده ولی الان با آن هیچ کاری نمیتوان انجام داد و از خیلی افراد دردی دوا نمیکند، افزود: این برای پژوهشگران خیلی مهم است و از آنها از ادبیاتی که نوشته شده، نوع آن و موارد مختلف را استفاده میکنند. منوچهری با اشاره به اینکه اسناد دولتی، اسناد غیردولتی و اسناد تاریخی بهصورت جداگانه جداسازی میشوند و بر اساس دوره تاریخی که دارند دیجیتالسازی میشوند و در سامانه کتابخانه ملی قابل جستوجو خواهند بود، تأکید کرد: بهطور مثال اسنادی که در این مرکز و در سایر مراکز مثل تهران وجود دارد و درمورد خلیج فارس هستند را میتوان جستوجو کرد و قابل رؤیت است. مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با یادآوری این مطلب که بخش دیگری تحتعنوان کتابهای خطی، چاپ سنگی و چاپ سربی وجود دارد که اینها بهصورت جداگانه نگهداری میشوند، افزود: بخش تاریخ شفاهی وجود دارد و با بزرگانی که در سطح استان و منطقه هستند، مصاحبههای دقیق و درستی انجام میشود و بر اساس اصول حرفهای تاریخ شفاهی مصاحبه انجام میشود که فیلم، صوت و متن آن را در اختیار داریم و تاکنون 115 نفر از بزرگان فارس را انجام داده ایم.
وی با اشاره به اینکه مرحوم جمشید صداقتکیش و مرحوم دکتر علیاصغر خدادوست و برادران فقیری جزو افرادی هستند که مصاحبهشان در آرشیو تاریخ شفاهی این مرکز وجود دارد، تأکید کرد: اسنادی داریم از برخی استانداران، تا افرادی که در حوزه هنر و فرهنگ در این مرزوبوم کار کردهاند. منوچهری گفت: در دوران کرونا تهیه مصاحبه از کادر درمان هم در بخش تاریخ شفاهی انجام شده است. مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس تأکید کرد: در بخش تالارهای این مرکز، سه تالار وجود دارد که تالار وصال، قشقایی و فارسشناسی است. تالار فارسشناسی برای افرادی است که از دکتری به بالا هستند و آن دو تالار دیگر هم یکی برای خانمها و یکی برای آقایان است. وی با اشاره به اینکه شرایط عضویت در این مرکز دقیقاً بر اساس شرایط کتابخانه ملی تهران است، افزود: کتابخانه ملی هدف عمدهای که دارد، این است که برای آیندگان میراث مکتوب را حفظ کند و به دست آنان برساند؛ در صورتی که یک کتابخانه عمومی برای آموزش مردم و ارتقای عمومی فعالیت میکند. منوچهری گفت: در تالار رقمی این مرکز دسترسی به کتابخانه دیجیتال فراهم است و سیستمهایی برای این منظور تعبیه شده است. وی با اشاره به اینکه موزه فرهنگ فارس در این مرکز وجود دارد که یک نقاشی از کمالالملک را در خود جای داده، اظهار کرد: قرآنهای خطی به خط افراد مختلف در این موزه نگهداری میشود و سندی خطی به دستخط ملاصدرای شیرازی در این مرکز نگهداری میشود و قلمدانهایی که مورد استفاده قرار میگرفته است، در آن وجود دارد که بازدید از آن در طبقه همکف رایگان است.
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با اشاره به اینکه آرشیو ملی هنر در این مرکز وجود دارد که میتوان از آن بهره جست، اضافه کرد: در آرشیو ملی هنر اطلاعات هفت هنر را وارد میکنیم و در اختیار پژوهشگران قرار میدهیم. این مورد در مرکز فارس رقم میخورد و در تهران وجود ندارد. بخش سینما از ابتدای وجود سینما در ایران تا سال 1398 را آماده کردهایم و تمام این فیلمها در آرشیو وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه اولین فیلم ایرانی که در هند تولید شده است را در این آرشیو قرار دادهایم، افزود: تمام فیلمهایی که در سینمای ایران تولید شده است را داریم. همه این فیلمها با کلیدواژگان مختلف نظیر بازیگر، کارگردان، اسم فیلم و... قابل جستوجوست. منوچهری گفت: فضایی وجود دارد که پژوهشگرانی که میخواهند در رابطه با فیلمها اقدام پژوهشی کنند، بیایند و آنها را رصد کنند و این اقدام به غیر از سینما برای سایر هنرها مثل موسیقی و هنرهای تجسمی هم انجام میشود.
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با تأکید بر اینکه هنوز نتوانستهایم برای سایر هنرها این کار را انجام دهیم چون کاری سخت و زمانبر است، افزود: آرشیو ملی قرآن کریم را ایجاد کردیم و با سایر کشورها مکاتبه شده است. قرآنهای خطی را که در سایر کشورها وجود دارد، بهصورت دیجیتال جمعآوری کردهایم و این تعداد به 500 عدد میرسد و اطلاعات کامل قرآن نظیر کاتب، قرن و محل نگهداری را نوشتهایم. پژوهشگران میتوانند بر این اساس جستوجو کنند و این کار هم در این مدیریت انجام شده است. وی با اشاره به اینکه تصاویر با کیفیت بالاست و میتوانند روی آن زوم کنند، اضافه کرد: همه قرآنها خطی نیستند، ولی سعی کردیم قرآنهایی را که توسط خوشنویسان ایرانی نگاشته شده است جمع آوری کنیم.
منوچهری با اشاره به اینکه روزنامهها اسکن شده است و گپهایی بین آن وجود دارد که در حال مکاتبه با سایر نهادها هستیم، افزود: تمرکز ما بر حفظ و نگهداری است. ابتدا دیجیتالسازی میشود و برای نسخ خطی آفتزدایی و مرمت در برنامه است.
وی با اشاره به اینکه روزانه دو مرتبه شرایط دمایی و رطوبتی اسناد را ثبت میکنیم، افزود: ما در ایدئالترین شرایط اسناد را نگهداری میکنیم. در تمام دنیا ویترینهایی وجود دارد که دمای محیط با دمای زیر ویترین متفاوت است و دمای زیر ویترین چک میشود. برای خرید این ویترینها نیاز به تأمین مالی است.
وی با اشاره به اینکه بندهخدایی تعدادی سند خطی داشت که میخواست به فروش برساند و با وی صحبت شد و قبول کرد اسناد را اهدا کند، گفت: قرار است در روز 19 اردیبهشتماه مراسم تجلیل از اهداگران را داشته باشیم و اولین جلسه مجمع خیرین اهداگران استان هم در این مرکز انجام میشود. منوچهری افزود: سعی داریم اولین جلسه مجمع عالی خیرین استان هم در این مرکز برپا شود که با جدیت دنبال میکنیم که انجمن خیرین به این مناسبت راهاندازی شود. منوچهری با اشاره به اینکه اسناد شامل مبایعهنامه، اجیرنامه و قباله بوده است که مردم میتوانند آن را اهدا کنند، گفت: اسناد میتواند در روشنکردن ابعاد تاریخی مؤثر عمل کند و افرادی هم که سند ارزشمند داشته باشند که ارزش آن را کارشناسان ما مشخص میکنند، میتوانند به امانت به ما بسپارند و اگر سند به مرمت نیاز داشته باشد هم آن را مرمت میکنیم. وی با اشاره به اینکه در ایام یادروز سعدی، نمایشگاهی از سکههای مهرهای تاریخی دوره سعدی به نمایش درمیآید و کارگاه آموزشی هم در کنار آن برپا میشود، افزود: روز دوشنبه چهارم اردیبهشتماه ساعت 10 این نمایشگاه برپا میشود.
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با اشاره به اینکه برای روز سعدی، نشست و محفل ادبی با ادبا داریم، افزود: نمایشگاه تصاویر تاریخی آرامگاه سعدی در دوران مختلف را داریم که سعی میکنیم در محل سعدیه برگزار شود.
وی با اشاره به اینکه چهارهزار قطعه عکس قدیمی در این مرکز وجود دارد که فهرستنویسی شده است، افزود: تصاویری از شیراز قدیم داریم که عکاسی هم عکس جدید آن را مهیا کرده که روی شاسی آماده داریم و در روز شیراز نمایشگاهی خواهد شد. مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با اشاره به اینکه نقشههای تاریخی که پیرامون خلیج فارس وجود دارد را بیرون آوردهایم و سعی کردیم که از زبان مسئولان داخل کشور خودمان نباشد، اضافه کرد: نمایشگاه خلیج فارس از نگاه دولتهای خارجی، شامل نقشهها و مکاتبات بوده است که در حال رایزنی با همکاری سایر نهادها هستیم تا این نمایشگاه برپا شود و در روز ملی خلیج فارس هم پنل علمی با همکاری دانشگاه شیراز برگزار میشود. وی با اشاره به اینکه برای روز اسناد هم از اهداکنندگان اسناد تجلیل میشود، تأکید کرد: از یکی دو دستگاه برتر هم که همکاری خوبی در اسناد دولتی دارند، تجلیل میشوند. سعی داریم که بهگونهای برنامه برگزار شود تا افراد اگر اسنادی دارند، در راستای حفظ هویت ملی به این مرکز ارائه کنند. منوچهری در پایان گفت: 14 قرآن خطی و اولین دیوان حافظ که مربوط به قرن نهم است، در این مرکز حفظ و نگهداری میشود.