آن 310 هزار نفر

شیرازنوین- فرزاد وثوقی

farzad_vossoghi@yahoo.com

فقر درحال گسترش است به گونه‌ای که روی کمک‌های خیرین تأثیرگذاری خاص خود را داشته است، چراکه عدم ایجاد بستر برای روندی پویا در حوزه اقتصاد باعث ایجاد رکود و فقر می‌شود. در واقع هر چه دامنه فقر گسترده‌تر شود برهمان اساس برتعداد افراد تحت پوشش مراکز حمایتی افزوده می‌شود و افزایش افراد تحت پوشش به معنای نبود کار، عدم سرمایه‌گذاری و تولید درآمد و عدم افزایش رفاه عمومی‌ است که این نیز معنای خاص خود را دارد و آن اقتصادی ورشکسته است.
فقر مفهومی ‌است که مشکل بتوان تعریف عام از آن بدست داد و در اساس در برابر مفهوم رفاه می‌تواند نمود یابد. با توجه به این مشکل برای تعریف مفهوم مزبور، جامعه‌شناسان و اقتصاددانان بین مفهوم فقر مطلق و فقر نسبی تمایز قائل می‌شوند. دراین تقسیم‌بندی‌، فقر مطلق می‌تواند به معنای ناتوانی ویا محرومیت یک فرد در تأمین حداقل نیازهایی که تنها برای بقای فیزیکی وی ضرورت داد شود و فقر نسبی عبارت است از ناتوانی فرد در تأمین حداقل استانداردهای جاری سطح جامعه‌. به این‌ترتیب فقر نسبی گویای تفاوت در توزیع درآمد در جامعه است‌. خط فقر یعنی خطی که یک حد و به وسیله آن‌، شمار افراد فقیر در جامعه را مشخص کند‌. خط فقر به‌عنوان وسیله‌ای برای سنجش مقدار درآمدهای لازم جهت تأمین نیازهای اساسی زندگی (‌حداقل معیشت‌) به‌شمار می‌آید‌.
حد این خط از عوامل اقتصادی بسیاری مانند قیمت‌ها و میزان تورم تأثیر می‌پذیرد و بیشتر از سوی سیاستگذاران به‌صورت قراردادی تعیین می‌شود‌. براین اساس برنامه‌های حمایتی از افراد جامعه که زیر این خط قرار می‌گیرند تدوین و اجرا می‌شود‌. باید دید اجرای برنامه‌های اقتصادی دولت‌ها تاکنون تا چه میزان در تولید افراد زیر خط فقر و یا کشاندن آنان به‌زیر این خط موفق عمل کرده است‌؟ و همه این‌ها در کنار موضوع پذیرش فقر در جامعه از سوی دولت است چرا‌که در بسیاری مواقع و حتی شدت آن‌، دولتی‌های با آمارهای غیر‌واقعی حاضر به پذیرش فقر نیستند چراکه قبول معادله، هزینه‌های بسیاری برای آنان در برخواهد داشت‌.
پایان‌ناپذیری افراد تحت پوشش دستگاه‌های حمایتی نظیر کمیته امداد و سایر نهادهای حمایتی تأسیس شده‌، شاهد این جریان است که پرورش فقر در جامعه جزیی از دکترین و برنامه‌های جاری کشور است‌. حالا با آغاز ماه مهر شمار قابل توجهی از آمارهای فقر نمود پیدا می‌کند. چیزی حدود 310‌هزار دانش‌آموز فقیر تحت پوشش کمیته امداد بسته‌های حمایتی تحصیلی شامل لوازم‌التحریر و کمک هزینه خرید کتب درسی را دریافت می‌کنند‌. این جمعیت نمادی از جمعیت فقیر در کشور به‌علاوه تعداد افراد حاضر در آن خانواده است‌. خانواده‌ای که یا در مناطق محروم کشور زندگی می‌کنند و یا درحاشیه شهر‌های برخوردار و در هر صورت نتوانسته‌ایم نه صورت مسئله را پاک کنیم و نه در حل آن کوشا وموفق باشیم‌.
با اتفاقات اخیر در جامعه و بخش اقتصادی آن برتعداد افراد فقیر افزوده شده است و دولت باید در پرداخت یارانه‌ها تجدید نظر کند و از طرفی آنانی که یارانه‌شان به هردلیل قطع شده است دوباره وصل شود‌.
نقطه سر خط‌- برگزاری جشن عاطفه‌ها وگلریزان برای دانش‌آموزان فقیرکشور از سال‌1374 معمول شده است‌. دولت در اجرای برنامه‌های فقر‌زدایی ناتوان است و بسیاری امور منهای اختلاس‌های میلیاردی را به مردم سپرده است. سال گذشته رقم قابل توجهی بالغ بر 18‌میلیارد تومان تنها از محل کمک‌های دانش‌آموزی در حوزه کمیته امداد به دانش‌آموزان فقیر اختصاص یافته است. دانش‌آموزان فقیر تا حدی فقیر‌اند که برای خرید کتب درسی نیز باید یارانه دریافت کنند‌. در واقع هم برای تهیه کتب درسی و هم برای تهیه لوازم‌التحریر باید اقدامات لازم معمول شود و جالب آن‌جاست هر سال این رویه در حال تکرار است به‌جای آن‌که در طول 365‌روز برنامه‌ای برای حمایت از کار و تولید ارائه شود‌، بسیاری در تدارک اقدامات حمایتی از فقر می‌باشند و وجود دستگاه‌های بزرگ دراین زمینه به‌معنای خواست و گسترش فقر و عدم تمایل برای ریشه‌کنی آن است‌.
چراکه در حوزه جذب سرمایه‌گذار با رویکردهای سیاسی و نه اقتصادی بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم و در واقع هیچ اقدامی صورت نگرفته است‌. حالا جمعیتی بالغ بر 310هزار نفر دانش‌آموز در صف دریافت کمک از کمیته امداد کشور قرار گرفته‌اند و این سؤال پیش می‌آید که ما چگونه دانش‌آموزانی را تربیت می‌کنیم‌. با عزت نفس ویا‌...‌؟