آب خارج از دسترس 

بحران آب می‌تواند پیامد‌های گسترده اجتماعی و اقتصادی داشته باشد. افزایش مهاجرت از مناطق کم آب، تنش‌های اجتماعی بر سر منابع آب و تأثیر بر اقتصاد مناطق وابسته به کشاورزی ازجمله این پیامد‌ها هستند. بنابراین، برنامه‌ریزی برای مقابله با این پیامد‌ها نیز باید در دستور کار قرار گیرد. در پایان، باید تأکید کرد که مدیریت بحران آب در ایران نیازمند رویکرد جامع، چندبخشی و مبتنی بر شواهد علمی است. 
منابع آب در استان‌های مختلف کشور یکسان نیست و حسب اقلیم دچار نابرابری هستیم. تفاوت قابل‌توجه در وضعیت بارش و ذخایر آبی استان‌های مختلف، نشان‌دهنده نابرابری در توزیع منابع آب در سطح کشور است؛ این نابرابری، لزوم اتخاذ رویکرد‌های متفاوت در مدیریت منابع آب برای مناطق مختلف را برجسته می‌کند. میانگین بارش در ایران یک‌سوم میانگین جهانی است؛ اما بحران تنها به اینجا محدود نمی‌شود؛ زیرا گزارش‌ها نشان می‌دهند که تبخیر آب در ایران سه‌برابر میانگین جهانی است و این زنگ خطری برای امنیت ملی است که مدت‌هاست به صدا درآمده است. 
واقعیت‌ها نشان می‌دهند که تجدیدنظر جدی در حوزه سیاست‌گذاری آب در ایران مورد نیاز است و باید تقویت سفره‌های آب زیرزمینی مورد‌توجه ویژه قرار گیرد. وضعیت منابع آبی کشور در زمستان ۱۴۰۲ (سال گذشته) نشان از تداوم بحران آب دارد. کاهش ۱۱‌درصدی بارش‏‏‌ها نسبت به سال قبل، افزایش ۱. ۷ درجه‏‏‌ای دمای هوا نسبت به میانگین بلندمدت و کاهش ۱۰‌درصدی ذخایر سدها، همگی حاکی از شرایط نامطلوب منابع آبی کشور است. 
خشک‌سالی در بسیاری از مناطق، به‏‏‌ویژه در شرق و جنوب کشور، وضعیت را بحرانی‏‏‌تر کرده است. در این میان استان سیستان و بلوچستان با کاهش ۵۶‌درصدی ذخایر چاه‏‏‌نیمه‏‏‌ها ( آب مازاد از رورخانه هیرمند ) در شرایط بسیار نامساعدی قرار دارد. همچنین به‌رغم تخصیص ۷۴‌ درصد از اعتبارات مصوب به بخش آب، چالش‏‏‌های جدی در تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعت پیش‏‏‌روی کشور احساس می‌شود. 
براساس گزارش منتشر شده از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس، بحران آب در ایران که طی سال‌های اخیر به یکی از چالش‌های اصلی کشور تبدیل شده، در زمستان ۱۴۰۲ نیز همچنان ادامه داشته است. گزارش منتشر شده از سوی وزارت نیرو، تصویری نگران کننده از وضعیت منابع آبی کشور ارائه می‌دهد که نشان دهنده لزوم اتخاذ تدابیر جدی و فوری برای مدیریت این بحران است. 
داده‌های منتشر شده نشان می‌دهد، میانگین بارش کل‌کشور در سه‌ماهه زمستان سال ۱۴۰۲ به ۹۱. ۲ میلی‌متر
رسیده که نسبت به زمستان سال قبل ۱۱‌درصد و نسبت به میانگین بارش بلندمدت فصل زمستان ۸‌ درصد کاهش داشته و این کاهش بارش درحالی رخ داده که کشور پیش‌ازاین نیز با کمبود منابع آبی مواجه بوده است. حال باید دید در سه‌ماه زمستان 1403 چه میزان بارش را شاهد خواهیم بود. 
نکته قابل‌توجه این است که وضعیت بارش در استان‌های مختلف کشور یکسان نبوده است. طبق گزارش‌ها در
۱۹ استان میزان بارش بیشتر از میانگین بارش بلندمدت و در سایر استان‌ها کم‌تر از میانگین بارش بلندمدت بوده است. این تفاوت در میزان بارش‌ها، چالش‌های متفاوتی را برای مدیریت منابع آب در مناطق مختلف کشور ایجاد می‌کند.
علاوه‌بر کاهش بارش‌ها، افزایش دما نیز مشکلات را تشدید کرده است. در فصل زمستان سال ۱۴۰۲، میانگین دمای کل کشور ۱. ۷ درجه سانتی‌گراد بالاتر از میانگین بلندمدت بوده است. این افزایش دما در تمامی استان‌های کشور مشاهده شده؛ اما شدت آن در مناطق مختلف، متفاوت بوده است. بیش‌ترین افزایش دما در مناطق مرکزی، جنوب و جنوب شرق کشور گزارش شده است. 
افزایش دما، علاوه‌بر تأثیر مستقیم بر میزان تبخیر و کاهش منابع آبی، بر ذخایر برفی کشور نیز تأثیر منفی گذاشته است. کاهش ذخایر برقی می‌تواند موجب کاهش آبدهی رودخانه‌های دائمی در فصول گرم سال شود که این امر چالش‌های جدی در تأمین آب برای مصارف مختلف ایجاد خواهد کرد. بهتر است هر چه سریع‌تر پساب وارد مدار صنعت و کشاورزی شود تا سهم آب شرب به مصرف اصلی برسد.