مریم شمالیان- شیرازنوین
shomalianm@gmail.com
 
معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی فارس گفت: از 100 درصد کودکان کار در استان، 74 درصد اتباع بیگانه و غیرایرانی هستند که از این میان 11 درصد اتباع غیرمجاز می‌باشند؛ خدمات مراکز بهزیستی با هدف توانمندسازی به اتباع مجاز ارائه می‌شود.
کم و بیش در سر بسیاری از چهارراه‌ها کودکان کار را دیده‌ایم و به خیال خود برای کمک به آنها پولی هم داده‌ایم؛ اما این کمک نیست، بلکه حمایت ناسالمی است که سبب می‌شود تا هم کودک به خیال کودکانه خود پول درآورده اما از شناخت کسب و کار به شیوه درست باز بماند، هم اینکه اگر والدین معتادی دارند که پول کودک کار را از آنها می‌گیرند، به این روش کسب درآمد عادت کرده و صرف اعتیاد و زندگی ناسالم خود کنند.
چیزی که اما معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی فارس آن را کاملاً نادرست می‌داند و در گفت‌وگو با شیرازنوین می‌گوید: مردم اگر می‌خواهند کمکی در جهت حمایت به کودکان کار کنند، می‌توانند با مراجعه به دفتر آسیب‌های اجتماعی بهزیستی شیراز واقع در بلوار مدرس، ضمن آگاه شدن از خدمات و حمایت‌هایی که در مراکز روزانه و شبانه‌روزی بهزیستی فارس به کودکان کار در جهت سامان‌دهی آنها می‌شود، کمک‌های نقدی و غیرنقدی خود را به مراکز بهزیستی با هدف حمایت از کودکان کار بدهند.
حمیدرضا محمودیان اضافه می‌کند: این کمک‌ها در قالب ارائه بسته‌های معیشتی، هزینه‌های درمانی، کمک‌هزینه اجاره‌بها به خانواده‌های کودکان و... برای کودکانی که در مراکز بهزیستی استان پذیرش شده و دارای کد شناسایی هستند، صرف خواهد شد.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار ما که چند مرکز شبانه‌روزی و چند مرکز روزانه در استان داریم، عنوان می‌کند: در کل استان 2 مرکز شبانه‌روزی داریم که در شیراز واقع شده‌اند و 4 مرکز روزانه داریم که 2 مرکز در شیراز، یکی در لار و یک مرکز هم در مرودشت است.
74 درصد کودکان کار اتباع بیگانه هستند
برخی از این کودکان کار اتباع بیگانه هستند که در این مورد نیز به طرح پرسش‌هایی از معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی فارس می‌پردازیم:
محمودیان در پاسخ به این پرسش که چند درصد کودکان کار در استان، اتباع هستند، اعلام می‌کند: از 100 درصد کودکان کار در استان، 74 درصد اتباع بیگانه و غیرایرانی هستند که از این میان 11 درصد اتباع غیرمجاز می‌باشند. او از انعقاد تفاهم‌نامه‌ای میان اداره کل بهزیستی فارس با شهرداری شیراز و اداره اتباع هم خبر می‌دهد و می‌گوید: چون بهزیستی نمی‌تواند به اتباع غیرمجاز خدمات ارائه کند، انعقاد این تفاهم‌نامه موجب می‌شود که تنها کودکان کاری که اتباع مجاز هستند به بهزیستی تحویل داده شوند.
محمدیان با اشاره به سال قبل هم ادامه می‌دهد: در سال 1401 شمار اتباع غیرمجاز که شناسایی می‌کردیم که وارد چرخه بهزیستی می‌شدند، زیاد بود؛ اما شمار آنها امسال تنها 18 درصد بود که آن هم مربوط به قبل از انعقاد این تفاهم بود.
انجام اسکن عنبیه کودکان کار برای ثبت تعداد مراجعات به مراکز بهزیستی
کارشناس کودکان کار اداره کل بهزیستی فارس نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما، با اشاره به نحوه ارائه خدمات به کودکان کاری که به مراکز بهزیستی هدایت می‌شوند، می‌گوید: در مجموع بهزیستی دارای مراکز شبانه‌روزی و مراکز روزانه است که کودکان کار در آنها پذیرش می‌شوند. 
فروغ‌السادات بزرگ‌پور می‌افزاید: کودکانی که توسط اداره آسیب‌های اجتماعی شهرداری شیراز شناسایی و جمع‌آوری می‌شوند، به این مراکز بهزیستی سپرده می‌شوند؛ کودکان از 21 روز تا یک سال در این مراکز توسط تیم تخصصی روان‌شناسی و مددکاری در خصوص علت‌یابی کار کردن کودک، اضطراب و اعتماد به نفس کودکان، خانواده درمانی، پیگیری تحصیلی و... مورد ارائه خدمات قرار می‌گیرند. او اضافه می‌کند: به عنوان مثال اگر پدر کودک اعتیاد دارد، پدر را برای ترک اعتیاد به مراکز رایگان ترک اعتیاد بهزیستی می‌فرستیم یا اگر سرپرست کودک مادر باشد، او را به کمیته امداد معرفی می‌کنیم یا حقوقی از بهزیستی برایش در نظر گرفته می‌شود. بزرگ‌پور با اشاره به شیوه ارائه خدمات در مراکز روزانه هم بیان می‌کند: تیم تخصصی روان‌شناسی و مددکاری این مراکز با مراجعه به مناطق تجمع کودکان کار در سطح شهر و با صحبت کردن با آنها، کودکان را برای رفتن به مراکز روزانه تشویق می‌کنند؛ پس از مراجعه کودکان به این مراکز، کودک با هدف ثبت هویت مورد اسکن عنبیه قرار می‌گیرد؛ این اسکن موجب ثبت مشخصات او با یک کد مخصوص و تشکیل پرونده می‌شود و اگر مجدداً در دفعات بعدی کودک شناسایی و به مراکز هدایت شد، با همین اسکن شناسایی خواهد شد.
وی می‌افزاید: لازم به ذکر است که پس از ترخیص کودکان از مراکز شبانه‌روزی و روزانه بهزیستی و تحویل به خانواده، از خانواده آنها تعهد گرفته می‌شود که کودک کار نکند؛ اما اگر بار بعد کودک در حال کار شناسایی شد و به مراکز آورده شد، از طریق همین اسکن عنبیه شناسایی شده و از خانواده او تعهد و جریمه نقدی دریافت می‌شود و در صورت تکرار برای بار سوم شناسایی کودک ایرانی در حال کار، اقدامات لازم برای صلب حضانت والدین به انجام می‌رسد؛ همین روند نیز برای کودک اتباع مجاز انجام می‌شود، با این تفاوت که در مرحله سوم رد مرز برایش در نظر گرفته خواهد شد.
توانمندسازی در مراکز بهزیستی
بزرگ‌پور با تأکید بر اینکه در مراکز بهزیستی فارس هدف ما انجام توانمندسازی است، بیان می‌کند: در مراکز روزانه اگر متوجه شویم که علت کار کودک، بیکاری پدر است، از آنجا که با اداره کل آموزش فنی و حرفه‌ای استان تفاهم‌نامه داریم، وی را برای حرفه‌آموزی می‌فرستیم و بعد هم کمک‌هزینه برای اشتغال پدر یا به صورت وام قرض‌الحسنه یا بلاعوض ارائه می‌کنیم و در مجموع بر توانمندسازی خانواده تأکید داریم.
او ادامه می‌دهد: برگزاری دوره‌های مهارت‌های زندگی، فرزندپروری و... از سایر برنامه‌های این مراکز است.