میثم محجوبی- گروه گزارش
meisammahjoobi@gmail.com

شهرداری شیراز اعلام کرده که از ششم اردیبهشت‌ماه، طرح محدوده کم‌آلاینده ترافیکی اجرا می‌شود و خودروهایی که معاینه فنی نداشته باشند، حق تردد در محدوده مرکزی شهر را ندارند. معاون حمل‌ونقل شهرداری هم گفته مردم استقبال خوبی از گرفتن معاینه فنی داشته‌اند و این طرح قرار است به سلامت هوای شهر کمک کند. اما آیا واقعاً همه‌چیز آماده اجراست؟ و این طرح چقدر به نفع مردم و شهر است؟
تقدیر کافی نیست، امکانات چه می‌شود؟
شهرداری از مردم بابت گرفتن معاینه فنی تشکر کرده، که کار درستی هم هست. اما این تشکر کافی نیست. مردم اگر ببینند زیرساخت‌ها آماده‌اند و اجرای طرح به نفع همه است، حتماً همکاری می‌کنند. موضوع این است که هنوز خیلی از مراکز معاینه فنی شلوغ‌اند، سیستم حمل‌ونقل عمومی کامل و دقیق نیست، و مردم حس می‌کنند بیشتر فشارها روی آن‌هاست، نه روی بقیه عوامل آلاینده.
اجرای طرح‌های شهری باید با مردم هماهنگ باشد
این که طرحی به اسم کاهش آلودگی اجرا شود، خوب است. اما این‌که اطلاع‌رسانی کامل، آموزش، فرصت کافی برای آمادگی و گفت‌وگو با مردم نباشد، اشکال دارد. خیلی از مردم هنوز نمی‌دانند دقیقاً محدوده طرح کجاست، یا اگر ماشین‌شان معاینه فنی نداشته باشد، چه جریمه‌ای می‌شوند. وقتی پای معیشت و تردد روزانه در میان است، نمی‌شود همه‌چیز را فقط با سامانه و تابلو حل کرد.
آیا آلودگی هوا فقط تقصیر ماشین مردم است؟
واقعیت این است که آلودگی هوای شیراز فقط به‌خاطر ماشین‌های شخصی نیست. کامیون‌ها و خودروهای سنگین، موتورهای قدیمی، کمبود فضای سبز، ساخت‌وساز بی‌رویه، سوخت بی‌کیفیت و حتی صنایع اطراف شهر هم در این ماجرا نقش دارند. حالا اینکه فقط روی ماشین‌های مردم تمرکز کنیم، شاید نگاه منصفانه‌ای نباشد.
مردم باید حس کنند هدف از این طرح، کمک به آن‌هاست
اگر مردم مطمئن شوند این طرح واقعاً برای بهتر شدن وضعیت زندگی‌شان است، با دل و جان همکاری می‌کنند. اما اگر فکر کنند فقط قرار است جریمه شوند یا به دردسر بیفتند، اعتمادشان کم می‌شود. اجرای قانون باید با احترام، اطلاع‌رسانی، و همراهی باشد، نه فقط با جریمه و دوربین.
یک پیشنهاد ساده به مدیران شهری
قبل از شروع طرح، باید چند کار ساده انجام داد. ابتدا انتشار محدوده طرح با نقشه ساده و واضح. سپس اینکه به مردم فرصت بیشتری برای گرفتن معاینه فنی بدهیم. مراکز معاینه فنی را بیشتر و خلوت‌تر کنیم و روی موتورهای آلاینده، تاکسی‌ها و خودروهای عمومی هم سخت‌گیری کنیم. و مهم‌تر از همه، به مردم بگوییم چرا این کار را می‌کنیم، چه نتیجه‌ای دارد و چه نفعی برای خودشان دارد.
قانون خوب، اجرای بهتر
هیچ‌کس مخالف هوای پاک نیست. اما اجرای طرح‌ها وقتی موفق می‌شود که مردم را هم در تصمیم‌گیری شریک کنیم. اگر قرار است هوای شیراز بهتر شود، باید هم مردم، هم مدیران، هم سیستم‌ها با هم هماهنگ باشند. قانون خوب، اگر درست اجرا نشود، اعتماد مردم را از بین می‌برد. اما اگر با احترام و مشارکت باشد، می‌شود یک موفقیت بزرگ برای شهر.