اطلاعات کلی خبر
عنوان خبر :
روز مباهله از نقطههای عطف تاریخی صدر اسلام است
متن کامل خبر
به گزارش ایسنا، تولیت حرم مطهر احمد بن موسی(ع) گفت: روز مباهله یکی از نقطههای عطف تاریخی صدر اسلام است.
حجتالاسلام ابراهیم کلانتری در جلسه چهل و سوم از سلسله مباحث «جهاد تبیین»، ضمن تبریک بیستوچهارم ذیالحجه روز مباهله، تصریح کرد: این روز، در حقیقت یکی از نقطههای عطف تاریخی صدر اسلام است. به نقل از تولیت شاهچراغ(ع)، او در ادامه به جریانشناسی تاریخ معاصر ایران پرداخت و گفت: اگر بخواهیم به لحاظ سیاسی در تاریخ معاصر، تحلیل جریانشناسی انجام دهیم، دو کلانجریان فکری در تاریخ سیاسی کشور ما وجود دارد؛ دو کلانجریان فکری که هم در حوزه سیاست، هم در حوزه فرهنگ و هم در حوزه اقتصاد، روبهروی هم قرار دارند. این استاد حوزه و دانشگاه گفت: از عصر قاجار و دوره ناصرالدینشاه، جریان روشنفکری در ایران، تحت عنوان «منورالفکری» آغاز میشود. اگر بخواهیم مشخصاً نام ببریم، سه نفر از پرچمداران منورالفکری در ایران که تلاش زیادی برای نهادینه کردن آن در کشور انجام دادند، عبارتاند از میرزا مَلکَم خان، میرزا فتحعلی خان آخوندزاده و حاج سیاح محلاتی. میرزا ملکم خان که ارمنیالاصل بود و سپس مسلمان شده و اهل اصفهان بوده است، آخوندزاده که تبریزی بوده و پدری روحانی داشته و حاج سیاح محلاتی که سیاح و جهانگرد بوده و خاطرات خود را در دو کتاب به نامهای «سفرنامه حاج سیاح محلاتی» که حاوی خاطرات خارج از کشور و کتاب «خاطرات حاج سیاح محلاتی»، که شامل خاطرات داخلی خود میباشد، نوشته است. اینها پرچمداران اولیه روشنفکری در ایران هستند، که نگاه کلی آنان، این بود که اگر بخواهیم کشور پیشرفت کند و از این انحطاط اقتصادی و اخلاقی و استبداد قاجار نجات پیدا کند، هیچ راهی وجود ندارد مگر اینکه باید از فَرق سر تا ناخن پا فرنگی شود. او ادامه داد: اولین جرقه روشنفکری این چنین زده میشود که پوشش و آرایش و به طور کل سبک زندگی باید فرنگی باشد؛ این اولین جریان روشنفکری در کشور بود. به تعبیر مقام معظم رهبری، روشنفکری در ایران از ابتدا بیمار متولد شد. یعنی اینها تحفهای که بعد از رفتن به اروپا به ارمغان آوردند چنین چیزی بود. تولیت حرم مطهر شاهچراغ(ع) افزود: این افراد، علم اروپا را نیاوردند، سختکوشی و نظم و صرفهجویی نهادینه شده در فرهنگ اروپاییها را نیاوردند، بلکه ظاهر و پوشش و نیمهعریانی را آوردند. کنار رفتن لباسهای محلی، استفاده از کراوات، نیمهعریان شدن، اصلاح صورت آنچنانی و مشروب و اختلاط زن و مرد را که آنجا دیدند، به اینجا آوردند. رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی پیرامون ویژگیهای نخستین جریان روشنفکری در ایران، گفت: این جریان، سه مشخصه اصلی داشته است؛ نخست، تقلید صددرصدی ظواهر و فرهنگ غرب. ضمن اینکه به شدت با تقلید در دین مبارزه میکردند، اما با همه وجود، مقلد غرب بودند. آنها به دنبال فلسفه مثلاً نحوه پوشش در غرب نبودند، بلکه فقط میخواستند دقیقاً و عین آن در اینجا اجرا شود. آنها تقلید در بیبندوباری را جایز میدانستند ولی تقلید در دینداری را نمیپذیرفتند. او پیرامون دومین ویژگی گفت: مشخصه دوم، ضدیت با دین و همه شئونات دینی بود. با صدای بلند اقرار میکردند آنچه که عامل بیچارگی ما میباشد، دین است که باید برچیده شود. این استاد حوزه و دانشگاه درمورد ویژگی سوم جریان روشنفکری اولیه در تاریخ معاصر ایران گفت: سومین ویژگی، ضدیت با فرهنگ، تمدن و سنتهای کهن ایرانی بود. سنتهای کهنی که در کشور ما ریشههای چندصدساله داشته است را به تمسخر گرفته و خواستار برچیده شدن آن بودند. این جریانی است تحت عنوان منورالفکری که در زمان رضاخان در فرهنگستان لغت فارسی، روشنفکری را جایگزین آن کردند. این جریان، مقلد جدی فرهنگ و تمدن غربی است که در عصر قاجار بهصورت بیمار در کشور ما متولد شد. کلانتری عنوان کرد: روبهروی آن، یک جریان فکر دینی است که جریان روشنفکری میخواهد با این جریان دینی مبارزه کند؛ جریانی که معتقد است با همه وجود باید معتقد و ملتزم به اسلام باشیم، از ارزشهای اسلامی دفاع کرده و برای نهادینه شدن آن تلاش کنیم. این دو کلانجریان روبهروی هم قرار داشته و دارند. او تصریح کرد: در داخل جریان روشنفکری، شعبههای مختلفی ایجاد میشود؛ از جمله روشنفکری دینی، مانند مرحوم شریعتی، جلال آل احمد، بازرگان، سحابی و نهضت آزادی. خود آنها هم همین اصطلاح روشنفکری دینی را بهکار میبردند.