اطلاعات کلی خبر
عنوان خبر :
تازیانه گرانفروشان بر معیشت فرودستان
متن کامل خبر
سعیدرضا امیرآبادی- گروه گزارش
amirabadi_shznvn@yahoo.com
/// اشاره:
گرانی و گرانفروشی زمینهساز گسترش فقر و ازدیاد جرم است. فراگیری سونامی فقر به معنای سقوط اخلاق در جامعه است و ارزشها یکی پس از دیگری رنگ میبازند. گسترش نداری در میان مردم سبب میشود تا مواردی نظیر نمودار سلامت، شاخص امیدواری، سرانه امید به زندگی و مؤلفههایی از این دست مسیر زوال پیموده و جامعه خود را در بنبست تباهی ببیند. در حقیقت افسارگسیختگی تورم بهموازات تأثیری که بر سفرهها دارد، دارای پیامدهای ناگواری در حوزههای روانی نیز است.
وقتی که بهای هر دلار به پانصدهزار ریال میرسد، تازیانههای فقر با نفرت بیشتری بر تن دهکهای اقتصادی و بهویژه فرودستان فرود میآید. امروزه دستمزدهای ریالی با هزینههای ارزی هیچ قرابتی ندارند و تورم افسارگسیخته سبب شده سبد معیشتی هر روز کوچکتر شده و تأمین هزینههای اساسی مانند اجارهبها و درمان با چالشهای جدی مواجه شود. علاوه بر تازیانههای گرانی، گرانفروشان هم در این میدان عصیانگری میکنند و نتیجه فعالیت شوم آنها به مواردی نظیر ازدیاد جامعه ندارها، فروپاشی بنیان خانواده، رشد بزهکاری، پیری جمعیت و افزودهشدن بر تعداد جرماولیها بازمیگردد. این گرانفروشی گاهی از سوی یک واحد صنفی و در مقیاس کوچک صورت میگیرد و گاه با واحدهای تولیدی کلان روبهرو هستیم که با نگاههای سلیقهای و با استفاده از خلأهای قانونی اقدام به افزایش قیمت خودسرانه میکنند.در این وانفسا، بسیاری از مردم مظلوم هم قید نیازهای اساسی خود را میزنند و سفرههای طبقات میانی و فرودست جامعه هر روز کوچکتر و حقیرتر میشود. اما مطابق قانون، دستگاههای متعددی رسالت پایش بازار و مبارزه با گرانفروشان را برعهده دارند. با این حال به نظر میرسد که جریمههای گرانفروشی نقش بازدارندگی خود را از دست داده و این بازار سیاه آنقدر فریبنده است که سودجویان علیرغم همه جریمهها و اعمال قانونها همچنان تمایل زیادی برای تخلف از خود نشان میدهند. بر همین مبنا، گروه گزارش شیرازنوین نگاهی به فعالیتهایی داشته است که در حوزه مقابله با پدیده فزاینده گرانفروشی در هفتههای اخیر انجام شده و گلایههای شهروندان را انعکاس میدهد.
بازرسی به جریمه انجامید
سازمان صنعت، معدن و تجارت یکی از دستگاههایی است که در قبال گرانی عهدهدار مسئولیتهایی است. معاون بازرسی و حمایت از مصرفکنندگان سازمان صنعت، معدن و تجارت فارس اعلام کرد که طی هفتههای اخیر با انجام ۱۱هزار و ۹۱۶ مورد بازرسی، بالغ بر ۱۴۵۱ پرونده تخلف به ارزش بیش از ۵۹میلیارد ریال تشکیل شده است. مهدی حسنی در پاسخ به شیرازنوین گفت: از ابتدای اسفندماه سال گذشته تا بیست فروردینماه در زمینه قاچاق کالا و ارز، ۹۵۲ مورد بازرسی انجام و ۹ فقره پرونده تخلف به ارزش ۴۰۰میلیون ریال تشکیل شده است.
وی با اشاره به اهمیت بررسی دقیق و بهموقع گزارشهای مردمی، گفت: در این مدت ۳۴۵ مورد شکایت مردمی دریافت شد که از این تعداد، ۳۲۷ مورد رسیدگی شده و ۱۸ مورد دیگر نیز در دست بررسی است. عمده تخلفات کشفشده شامل درجنشدن قیمت و نصبنشدن نرخنامه، گرانفروشی، کمفروشی، اخفا و امتناع از عرضه کالا، ارائهنکردن فاکتور خرید، صادرنشدن صورتحساب، رعایتنکردن دستورالعملهای بهداشتی، تقلب، عرضه خارج از شبکه و احتکار بوده است.
گرانفروشی از آش تا آجیل
وی گفت: تخلفات بر اساس گروه کالایی کشفشده توسط بازرسان شامل صنوف آجیل و خشکبار، لوازمالتحریر، مشاورین املاک، میوه و ترهبار، دخانیات، خدمات قالیشویی، آرد و نان، کالای برقی، آش و حلیمپزی، مواد پروتئینی، موبایل و قطعات آن، پارکینگ، شیرینیفروشی، مصالح ساختمانی، خدمات کارواش، منسوجات، پوشاک، کیف و کفش، کافه و رستوران، مبلمان، اثاثیه و لوازم خانگی، هتلآپارتمان، اقلام آرایشی و بهداشتی، لاستیک، خدمات آرایش زنانه و مردانه، لوازم یدکی و روغن موتور بوده است. معاون بازرسی و حمایت از مصرفکنندگان سازمان صمت فارس، با بیان اینکه خودکنترلی یک اصل مهم در فراهمسازی فضای آرام بازار است، بر ادامه بازرسیها از صنوف و واحدهای خدماتی استان تأکید کرد.
حسنی افزود: به مردم اطمینان میدهیم که نظارت کاملی توسط گشتهای مشترک بازرسی با دستگاههای مرتبط مثل بهداشت، اتاق اصناف، اتحادیهها، استاندارد و تعزیرات حکومتی بر بازار انجام شود و امیدواریم همچنان شاهد همراهی مردم در اعلام گزارش تخلفات باشیم.
رصد شبکههای تولید و توزیع کالاهای اساسی
یکی از سکانداران اصلی مبارزه با گرانفروشی، تعزیرات است. مدیرکل تعزیرات حکومتی استان فارس در این رابطه گفت: طرح ویژه نظارتی نوروز و ماه مبارک رمضان که از هشتم اسفندماه سال گذشته آغاز شده بود، دیروز چهارم اردیبهشتماه به پایان رسید. غلامرضا سالاری ادامه داد: طرح مذکور با هدف حمایت از اقشار کمدرآمد جامعه و همچنین فضای کسبوکار اجرایی شد و در این راستا تشدید نظارتها در قالب گشتهای مشترک بازرسی از واحدهای تولیدی، صنفی، خدماتی، انبارها و... با اولویت رصد شبکه تولید و توزیع کالاهای اساسی در دستور کار قرار گرفت. وی از انجام 14057 مورد گشت مشترک بازرسی با همکاری دستگاههای متولی نظارت همچون سازمان جهاد کشاورزی، سازمان صمت، اتاقهای اصناف، شبکههای بهداشت و... خبر داد و اظهار داشت: همکاران ما در سرتاسر استان تا ساعت 8 شب حتی در ایام تعطیل در قالب یکهزار و 130 اکیپ بازرسی انجام وظیفه نمودهاند.
جرائم دهبرابری در انتظار گرانفروشان
دبیر کمیسیون تنظیم بازار استان با اشاره به تشکیل بیش از 2هزار پرونده تخلف در طی این بازرسیها افزود: بیشترین پروندههای متشکله مربوط به گرانفروشی اصناف بوده که بنا بر تأکید رئیس سازمان تعزیرات حکومتی مبنی بر برخورد قاطع با تخلفات صنفی و خصوصاً گرانفروشی، جرائم دهبرابری برای گرانفروشان اعمال شده که البته این تشدید مجازاتها، تأثیر بسزایی در بازدارندگی از وقوع تخلفات داشته است. سالاری با بیان اینکه متخلفان این پروندهها بالغ بر 300میلیارد ریال جریمه نقدی شدهاند، عنوان کرد: علاوه بر جریمه نقدی، اختیاراتی به رؤسای شعب تعزیرات برای پلمب واحدهای صنفی متخلف داده شده که طی مدت اجرای طرح مذکور 397 واحد صنفی متخلف پلمب شده است.
مدیرکل تعزیرات حکومتی استان فارس اهمیت نظارتهای مردمی را بر کاهش میزان تخلفات یادآور شد و اضافه کرد: شهروندان میتوانند هرگونه تخلفات صنفی را به شمارههای 124 سازمان صمت یا آدرس اینترنتی tazirat135.ir گزارش کنند تا نسبت به بررسی موضوع و برخورد با متخلفان اقدامات لازم به عمل آید.
تمرکز بر گلایههای مردمی راهگشاست
به باور بسیاری از مردم، تلاشهای انجامشده در حوزه مبارزه با جرائمی نظیر گرانفروشی، احتکار، کمفروشی و مورادی از این دست چارهساز نیست و گرانفروشی بهموازات گرانی و تورم بر پیکره جامعه تازیانه میزند.
یکی از شهروندان در این زمینه به خبرنگار شیرازنوین میگوید: مشکل عدم درج قیمت در میان بسیاری از اصناف از دیرباز وجود داشته و این مسئله باعث نارضایتیهای بسیاری میشود. رسولی میافزاید: صنف پوشاک یکی از عرصههایی است که در آن از درج قیمت خودداری میکنند و بنا بر نیاز جامعه اقدام به گرانفروشی میکنند. او خواستار نظارت و اعمال قانون در تمامی ایام سال برای گرانفروشان است و بر این باور است که مقابله با پدیده شوم گرانفروشی نباید منحصر به فصل و دوره خاصی شود. بانوی سالمندی که مشغول خرید از مغازه میوه و ترهبار در بلوار پاسداران است، چنین میگوید: این واحد صنفی را بارها و بارها به دلیل گرانفروشی جریمه و پلمب کردهاند، اما همچنان بر گرانفروشی اصرار میورزد. احمدی میافزاید: به دلیل کهولت سن نمیتوانم به دروازه کازرون برای خرید مراجعه کنم و این میوهفروشی نیز از نیاز اهالی محل سوءاستفاده کرده و سیب سرخ را تا کیلویی 60هزار تومان میفروشد. به باور این بانوی بازنشسته آموزش و پرورش، باید قوانین سختگیرانهتری برای مقابله با گرانفروشان وضع کرد.
مشکلات اصناف فراموش نشود
در این میان نباید مشکلات کسبه را از یاد برد. گروه عمدهای از آنها از افزایش بیحسابوکتاب اجارهبها گلایه میکنند و بر این نکته تأکید دارند که مالیاتهایی که برایشان مقرر میشود، منصفانه نیست. یکی از کسبه به خبرنگار شیرازنوین چنین میگوید: سال گذشته در مغازه میوه و ترهبار سه شاگرد داشتم که به دلیل افزایش مزد و نرخ بیمه، علیرغم میل باطنی ناچار شدم عذر دو نفر را بخواهم و خودم تا پاسی از شب در مغازه کارها را انجام دهم. بسیاری از اصناف نیز از بیثباتیهای اقتصادی گلایه دارند و بر این باورند که با جهشهای نجومی ارز نمیتوان فعالیت تجاری کرد و ارائه خدمات داد. با مروری بر گفتههای مردم و مسئولان، به این نتیجه میرسیم که تا زمانی که دولت با راهکارهای اساسی به میدان تولید وارد نشود، تورم مهار نخواهد شد و این امر اهمیت تحقق شعار سال را بیش از همیشه آشکار میسازد. در جامعه امروز بسیاری از اقشار درصددند تا مشکلات و چالشهای اقتصادی که با آن دستبهگریبان هستند را به جامعه مخاطبان منتقل کنند و درنهایت کلیت جامعه خواهد بود که بهای گرانی و گرانفروشی را با رکود جانفرسا میپردازد. گرانی و گرانفروشی زمینه ساز گسترش فقر و سقوط اخلاق در جامعه است.