رنگین‌کمان چگونه تشکیل می‌شود؟، روزنامه شیراز نوین
رنگین‌کمان چگونه تشکیل می‌شود؟
تصور کنید باران تازه بند آمده، هوا بوی تازگی می‌دهد و ناگهان در دل آسمان یک نوار رنگی شگفت‌انگیز ظاهر می‌شود!
این پدیده طبیعی همیشه کودکان و حتی بزرگ‌ترها را مجذوب خود می‌کند. اما این جادوی طبیعت، رنگین‌کمان، چگونه تشکیل می‌شود؟ چرا همیشه نمی‌توان رنگین‌کمان را دید؟ آیا می‌توانیم خودمان یک رنگین‌کمان بسازیم؟
در این مقاله، علاوه بر بررسی علمی تشکیل رنگین‌کمان، آزمایش‌های جالبی را معرفی خواهیم کرد که می‌توانید در خانه انجام دهید. اگر شما هم به عجایب طبیعت علاقه‌مند هستید، همراه ما باشید تا پرده از رازهای رنگین‌کمان برداریم!
نور و قطرات باران؛ راز اصلی این پدیده
رنگین‌کمان یکی از زیباترین پدیده‌های طبیعی است که اغلب پس از باران در آسمان دیده می‌شود. اما چرا این اتفاق می‌افتد؟ رنگین‌کمان چگونه تشکیل می‌شود؟ بیایید این موضوع را در میان کتاب‌های علمی بررسی کنیم.
برای درک بهتر اینکه رنگین‌کمان چیست و چگونه تشکیل می‌شود، باید بگوییم رنگین‌کمان زمانی ظاهر می‌شود که نور خورشید از میان قطرات ریز باران عبور کند. برای اینکه رنگین‌کمان شکل بگیرد، سه پدیده مهم درون قطره‌های آب رخ می‌دهد:
1. شکست نور: وقتی نور خورشید به یک قطره باران برخورد می‌کند، وارد آن می‌شود. از آنجایی که نور هنگام عبور از هوا به آب کندتر حرکت می‌کند، مسیر آن خم می‌شود. این پدیده را شکست نور می‌نامند.
2. تجزیه نور: نور خورشید در حالت عادی سفید به نظر می‌رسد؛ اما درواقع از هفت رنگ اصلی تشکیل شده است. هنگامی که نور وارد قطره باران می‌شود، به دلیل تفاوت در طول‌موج رنگ‌ها، هر رنگ در زاویه متفاوتی شکسته می‌شود. این فرایند باعث تجزیه نور به طیف رنگی می‌شود که شامل قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، نیلی و بنفش است.
3. بازتاب داخلی و خروج نور: در آخرین مرحله از تشکیل رنگین‌کمان، پس از تجزیه شدن، نور درون قطره آب بازتاب پیدا می‌کند و از طرف دیگر آن خارج می‌شود. هنگامی که نور از قطره خارج می‌شود، رنگ‌های تجزیه‌شده آن با زاویه متفاوتی از هم جدا شده‌اند و وقتی این اتفاق در هزاران قطره باران رخ می‌دهد، یک رنگین‌کمان در آسمان ظاهر می‌شود.
نور خورشید هنگام عبور از قطرات باران شکسته و تجزیه می‌شود و طیف زیبایی از رنگ‌ها را در آسمان به نمایش می‌گذارد. در ادامه این پدیده را به‌صورت دقیق بررسی می‌کنیم.
چرا رنگین‌کمان شکل کمانی دارد؟
شکل کمانی رنگین‌کمان به نحوه برخورد نور به قطرات باران و چگونگی رسیدن آن به چشم ما بستگی دارد. هر رنگی که از قطرات باران خارج می‌شود، در زاویه مشخصی نسبت به چشم ما دیده می‌شود. از آنجایی که این زاویه‌ها نسبت به موقعیت بیننده ثابت هستند، چشم ما فقط می‌تواند تشکیل رنگین‌کمان را در یک جهت خاص ببیند. بنابراین، رنگ‌های مختلفی که از قطرات باران می‌آیند، به‌صورت یک دایره بزرگ در آسمان دیده می‌شوند. نور قرمز در زاویه بزرگ‌تری (۴۲ درجه) نسبت به چشم ما بازتاب پیدا می‌کند؛ درحالی‌که نور بنفش در زاویه کوچک‌تری (۴۰ درجه) می‌تابد. به همین دلیل، قرمز همیشه در بالای رنگین‌کمان و بنفش در پایین آن قرار می‌گیرد.
چرا فقط بخشی از رنگین‌کمان را می‌بینیم؟
درواقع، رنگین‌کمان شکل یک دایره کامل دارد! اما ما معمولاً نیمه بالایی آن را می‌بینیم، چون سطح زمین مانع دیدن نیمه پایینی آن می‌شود. اگر از ارتفاع زیاد، مثلاً از داخل هواپیما یا بالای یک کوه بلند به رنگین‌کمان نگاه کنید، ممکن است تشکیل رنگین‌کمان را به‌صورت یک دایره کامل ببینید.
چرا رنگین‌کمان همیشه بعد از باران دیده نمی‌شود؟
حتماً برای‌تان پیش آمده که بعد از باران منتظر تشکیل رنگین‌کمان باشید؛ اما چیزی در آسمان نبینید. دلیل این موضوع زاویه تابش خورشید است. برای دیدن این پدیده، خورشید باید در زاویه ۴۲ درجه نسبت به سطح زمین باشد و قطرات باران در مقابل شما قرار بگیرند. اگر خورشید بیش از حد بالا باشد (مثلاً در ظهر)، رنگین‌کمان تشکیل نشده یا دیده
نمی‌شود.
همچنین در مکان‌هایی که میزان بارندگی کم است، این پدیده کمتر مشاهده می‌شود. به همین دلیل در مناطقی مانند جنگل‌های بارانی، رنگین‌کمان بیشتر به چشم می‌خورد.
رنگین‌کمان در افسانه‌ها و باورهای مختلف
در بسیاری از فرهنگ‌های جهان، تشکیل رنگین‌کمان به‌عنوان پلی میان دنیای انسان‌ها و دنیای خدایان شناخته می‌شود. در اساطیر اسکاندیناوی، رنگین‌کمان پلی جادویی به نام «بیفروست» است که خدایان از طریق آن به زمین می‌آیند. در برخی از افسانه‌های ایرلندی، گفته می‌شود که در انتهای رنگین‌کمان، گنجی مخفی شده است!
در فرهنگ‌های شرقی نیز رنگین‌کمان نماد صلح و امید است. بسیاری از مردم بر این باورند که دیدن رنگین‌کمان پس از باران، نشانه‌ای از خوش‌شانسی و آینده‌ای روشن است.
تاکنون نظری برای این خبر ثبت نشده است!
ثبت نظر جدید
خبرهای تصادفی روزنامه شیراز نوین