میخک، این گیاه خوش‌عطر و پرخاصیت، تنها یک ادویه معمولی نیست. از تسکین درد دندان تا تقویت سیستم ایمنی و کنترل قندخون، میخک توانسته جای خود را در طب سنتی و علم روز به خوبی باز کند.
به گزارش بهداشت نیوز، در دنیایی که طب سنتی و استفاده از گیاهان دارویی بار دیگر جایگاه خود را در میان مردم بازیافته است، گیاه میخک به‌عنوان یکی از ارزشمندترین گیاهان دارویی، توجه بسیاری از پژوهشگران، پزشکان و علاقه‌مندان به طب طبیعی را به خود جلب کرده است. این گیاه خوش‌عطر که بیشتر با ادویه‌جات معطر در آشپزخانه‌ها شناخته می‌شود، در واقع دارای خواص درمانی گسترده‌ای است که قرن‌ها در طب سنتی کشورهای آسیایی، به ویژه چین و هند، مورد استفاده قرار گرفته است.
میخک که از غنچه‌های خشک‌شده درختی همیشه‌سبز به نام Syzygium aromaticum به دست می‌آید، منبعی غنی از مواد مغذی، آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات ضدباکتری است. ازجمله مهم‌ترین ترکیبات فعال در میخک می‌توان به «اوژنول» اشاره کرد؛ ماده‌ای که به‌واسطه خاصیت بی‌حس‌کنندگی و ضدالتهابی خود در صنایع دارویی و دندان‌پزشکی کاربرد فراوان دارد
میخک و کنترل طبیعی قندخون
تحقیقات علمی اخیر نشان داده‌اند که مصرف میخک می‌تواند نقش مؤثری در کنترل قندخون ایفا کند. ترکیبات موجود در این گیاه باعث بهبود عملکرد انسولین در بدن شده و در نتیجه، می‌تواند برای بیماران دیابتی مفید واقع شود.
همچنین خاصیت ضدسرطانی میخک نیز موردتوجه دانشمندان قرار گرفته است. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده‌اند که عصاره میخک می‌تواند رشد سلول‌های سرطانی را مهار کرده و حتی باعث مرگ برنامه‌ریزی‌شده آن‌ها شود.
تقویت گوارش با طبع گرم میخک
از دیگر خواص میخک می‌توان به اثرات آن در بهبود عملکرد دستگاه گوارش اشاره کرد. مصرف میخک به‌صورت دم‌کرده یا همراه با غذا می‌تواند باعث تسکین نفخ، سوءهاضمه و تهوع شود.
در طب سنتی ایران، چای میخک برای درمان مشکلات معده و افزایش اشتها تجویز می‌شده است. همچنین، خاصیت ضدویروسی و ضدباکتریایی این گیاه آن را به یکی از گزینه‌های مؤثر در تقویت سیستم ایمنی بدن تبدیل کرده است.
میخک در صنعت آرایشی و مراقبت از پوست
علاوه بر استفاده‌های دارویی، میخک در صنایع آرایشی و بهداشتی نیز کاربرد وسیعی دارد. اسانس معطر آن در تولید عطرها، کرم‌ها و محصولات مراقبت از پوست استفاده می‌شود. به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی بالا، میخک می‌تواند به کاهش روند پیری پوست و جلوگیری از آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد کمک کند.
کاهش قندخون ؛ نگاهی نو به درمان دیابت
تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف میخک می‌تواند باعث بهبود عملکرد انسولین و کاهش قندخون شود. این خاصیت، میخک را به گزینه‌ای طبیعی برای کنترل دیابت تبدیل کرده است.
خواص میخک برای سرماخوردگی
میخک حاوی موادی مانند ائوژنول و گلیک‌اسید است که این ترکیبات خاصیت ضدالتهاب و ضدباکتریایی دارند. میخک نه‌تنها باعث تسکین گلودرد می‌شود بلکه درد حاصل از سرفه مداوم را هم تسکین می‌دهد.
میخک خلط‌آور طبیعی است و مجرای تنفسی را پاک می‌کند. خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدویروسی میخک سبب تقویت سیستم ایمنی شده و به پاک‌سازی سموم و عفونت از بدن کمک می‌کند. همچنین میخک خارش گلو ناشی از سرفه خشک را هم تسکین می‌دهد.
دمنوش میخک می‌تواند علائم سرماخوردگی مثل آب‌ریزش بینی و سرفه را تا حد زیادی کاهش دهد. یک میان‌وعده رژیمی و سالم میزان کالری کمی دارد.
فواید جویدن میخک
میخک با بوی معطر خود می‌تواند سبب تسکین اعصاب و کاهش استرس شود، همچنین میخک برای دندان‌ها بسیار مفید است.
بوی بد دهان به علت وجود یک باکتری غیرهوازی موجود بر سطح زبان است. یکی از فواید جویدن میخک رفع بوی بد دهان است. میخک دارای خواص ضدقارچ، ضدمیکروبی و ضدباکتریایی است که باعث از بین رفتن باکتری‌ها و میکروب‌های بد دهان می‌شود.
یکی از مشکلات رایج دندان‌ها کرم خوردگی است که موضوعی ناخوشایند است و می‌تواند باعث ایجاد درد در دندان‌ها شود. ما می‌توانیم با جویدن میخک مانع از کرم خوردگی دندان‌ها شویم و یکی دیگر از فواید جویدن میخک، سفید کردن دندان‌ها است.
میخک را پودر کنید، پودر میخک را به خمیر دندان اضافه کنید و روزانه دندان‌های خود را ده الی پانزده دقیقه با پودر میخک شست‌و‌شو دهید.
خواص میخک برای لاغری
از دیگر خواص میخک می‌توان به خواص میخک برای لاغری اشاره کرد، میخک دارای خواص ضد‌چاقی است و مصرف آن به افرادی که قصد کاهش وزن دارند توصیه می‌شود. میخک باعث افزایش متابولیسم بدن شده و به کاهش وزن کمک می‌کند، از سوی دیگر سبب کاهش اشتها شده که این هم عامل مؤثری در کاهش وزن و لاغری است. با وجود آن‌که میخک در لاغری مؤثر است، اما تنها مصرف میخک برای کاهش وزن کافی نیست.
با وجود این همه فواید، مصرف بی‌رویه یا خودسرانه میخک، به‌ویژه به‌صورت روغن غلیظ، می‌تواند باعث بروز عوارضی همچون تحریک معده، کاهش قندخون شدید و تداخل دارویی شود. ازاین‌رو، استفاده از آن باید با مشورت پزشک یا متخصص طب سنتی انجام شود.
درمجموع، میخک را می‌توان یکی از گیاهان دارویی ارزشمندی دانست که هم در آشپزخانه و هم در جعبه کمک‌های اولیه جایگاهی ویژه دارد. با توجه به افزایش علاقه به سبک زندگی سالم و بازگشت به طبیعت، انتظار می‌رود که جایگاه میخک در میان مردم و در صنعت سلامت بیش از پیش پررنگ‌تر شود.