پروبیوتیکها میکرو ارگانیسمهای هستند که میتوانند از بیماریها جلوگیری و آنها را درمان کنند که به باکتریهای مفید معروف هستند.
به گزارش بهداشت نیوز، ایده باکتریهای مفید سالهاست که رواج پیدا کرده است. همه ما از آنتیبیوتیکها برای کشتن عفونتهای باکتریایی استفاده میکنیم و از صابونها و لوسیونهای ضدباکتری نیز بهطور روزانه مصرف میکنیم. باکتری غلط در جای غلط میتواند آسیب رسان باشد اما باکتری صحیح در جای درست میتواند فواید زیادی داشته باشد و اینجا دقیقاً جایی است که پروبیوتیکها دست به کار میشوند. پروبیوتیکها میکرو ارگانیسمهای زندهای هستند که توانایی جلوگیری و درمان بیماریها را دارند. همچنین میتوانند یک گوارش سالم و سیستم ایمنی سالم را برای ما فراهم بیاورند. این پروبیوتیکها به باکتریهای مفید نیز معروف هستند که از طریق نوشیدنیها، مکملهای رژیمی و غذاها به بدن ما میرسند.
فواید پروبیوتیکها برای سلامتی ما چه هستند؟
پروبیوتیکها جدیدا در صنعت غذاها و مکملها وارد شده اند اما از روز اول تولید با ما همراه بودهاند. نوزاد هنگام تولد در کانال زایمان باکتریهایی مثل باکتری او ایدس، بیفیدو باکتریم، لاکتوباکیلوس را از مادر میگیرند که این باکتریها در زایمان سزارین انتقال داده نمیشوند و به همین دلیل نوزادان متولد شده از طریق سزارین، بیش از بقیه در معرض آلرژیها و سیستم ایمنی ضعیفتر میباشند.
این پروبیوتیکها از دو راه در بدن ما فعالیت میکنند. اول این که سیستم گوارش ما را بهبود میبخشند زیرا این سیستم گوارش نیازمند برقراری تعادل بین باکتریهای مفید و مضر میباشد. انتخاب غذاهای غلط، استرسها، کمبود خواب، استفاده بیش از حد از آنتیبیوتیکها و دیگر داروها همگی میتواند تعادل این باکتریها را بهم بزند که پروبیوتیک در این بین به داد ما میرسد.
زمانی که سیستم گوارشی بهخوبی کار کند، فیلتری برای مواد مضر مثل سمها، باکتریهای مضر، مواد شیمیایی و دیگر پسماندهای مواد غذایی میشود و تحقیقات نشان داده است که فواید استفاده از پروبیوتیکها برای درمان اسهال، دردهای شکمی، نفخ، عفونتها و بیماریهای کبد چرب بسیار زیاد است.
یکی دیگر از تأثیرهای پروبیوتیکها در سیستم ایمنی میباشد که سیستم ایمنی بدن ما را در برابر جرمها محافظت میکند و زمانی که به درستی کار خود را انجام ندهد، ممکن است فرد از واکنشهای آلرژیک، اختلالات سیستم ایمنی و عفونتهای پوستی واژنی رنج ببرد.
چه غذاهایی حاوی پروبیوتیکها هستند؟
ماست
ماست حاوی باکتریهای مفید متنوعی میباشد که میتواند دیابت نوع ۲، بیماریهای قلبیعروقی، آلرژیها و مشکلات تنفسی و همچنین سلامت دندان و استخوان را بهبود ببخشد.
دیگر مواد غذایی مثل شیر، پنیر نرم، نان، سویا، سبزیجات و خیار نیز حاوی پروبیوتیک میباشند.
کفیر
کفیر موجود در شیر گاو حاوی پروبیوتیک بالایی میباشد و همچنین در غلات نیز وجود دارد که حاوی پروبیوتیکهای مخمری است و همچنین میتواند عفونتها، مشکلات گوارشی و استخوانی را بهبود ببخشد.
کلم رنده شده آبپز
این ماده حاوی لاکتیک اسید میباشد که یکی از قدیمیترین غذاهای سنتی در کشورهای مختلف مخصوصاً اروپا میباشد. این غذا علاوهبر فیبر بالا حاوی آهن، ویتامین سی، ب و کا میباشد.
کیمچی
کیمچی یک غذای معروف کرهای و بسیار تند است که در آن از سبزیجات مختلفی مثل کلم استفاده شده و ادویه آن سیر، زنجبیل، فلفل تند و نمک میباشد. کمیچی همچنین حاوی باکتری لاکتیک اسید است که گوارش فرد را بهبود میبخشد.
چایسبز
چایسبز نیز یکی از نوشیدنیهای مفید حاوی باکتری و مخمر است که در بسیاری از نقاط جهان مصرف میشود و حاوی پروبیوتیک بالایی میباشد.
خیارشور
خیارشور به خیاری گفته میشود که درون آب و نمک قرار گرفته است و حاوی باکتری لاکتیک اسید میباشد که میتواند سیستم گوارشی را بهبود ببخشد. این ماده کالری پایینی دارد و حاوی مواد مغذی ضروری و ویتامین کا میباشد.
پروبیوتیکها چگونه باید مصرف شوند؟
باید این را بهخاطر داشته باشید که تمام میکرو ارگانیسمها با یکدیگر متفاوت هستند و از طرفی مصرف آنها یک طرف قضیه است و باید به یاد داشته باشید که این باکتریها میتوانند در بدن شما زنده بمانند. پس بهتر است که این انتخاب را به پزشک محول کنید تا بتواند دز مناسب و نوع مناسب پروبیوتیکها برای شما تجویز کند.
علائم مصرف بیش از حد پروبیوتیکها
نفخ یکی از رایجترین علائم جانبی مصرف بیش از حد پروبیوتیکهاست. نفخ کردن زمانی اتفاق میافتد که گاز زیادی درون معده شما تجمع میکند و شکم شما بزرگ و باد کرده میشود و هنگام دست زدن به آن احساس سفتی میکنید، نفخ کردن همچنین با درد و ناراحتی نیز همراه است.
گاز
گاز و نفخ معمولاً همراه با یکدیگر هستند. پروسه هضم بهطور طبیعی با تولید گاز همراه است و میزان متوسط تولید گاز در روز ۱۳ تا ۲۱ بار میباشد. این گازها بهدلیل بلع هوا یا شکستن غذاهای حاوی باکتری بهوجود میآید و طبیعتاً زمانی که باکتریها در بدن شما هضم میشوند، همراه با ان گاز آزاد میشود و اگر همزمان با آن غذاهایی با فیبر بالا نیز مصرف کنید، میزان تولید گاز افزایش مییابد.
مصرف زیاد پروبیوتیک
اسهال
اسهال بهدلیل حرکات آبکی و شل روده بهوجود میآید که به دفعات بالا اتفاق میافتد. اسهال همچنین میتواند با درد شکم، نفخ و حالت تهوع همراه باشد. بیماری اسهال معمولاً یک تا دو روز طول میکشد و معمولاً در اثر غذاهای حاوی باکتریهای مضر، ویروسها ایجاد میشود که یکی دیگر از دلایل بهوجود امدن اسهال، اوور دوز در پروبیوتیکها میباشد.
دردهای شکمی
تمام موارد بالا میتواند با درد شکم همراه باشد که با دردهای تیز، انقباضات و سفتی شکم نیز همراه خواهند بود.
چگونه اثرات جانبی پروبیوتیکها را کاهش دهیم؟
اگر در اثر مصرف پروبیوتیکها هر کدام از موارد بالا را تجربه کردید، نباید از مصرف کامل آن دست بکشید. کاهش میزان مصرف تقریباً بهترین راه ممکن برای از بین بردن ناراحتیها و اثرات جانبی میباشد و سعی کنید که این دز مصرفی را کم کم کاهش دهید تا میزان آن به نصف برسد و علائم سختی کمکم در شما محو شود.
حال علاوهبر کاهش دز مصرفی باید نکاتی که در ادامه این بخش گفته شده است را به یاد داشته باشید:
پروبیوتیک را باید با شکم خالی مصرف کنید
پروبیوتیکها درصورت مصرف با غذا گاز بیشتری تولید میکنند. خوردن این ماده با شکم خالی فواید ان را چند برابر میکند. سعی کنید که آن را نیم ساعت قبل غذا مصرف کنید. اگر باز هم دچار مشکلات شکمی بودید، این مکمل را قبلاز خواب مصرف کنید.
نوشیدن آب به میزان کافی
بسیاری از مشکلات موجود در شکم و روده بهدلیل خشکی و کم آبی اتفاق میافتد. هیدراته نگه داشتن بدن میتواند پروسه هضم را سرعت ببخشد و شما را از بیآبی و اسهال محافظت کند.
صبور باشید. شاید دو هفته طول بکشد تا بدن شما بتواند خودش را با مصرف پروبیوتیکها سازگار کند.
اگر درصورت رعایت تمام نکات و کاهش دز مصرفی باز هم مشکلات را داشتید، بهتر است که از مصرف پروبیوتیکها صرفنظر کنید.