سعیدرضا امیرآبادی- گروه خبر
عضو شورای اسلامی شهر شیراز گفت: نبود بانک اطلاعاتی از باغات شیراز و نظارت به‌روز و علمی دو مشکل جدی و چالش‌برانگیز است و اطلاعات پراکنده و محدودی در دوایر مختلف شهرداری به فراخور نیاز هر مجموعه وجود دارد؛  اما حیرت‌انگیز است که هیچ‌کس در شهرداری نمی‌داند در کلان‌شهر شیراز که ماهیت تاریخی و فرهنگی آن با باغ گره خورده، چند هکتار باغ وجود دارد.
ابراهیم کمالی ظهر یکشنبه نهم دی‌ماه، در یک‌صدوهشتادویکمین جلسه صحن علنی شورای اسلامی شهر شیراز در نطق پیش از دستور خود اظهار کرد: از کاشت یک نهال تا تبدیل شدن آن به یک درخت تنومند سال‌ها زمان لازم است. تبدیل یک درخت به چندین درخت و شکل‌گیری باغ چندین سال زمان می‌خواهد. باغات و پهنه‌های سبز میراثی است که در طول زمان و به قیمت عمر، هزینه، آب و خاک این شهر و مردمان آن شکل گرفته است.
وی افزود: هویت شیراز به باغ گره خورده و شهرت آن در ادبیات، تاریخ و مکتوبات جهانگردان از دیرباز به سرسبزی و آب و هوای خوش است و القابی چون جنت‌طراز یا شهر گل و بلبل مدیون پهنه‌های سبز این شهر است که بخش عمده آن در محدوده قصردشت قرار داشت و دارد.
رئیس کمیته صیانت از باغات قصردشت تصریح کرد: باغات قصردشت که روزگاری بسیار متراکم بودند، قدمتی چندصدساله دارند و یک میراث تاریخی زنده و دارای حیات، نه فقط برای شهروندان شیراز بلکه برای کل کشور است. این پهنه‌های سبز محصول سال‌های عمر مردم این شهر است که نسل در نسل به ما رسیده و تلاش برای حفظ آن‌ها وظیفه سازمانی، شرعی و وجدانی تک‌تک ماست.
کمالی خاطرنشان کرد: تکراری‌ترین جمله درمورد باغات قصردشت این هشدار است که مردم شریف شیراز و مسئولان محترم از ۳۵۰۰ هکتار وسعت باغات درهم‌تنیده قصردشت اکنون کمتر از ۹۸۰ هکتار آن هم به‌صورت اسمی باقی مانده است و اگر دیرتر از این برای حفاظت همه‌جانبه اقدام کنید، باید در تاریخ از این باغات یاد کرد.
رئیس کمیته صیانت از باغات قصردشت ادامه داد: طرح ممیزی و تهیه بانک اطلاعات باغات شیراز با استفاده از جی‌آی‌اس و سنجش از دور برای حفظ و حراست از کل باغات شیراز در کمیته صیانت از باغات تهیه شده و مراحل بررسی را می‌گذراند و ماحصل این طرح ایجاد شناسنامه به ازای هر یک باغ در شیراز است که شامل نقشه و اطلاعات توصیفی خواهد بود. لذا تلاش خواهیم کرد اطلاعات حاصل نیز در سامانه‌ای مجزا با هدف ایجاد یک هویت مشخص برای باغات بارگذاری شود و روشن و شفاف هم در اختیار شهرداری و هم شهروندان قرار گیرد.
کمالی اضافه کرد: در بعد نظارتی به بررسی لحظه‌ای و شبانه‌روزی باغات با استفاده از سیستم‌های امروزی مثل ریزپرنده‌ها و ارسال مداوم داده به واحدهای متولی نیازمندیم و امیدوارم با تحول اداری و ایجاد ناحیه ویژه باغات حرکت‌های جدی و عملیاتی به این سمت آغاز شود.
کمالی تأکید کرد: شرایط اسفناک کنونی باغات قصردشت از ناموفق بودن آن حکایت دارد و مرزبندی‌های موهوم این طرح سبب شده جزایری از باغات گروه پنج در دل باغات گروه یک قرار گیرند یا باغات متراکمی مثل پهنه صرافی در گروه پنج جای داده شوند که البته امروز اثری از آن باقی نمانده و جابه‌جایی مرز باغات گروه یک در برخی کوچه‌ها و معابر و قرار نگرفتن بخش زیادی از توده‌های باغی شیراز در محدوده استحفاظی، همگی حاصل نقایص طرح جامع باغات قصردشت و توده‌بندی‌های غیراصولی آن است.
رئیس کمیته صیانت از باغات قصردشت تصریح کرد: هویت باغ به درخت است و ارزش‌گذاری باید بر مبنای درخت به عنوان یک سرمایه و منبع اقتصادی انجام شود و خرید باغ به قیمت زمین سبب زیان دیدن باغدار می‌شود و تجدید نظر در موضوع تملک باغات توسط شهرداری و جایگزین شدن با روش‌های به‌روز امری ضروری است.
به گفته کمالی، ایجاد تصفیه‌خانه‌های محلی اقدام قابل‌تقدیری است که می‌تواند بخشی از نیاز آب باغات را در میان‌مدت تأمین کند که البته مستلزم صرف هزینه‌های سنگین توسط شهرداری است. از سوی دیگر، مردم شهرداری را متولی آب در حوزه باغات قصردشت می‌دانند؛ اما عملاً شهرداری هیچ اختیاری در این حوزه ندارد و سازمان آب منطقه‌ای متولی قانونی آب در این قسمت است. وی ابراز امیدواری کرد: نظارت ساختاری و هوشمند برای این ناحیه تعریف شود و تخلفات در حوزه باغات در لباس و شمایل جدید خودنمایی نکند.
وی در پایان سخنان خود اضافه کرد: اصلی‌ترین راهکار برای حفظ باغات را همراهی و مشارکت مردم در این مسیر می‌بینیم و مردم در حفاظت از باغات خود را مسئول و شریک بدانند. همچنین زیرساخت‌های قانونی و اداری در راستای حفظ، احیا و ترویج باغات باید با قوت شکل بگیرد که امیدهای بسیاری به ناحیه ویژه باغات داریم و تلاش‌های ما برای برخورد با دانه‌درشت‌ها اگرچه تاکنون به نتیجه نرسیده است، اما امیدواریم به شکل ویژه در دستور کار دستگاه قضا و نهادهای نظارتی قرار گیرد.