مدیریت توأمان، ضرورتی برای نباریدن باران به کوهستان...

 «... و جعلنا من الماء کل شیء و‌حیّ» گفتیم و مدیریت توأمان آب و برق آغاز شد.
در زیست هرروزه انسان‌ها و نیز سایر موجودات، «آب» واژه‌ای نیست که به راحتی بتوان حتی کمرنگش کرد. اقلیم خشک و نیمه‌خشک، واقعیت سرزمینی ماست و ناچار بایست خویش را وفق دهیم.
در استان پهناوری چون فارس، وابستگی بیش از ۸۰ درصدی به منابع آب زیرزمینی مشکل مدیریتش را دوچندان می‌کند؛ بیش از یکصد منبع آبی که حدود ۷۰هزارش چاه اما پروانه‌دار هستند و بیش از ۲۰هزار حلقه چاه غیرمجاز. برداشت‌ها به سه گونه است:
یکم برداشت مجاز از چاه‌های پروانه‌دار و صاحب/ صاحبانش قابل‌تحسین. 
دوم برداشت غیرمجاز از چاه‌های بدون پروانه و مدیریتش آسان‌تر. 
سوم اما تراژدی ماجرا، برداشت‌های غیرمجاز از چاه‌های پروانه‌دار است که بیشترین آسیب را به سفره‌های آبی وارد می‌کند. صاحب چاه، پروانه‌ای در دست و با رعایت نکردن یکی از دو قسمت مهم قیدشده در مجوز یعنی دبی لحظه‌ای و ساعت کارکرد موتورپمپ یا الکتروپمپ و گاهی هر دو با هم، مدیریت برداشت را از کنترل متولی خارج کرده، قهر آسمان و خسّت ابر چنانچه باشد و آسمان آبی را تیره کند، دست در دست یکدیگر کسری مخزنی نزدیک به یک‌میلیارد مترمکعب را در استان سبب می‌شود.
تکلیف بر چاه‌های غیرمجاز اما روشن است؛ خدمات به آنها داده نمی‌شود و نیز با تصمیم بسیار بجای استاندار محترم، مبنی بر الزام فرمانداران و مساعدت مسئولین قضایی هرساله ۱۵ درصدش پر و مسلوب‌المنفعه می‌شود.
شاید مهم‌ترین پروژه طرح احیا و تعادل‌بخشی را بتوان پروژه نصب تجهیزات اندازه‌گیری یا همان کنتور روی کلیه چاه‌ها دانست.
کنتوری که قرار است متر و معیار و خط‌کشی بشود برای اندازه‌گیری برداشت آب توسط چاه‌های پروانه‌دار، اما با هزینه بالای آن که آن هم بر اساس نص صریح قانون برعهده بهره‌بردار گذاشته شده است، اگر نگوییم به کندی پیش می‌رود، می‌توان گفت علی‌رغم تمامی تلاش‌های ستودنی همکاران، به علت قوانین بالادستی و شرکت‌های کنتورساز و... آنچنان سرعتی هم در پیشرفت ندارد. وقتی حدود ۴۰هزار حلقه چاه از مجموع ۶۲هزار حلقه چاه مجاز فعال، برق‌دار شده‌اند، به راحتی می‌توان رابطه‌ای ساده بین مصرف انرژی و برداشت آب برقرار کرد. هرچه برقش بیش، برداشت آبش بیشتر...
و قانع کردن کشاورز عزیز و محدودکردنش به استحصال آبی که در پروانه، مجاز به برداشتش شده است؛ در غیر این صورت با اخطارهای متعدد اولیه و درصد اضافه مصرف، برقش قطع شود.
برداشت‌ها که با حجم مجاز قید شده در مجوز تطبیق داده شود، می‌توان امیدوار بود کسری مخزن جبران شده و آبخوان به تعادل برسد.
نوشتار بالا شکل ساده شده مدیریت توأمان آب و برق است که بابت اجرایی شدن و بهتر عملیاتی شدنش، نشست هم‌اندیشی با ابتکار متولیان امر در شرکت مادرتخصصی منابع آب ایران:
 آقایان:
مهندس احسانی رئیس حوضه آبریز رودخانه زهره جراحی و معاون محترم حفاظت و بهره‌برداری ایشان مهندس منتظریون. 
مهندس عبادی مدیرکل دفتر توسعه نظام‌های فنی- بهره‌برداری و دیسپاچینگ برقابی به همراه معاون محترم دکتر حمید رحمانی، نیز سرکار خانم دکتر غائمی معاون مطالعات حوضه آبریز زاینده‌رود به همراه مهندس مولایی نیکو به اتفاق معاونان حفاظت و بهره‌برداری و مدیران و رؤسای منابع آب شهرستان شرکت‌های آب منطقه‌ای فارس، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد و هرمزگان در شیراز برگزار شد.
ابتدا طرح موضوع توسط آقای احسانی و عبادی و رحمانی و سپس عملکرد شروع چندماهه توسط معاونین حفاظت و بهره‌برداری چهار استان ارائه شد و میهمانان شرکت مدیریت منابع آب ایران با حوصله‌ای مثال‌زدنی شنونده بودند و در پایان تک به تک پاسخ‌گو...
به قول جناب احسانی، سال اول این پروژه مهم و حیاتی را می‌توان متناظر با قلق در مشق تیراندازی دانست تا سال‌های بعد با اجرای مو به موی شیوه‌نامه، «آب»، این واژه حیاتی را به وقت خشک رودی و پایین رفتن تراز آب زیرزمینی مدیریت کرد که شیخ اجل سعدی شیراز چه زیبا سروده 
است:
چو دخلت نیست، خرج آهسته‌تر کن
که ‌دارند ملاحان سرودی
 به کوهستان اگر باران نبارد 
به سالی دجله گردد خشک‌ رودی