آلودگی هوا یکی از معضلات زندگی ماشینی است که تنفس این آلاینده‌ها منجر به التهاب، استرس اکسیداتیو، سرکوب سیستم ایمنی و جهش‌زایی در سلول‌های سراسر بدن ما می‌شود که بر ریه‌ها، قلب، مغز و سایر اندام‌ها تأثیر می‌گذارد و در نهایت منجر به بیماری می‌شود.
به گزارش بهداشت نیوز، ترکیبات موجود در هوا، مانند دی‌اکسید گوگرد، اکسیدهای نیتروژن و ذرات معلق در هوا، می‌توانند باعث بیماری‌های مختلف همچون تنفسی، بیماری‌های قلبی و عروقی و بیماری‌های پوستی، اختلالات روانی همچون افسردگی و استرس و عصبانیت شوند.
بر اساس آمار، حدود ۸۰ درصد از جمعیت جهان در محیط‌هایی زندگی می‌کنند که میزان آلودگی هوا فراتر از دستورالعمل کیفیت هوا است. سالانه تقریباً ۴.۲میلیون نفر در اثر قرار گرفتن در معرض آلودگی هوای بیرون از خانه جان خود را از دست می‌دهند.
تصور می‌شود که سطح دی‌اکسید نیتروژن در کشورهای با درآمد بالا، پایین و متوسط تقریباً برابر است. به نظر می‌رسد کسانی که در نواحی شهری زندگی می‌کنند از مشکلات بهداشتی مرتبط با آلودگی بیشترین آسیب را می‌بینند، زیرا مناطق شهری با جنگل‌ها یا زمین‌های طبیعی کم، محل زندگی متمرکز جمعیت و حمل‌و‌نقل هستند و نشان داده شده است که مناطق شهری تقریباً ۷۸ درصد از انتشار کربن و آلاینده‌های قابل توجهی را در هوا تولید می‌کنند.
باید توجه داشت ریزگردها در حین تنفس وارد بدن شده و به سطح ریه‌ها می‌چسبند و بدین‌وسیله التهاب را در بدن تحریک کرده و باعث کاهش آنتیاکسیدانهای بدن به‌خصوص آنتیاکسیدانهای مایع پوششی ریه می‌شوند که به دنبال آن سلول‌های مختلف تخریب‌شده و خطر ابتلا به سرطان به‌خصوص سرطان ریه افزایش پیدا می‌کند. در شرایط آلودگی هوا دفاع آنتی‌اکسیدانی اغلب مختل می‌شود و استرس اکسیداتیو افزایش می‌یابد که برخی از مطالعات بالینی نشان داده‌اند که مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها التهاب، عملکرد ریه و قلب را در این شرایط بهتر می‌کنند. بنابراین باید راهکارهایی برای کاهش آسیب به سلامت بدن در نظر بگیریم. یکی از این راهکارها تقویت سیستم ایمنی برای مبارزه با رادیکال‌های آزاد ناشی از آلودگی هوا در بدن از طریق مواد غذایی خاص است.
دریافت برخی از مواد غذایی و مواد مغذی که التهاب را کاهش می‌دهند در کنار دریافت مقادیر بالای آنتیاکسیدانهای غذایی می‌توانند به کاهش اثرات مخرب ناشی از استنشاق ذرات آلوده هوا کمک کنند. بنابراین توصیه‌های زیر می‌تواند به شما برای حفظ سلامتی کمک کنند.
۱- مصرف مواد غذایی حاوی امگا۳:
مطالعات متعدد نشان داده‌اند که مصرف بیشتر امگا۳ PUFA از روغن ماهی می‌تواند به طور مؤثری خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را از طریق هدف قرار دادن عوامل خطری مانند هیپرتری گلیسیریدمی و اختلال عملکرد قلب کاهش دهد. امگا۳ با افزایش فعالیت آنتیاکسیدانهای درون‌زا، استرس اکسیداتیو ناشی از ذرات موجود در هوا را تعدیل می‌کند. منابع غذایی امگا۳ ماهی، گردو و خرفه است. بااین‌وجود مصرف مکمل امگا۳ با توجه به فرهنگ پایین مصرف ماهی در کشور راحت‌تر است.
۲- منابع ویتامینC بخورید:
ویتامینC، یک ویتامین محلول در آب، یک ماده آنتی‌اکسیدانی فراوان است و به طور گسترده در سراسر بدن ازجمله مایع پوشش خارج سلولی ریه پخش می‌شود. آسکوربات یک عامل کاهش‌دهنده عالی است و رادیکال‌های آزاد و اکسیدان‌ها را از بین می‌برد. پرتقال، لیموترش، نارنج، نارنگی، سیب، خربزه، طالبی، انار و سبزیجات سبز تیره همچون اسفناج و سبزی خوردن، انواع فلفل ازجمله فلفل‌دلمه‌ای و پیاز را در روزهای آلودگی هوا بیشتر مصرف کنید.
۳-مواد غذایی حاوی ویتامینE مصرف کنید:
ویتامینE، یک ویتامین محلول در چربی، به دلیل نقش آن در شکستن واکنش زنجیره‌ای پراکسیداسیون لیپیدی، دفاع اصلی در برابر آسیب غشای ناشی از اکسیدان در بافت انسان را دارد. همچنین باعث کاهش فاکتورهای التهابی در بدن می‌شود. بنابراین یکی از نیازهای ضروری بدن به‌خصوص در آلودگی هواست که باید دریافت شود بهترین منابع این ویتامین روغن‌های خوراکی مثل روغن کانولا، روغن مخلوط، مغز دانه‌ها مثل تخم آفتاب‌گردان، بادام، فندق و جوانه‌ها است.
۴- منابع غذایی ویتامینA بخورید:
میوه و سبزیجات زرد و نارنجی زیاد استفاده کنید. مصرف بالای هویج، کدوحلوایی، گوجه‌فرنگی، زردآلو، آلو، طالبی، موز، انبه و لبو اکیداً توصیه می‌شود. این میوه‌ها و سبزی‌ها دارای بتاکاروتن بالا (که در بدن تبدیل به ویتامینA می‌شود) هستند که به بدن کمک می‌کند تا اثرات مضر ناشی از ریزگردها کاهش یابد. همچنین شیر و تخم‌مرغ نیز منابع خوب ویتامینA هستند.
۵- مکمل ویتامینD مصرف کنید:
ویتامینD به‌عنوان تقویت‌کننده سیستم ایمنی نقش مهمی در مقابله با اثرات آلودگی هوا دارد. بنابراین از وضعیت
ویتامین D بدن خود با یک آزمایش ساده خون آگاه شوید و در صورت کمبود حتماً با مشورت با کارشناسان یا متخصصین تغذیه از مکمل ویتامینD استفاده کنید.
۶- از مصرف سبزیجات خانواه کلم غافل نشوید:
کلم‌بروکلی، گل‌کلم و کلم‌برگ ماده‌ای دارند که می‌تواند به روند حذف سموم و پیشگیری از سرطان کمک کند. یافته‌های تحقیقاتی حاکی از آن است که مصرف این سبزیجات اثرات منفی ذرات آلوده استنشاق‌شده بر ریه را تا حد چشمگیری کاهش می‌دهند.
۷- در تهیه غذاهای خود حتماً از زردچوبه استفاده کنید:
این ادویه دارای کورکومین است که باعث بهبود عملکرد ریوی می‌شود.
۸- مراقب وزنتان باشید:
چاقی و اضافه وزن باعث ایجاد التهاب و فشار بر ارگان‌های بدن به‌خصوص قلب و ریه می‌شود و می‌تواند سیستم ایمنی بدن را در مقابله با عوامل ایجادکننده بیماری ازجمله آلودگی هوا با ریزگردها ضعیف کند. بنابراین اگر دچار چاقی و اضافه وزن هستید یا کودک شما درگیر این مشکل است برای رهایی از این مشکل و آسیب کمتر در برابر ریزگردهای موجود در هوا به نزدیک‌ترین کارشناسان و متخصصین تغذیه در محل زندگی خود مراجعه کنید.