رفلاکس معده یا بازگشت اسید معده به مری، یکی از مشکلات گوارشی شایع است که به علت بازگشت اسید معده به داخل مری، باعث سوزش معده، التهاب و احساس ناخوشایند در گلو می‌شود. تغذیه و انتخاب غذاهای مناسب نقش اساسی در کاهش علائم رفلاکس معده دارد.
به گزارش صدآنلاین، اگرچه برخی غذاها می‌توانند علائم را تسکین دهند، برخی دیگر ممکن است وضعیت را بدتر کنند. در این مقاله به بررسی غذاهای مفید و مضر برای افراد مبتلا به رفلاکس معده پرداخته شده است.

 غذاهای مفید برای رفلاکس معده
افرادی که به رفلاکس معده دچار هستند باید از مواد غذایی استفاده کنند که به‌راحتی هضم شوند و تولید اسید معده را افزایش ندهند. در ادامه، به برخی از بهترین غذاها برای این افراد اشاره می‌کنیم:
سینه مرغ (بدون پوست و چربی): سینه مرغ یکی از بهترین منابع پروتئین برای افراد مبتلا به رفلاکس معده است. این گوشت حاوی چربی کمی است و به‌راحتی هضم می‌شود. بهترین روش پخت آن به‌صورت آب‌پز، کبابی یا در خورش است. از خوردن سینه مرغ سرخ‌شده باید اجتناب کرد.
سبزیجاتی مانند کاهو، کرفس و فلفل‌دلمه‌ای: این سبزیجات به‌راحتی هضم می‌شوند و باعث تحریک معده نمی‌شوند. علاوه بر این، هضم آن‌ها برای معده آسان است و به کاهش گاز و نفخ کمک می‌کند.
میوه‌های کم‌اسید مانند خربزه، هندوانه و طالبی: این میوه‌ها دارای اسید کمی هستند و به دلیل خاصیت آبدار و ملایم خود، برای معده‌های حساس مناسب‌اند. مصرف این میوه‌ها برای افراد مبتلا به رفلاکس معده توصیه می‌شود.
برنج قهوه‌ای: برنج قهوه‌ای یک منبع عالی از کربوهیدرات‌های پیچیده است که به آرامی هضم می‌شود. این برنج حاوی فیبر بالاست و برای افراد مبتلا به رفلاکس معده مفید است، اما باید از خوردن برنج سرخ‌شده پرهیز کرد.
بلغور جو دوسر: بلغور جو دوسر یکی از غذاهای مغذی و سالم برای صبحانه است. این خوراکی باعث ایجاد احساس سیری طولانی‌مدت می‌شود و به آرامی در معده هضم می‌شود، که برای کاهش علائم رفلاکس معده مناسب است.
رازیانه: رازیانه گیاهی است که خاصیت تسکین‌دهنده طبیعی دارد و به آرامش معده کمک می‌کند. مصرف رازیانه به‌صورت دمنوش یا در غذا می‌تواند به کاهش التهاب و ناراحتی ناشی از رفلاکس کمک کند.
زنجبیل: زنجبیل خاصیت ضدالتهابی دارد و می‌تواند به تسکین رفلاکس معده کمک کند. دمنوش زنجبیل فاقد کافئین است و ازآنجاکه معده را تحریک نمی‌کند، گزینه مناسبی برای مبتلایان به این بیماری است. همچنین جویدن زنجبیل خشک‌شده به همراه قند می‌تواند مفید باشد.

 غذاهای مضر برای رفلاکس معده
برخی غذاها می‌توانند با تحریک تولید اسید معده یا شل کردن اسفنکتر مری، علائم رفلاکس را بدتر کنند. در اینجا به برخی از این غذاها اشاره می‌شود که باید از مصرف آن‌ها اجتناب کنید:
قهوه و چای کافئین‌دار: نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند قهوه و چای می‌توانند باعث افزایش تولید اسید معده شوند و فشار را روی اسفنکتر مری کاهش دهند. این موضوع باعث می‌شود که اسید معده به‌راحتی به مری برگشته و علائم رفلاکس تشدید شود. بهتر است از نوشیدنی‌های بدون کافئین استفاده کنید.
نوشابه‌های گازدار: نوشابه‌ها حاوی کربنات سدیم هستند که باعث گسترش حباب‌های گاز در معده می‌شوند و این گازها می‌توانند موجب نفخ، فشار و سوزش معده شوند. ازاین‌رو، نوشابه‌های گازدار باید از رژیم غذایی حذف شوند.
گوجه‌فرنگی و محصولات حاوی گوجه‌فرنگی: گوجه‌فرنگی دارای اسید زیادی است که می‌تواند موجب تحریک معده شود. همچنین، محصولات حاوی گوجه‌فرنگی مانند سس کچاپ و سس گوجه‌فرنگی نیز این مشکل را دارند و باید از مصرف آن‌ها خودداری کرد.
نعناع: نعناع ممکن است باعث شل شدن اسفنکتر مری و بازگشت اسید به مری شود. درحالی‌که نعناع برای آرامش معده مفید است، اما برای افراد مبتلا به رفلاکس معده می‌تواند محرک باشد و وضعیت را بدتر کند.
گریپ‌فروت و پرتقال: این میوه‌ها دارای اسید زیادی هستند که می‌تواند باعث تحریک معده شود و موجب تشدید علائم رفلاکس معده گردد. از این میوه‌ها باید اجتناب کرد.
غذاهای سرخ‌شده: غذاهای سرخ‌شده مانند سیب‌زمینی سرخ‌شده، مرغ سرخ‌شده و پیاز سرخ‌شده به دلیل چربی زیاد و دیرهضم‌بودنشان، می‌توانند تولید اسید معده را افزایش دهند و موجب تشدید رفلاکس شوند. بهتر است به‌جای غذاهای سرخ‌شده، از غذاهای بخارپز یا آب‌پز استفاده کنید.
الکل: نوشیدنی‌های الکلی می‌توانند تولید اسید معده را تحریک کرده و علائم رفلاکس را بدتر کنند. الکل باعث شل شدن اسفنکتر مری می‌شود و می‌تواند موجب بازگشت اسید به مری گردد.
شکلات: شکلات به دلیل داشتن کافئین و ترکیباتی مانند تئوبرومین که موجب شل شدن ماهیچه‌های اسفنکتر مری می‌شود، برای افراد مبتلا به رفلاکس مناسب نیست. همچنین، شکلات دارای چربی است که هضم آن را کند کرده و می‌تواند علائم رفلاکس را بدتر کند.
 
 نکات تکمیلی برای مدیریت رفلاکس معده
تنظیم تعداد وعده‌های غذایی: به‌جای خوردن سه وعده غذایی بزرگ، بهتر است از چند وعده غذایی کوچک‌تر در طول روز استفاده کنید. این کار فشار بر معده را کاهش می‌دهد و به کاهش علائم رفلاکس کمک می‌کند.
خودداری از خوردن غذا در شب: حداقل دو تا سه ساعت قبل از خوابیدن باید از خوردن هرگونه مواد غذایی خودداری کنید. مصرف غذا قبل از خواب می‌تواند باعث برگشت اسید به مری و تشدید رفلاکس شود.
پرهیز از غذاهای سنگین: از خوردن غذاهای سنگین و دیرهضم، به‌ویژه در شب، خودداری کنید. این غذاها باعث فشار اضافی به معده و تشدید علائم رفلاکس می‌شوند.

 نتیجه‌گیری
برای مدیریت رفلاکس معده، تغذیه مناسب یکی از ارکان اصلی است. مصرف غذاهای سبک، کم‌چرب و بدون اسید زیاد می‌تواند به کاهش علائم رفلاکس کمک کند. از سوی دیگر، مصرف غذاهایی که تولید اسید معده را تحریک می‌کنند یا برای معده سخت هضم هستند، می‌تواند وضعیت رفلاکس را بدتر کند. با رعایت این اصول تغذیه‌ای، افراد مبتلا به رفلاکس معده می‌توانند علائم بیماری خود را کنترل کرده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.