آمریکا و برخی کشورهای غربی که از اصطلاح «خاورمیانه» به علت موقعیت جغرافیایی خودشان برای این بخش از جهان استفاده کرده‌اند، غرب آسیا را پلی برای نیل به منافع و اهداف خود می‌دانند. ادوارد سعید متفکر فلسطینی-آمریکایی می‌گوید غرب قرن‌هاست به این منطقه به عنوان منبع درآمد و تحقق اهداف هژمونیک خود نگاه می‌کند.
غرب در ادامه گسترش آگاهی ژئوپلیتیک خود، اصطلاح «خاورمیانه» را خلق کرده‌ است. اروپایی‌ها جهان را دو نیم‌‌کره نابرابر غرب و شرق می‌‌بینند و ارتباط بین این دو مناطق، رابطه قدرت، سلطه و درجات مختلف «هژمونی پیچیده» محسوب می‌شود. در همین بین مورخان، محققان، پژوهشگران، رهبران، هنرمندان، تجار و بازرگانان اروپایی و غربی، به غرب آسیا به چشم «مسیر شغلی و حرفه» یا به عبارتی، «منبع درآمد» نگاه می‌کنند. در واقع باید گفت، برای رسیدن به منافع و اهدافی که در سر دارند، از منطقه سوءاستفاده می‌‌نمایند. هرچند برای اینکه به حقیقت این مسئله بیشتر پی‌ ببریم، باید نظریه توسعه «رویکرد ژئوپلیتیک شرق» را دنبال کنیم.
از گذشته تا به امروز مناطق راهبردی و مهم در غرب آسیا، به ویژه بیت‌‌المقدس، دمشق، قاهره و بغداد برای اروپایی‌ها منفعت زیادی داشته است و صلیبی‌ها، پادشاهان، شاهزادگان، شوالیه‌‌ها، افسران و سربازان مدام تلاش می‌کنند تا این قسمت را به تصرف خود دربیاورند. پس از اینکه کشورهای عربی و اسلامی در قرن شانزدهم به دست «عثمانی‌‌ها» تسخیر شد، غرب آسیا برای اروپایی‌ها به سرزمین «ترکان عثمانی» تبدیل شد که با تصرف مرزهای غربی، امنیت آن‌ها را به شدت تهدید می‌‌کرد.
هنگامی که اروپایی‌‌ها در قرن نوزدهم درگیری‌های خود را در چین آغاز کردند به این نتیجه رسیدند که مناطق آسیایی آن‌ها را به تمام اهدافشان می‌رساند؛ به همین دلیل، اصطلاح جغرافیایی «خاور نزدیک» یا «شرق نزدیک» را برای اشاره به آسیای‌غربی و «خاور دور» را برای آسیای شرقی انتخاب کردند. در اواسط قرن نوزدهم، انگلیسی‌‌ها مفهوم جدیدی را معرفی کرده و همچنین تصمیم گرفتند که کنترل هندوستان را به دست بگیرند. کشورهای آسیایی باعث شده‌اند تا اروپاییان به ثروت فراوانی برسند و اصلاح «خاورمیانه» را با توجه به موقعیت جغرافیایی خودشان، به عنوان منطقه‌‌ای که از «دریای سرخ» تا «امپراتوری بریتانیا» در هند امتداد دارد، مطرح کردند.
غربی‌‌ها به طور مداوم در تلاش هستند تا نفوذ خود را در قسمت‌های غربی آسیا و هند گسترش دهند. پس از جنگ جهانی اول و سقوط امپراتوری عثمانی، غرب‌آسیا قربانی استعمار انگلیس و فرانسه شد و هر دو برای گسترش نفوذ و تثبیت سلطه خود بر کشورهایی که از تسلط سلطه عثمانی رها شده بودند، به رقابت پرداختند و تا پایان جنگ جهانی دوم، قسمت‌‌های شرقی آسیا را نیز تسخیر کردند.
پس از انحلال اتحاد جماهیر شوروی در ۲۶ دسامبر ۱۹۹۱ (۵ دی ۱۳۷۰) آمریکا به تنها ابرقدرت در جهان تبدیل شد و در آن زمان، اصطلاح سیاسی «خاورمیانه بزرگ» در سال ۲۰۰۴ توسط کاندولیزا رایس، شصت‌وششمین وزیر امورخارجه ایالات متحده و دومین وزیر این سمت در کابینه دولت جرج دابلیو بوش، ابداع شد. این اصطلاح از گذشته تاکنون به ۲۲ کشور عربی، قبرس، ترکیه، رژیم صهیونیستی، ایران، پاکستان و افغانستان اشاره داشته ‌است و در حال حاضر شامل کشورهای غرب آسیا و شمال آفریقا نیز می‌‌شود. این منطقه همیشه از اهداف شوم آمریکا بوده‌ است و هنوز هم واشنگتن قصد دارد از طریق اقدامات نظامی، سیاسی و اقتصادی منطقه را تحت کنترل خود داشته باشد و منابع آن را به غارت ببرد. طرح آمریکا برای تسلط بر خاورمیانه بزرگ به چند دلیل که شاید مهم‌ترین آن‌ها «جنبش بهار عربی» در سال ۲۰۱۰ بود و منجر به سقوط بسیاری از حاکمان منطقه شد، به خوبی پیش نرفت. اما بسیاری از کارشناسان هنوز معتقدند واشنگتن طرح خاورمیانه بزرگ برای تکه‌تکه کردن کشورهای منطقه و تغییر رژیم‌های سیاسی آن‌ها را کنار نگذاشته، بلکه این طرح دچار فراز و فرودهایی شده است.