میثم محجوبی- گروه فرهنگ و هنر
آیین افتتاح هفته جهانی بزرگداشت سعدی، دیشب ۳٠ فروردین با حضور جمعی از مقامات کشوری و استانی، اهالی فرهنگ و ادب، پژوهشگران و شهروندان شیرازی در آرامگاه این شاعر نامدار ایرانی برگزار شد.
در این مراسم که با هدف پاسداشت جایگاه جهانی سعدی شیرازی برگزار شد، وزیر میراث‌فرهنگی، امام‌جمعه شیراز، استاندار فارس و مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان به ایراد سخن پرداخته و بر ضرورت بازخوانی اندیشه‌های سعدی در زندگی امروز تأکید کردند.
*جهان تشنه پیام صلح و اخلاق سعدی است
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با اشاره به جایگاه والای شیراز در فرهنگ و تاریخ ایران گفت: این شهر جاذبه‌ای دارد که هر بار نام آن به میان می‌آید، دلمان می‌لرزد و راهی دیار ادب می‌شویم تا از فضای معرفت‌بار آن بهره‌مند شویم. سید رضا صالحی امیری در این مراسم با گرامیداشت مقام سعدی و حافظ افزود: ما چه کسی باشیم که از سعدی و حافظ سخن بگوییم؟ آمده‌ایم تا از این ظرف بزرگ فضیلت، جامی بنوشیم. آمده‌ایم از سعدی بخواهیم بر این فضای خسته و فرسوده جان تازه‌ای بدمد. وزیر میراث‌فرهنگی با تأکید بر نیاز جامعه امروز به پیام بزرگان فرهنگ ایران‌زمین، گفت: امروز بیش از هر زمان دیگری به مشاهیر ایران نیاز داریم. اگر هستیم، به‌خاطر هویتی است که آنان برای ما ساخته‌اند. وی افزود: ایران تشنه‌ ما، نسل جوان ما و همه اقشار جامعه امروز بیش از هر زمان به فضیلت، عرفان، صلح و اخلاق سعدی نیاز دارند. در اینجا گرد آمده‌ایم تا یک ‌بار دیگر از سعدی طلب اخلاق و فضیلت کنیم و یادآوری کنیم که اگر ایران و ایرانی همچون خورشید می‌تابد، به‌واسطه‌ بزرگانی چون سعدی است.
صالحی ‌امیری در ادامه با اشاره به وضعیت خشونت‌آمیز رژیم صهیونیستی اظهار داشت: اگر رژیم کودک‌کش صهیونیستی چیزی از انسانیت نمی‌فهمد، به ‌این دلیل است که از فرهنگ و پیام امثال سعدی بی‌خبر است. او تأکید کرد: ما باید پیام صلح و همزیستی را از شیراز به جهان صادر کنیم. باید کلام سعدی را در گوش جهانیان بنوازیم و فریاد بزنیم که دنیای امروز از فرهنگ سعدی فاصله گرفته است. وزیر میراث‌فرهنگی در پایان گفت: صد افسوس که می‌توانستیم با زبان خود، زبان سعدی را به گفتمان امروز جهان بدل کنیم تا جهانیان از این چشمه‌ جوشان سیراب شوند. ما در کنار اقیانوس نشسته‌ایم، اما تشنه‌لب به دنبال آب می‌گردیم؛ در حالی‌که سعدی نیاز امروز و ضرورت فردای ماست.
*سعدی، پلی میان حکمت باستان و وحی اسلامی
نماینده ولی‌فقیه در استان فارس، در این مراسم با اشاره به عظمت نام سعدی گفت: «سعدی بزرگ است و این بزرگی، از کلام و سخن او نشئت گرفته است. اگر بخواهیم سعدی را در زندگی جاری کنیم، نخست باید او را بشناسیم و بفهمیم.» آیت‌الله لطف‌الله دژکام افزود: «جای‌جای سخن سعدی حکمت است؛ حکمت نه به معنای صرفاً فلسفه یا علم، بلکه فهمی عمیق از انسان و زندگی. سعدی در امتداد حکمت ایران باستان ایستاده، اما در آن محبوس نمانده است؛ او از سرچشمه زلال وحی بهره‌مند شده و توانسته است فاصله چندهزارساله‌ میان حکمت ایرانی و تعالیم اسلامی را در هم بیامیزد و نگاهی نو به جهان ارائه دهد.» امام‌جمعه شیراز تأکید کرد: «سعدی نه فقط آموزگار ادب، بلکه راهنمای اخلاق، تربیت و معرفت است. نمی‌توان سعدی را شناخت، بی‌آنکه با قرآن و حدیث آشنا بود. برای فهم بوستان و گلستان، باید درک دینی و انسانی توأمان داشت.»
*سعدی، صدای جهانی ایرانِ فرهنگی
استاندار فارس نیز در سخنان خود با اشاره به گستره جهانی نفوذ کلام سعدی اظهار داشت: «چه سعادتی بالاتر از اینکه در تکریم مردی گام برمی‌داریم که نه‌تنها زبان فارسی، بلکه روح ایرانی را با کلام خود زنده نگه داشته است. اندیشه‌ها، پیام و شعر سعدی همچنان در رگ‌های این دیار جاری است.»
حسینعلی امیری افزود: «سعدی فرزند شیراز است، اما به جغرافیای شیراز محدود نمی‌شود. او آموزگاری جهانی است که سخنش از دمشق تا دهلی، از بلخ تا بخارا و از پاریس تا پکن طنین‌انداز شده و دل‌ها را تسخیر کرده است.» استاندار فارس با اشاره به شرایط جهان امروز تصریح کرد: «در عصری که خشونت، تبعیض و بی‌عدالتی سیمای جهان را مخدوش کرده، بیش از هر زمان دیگر به اندیشه‌های سعدی نیاز داریم. این پیام جهانی سعدی «بنی‌آدم اعضای یک پیکرند» امروز باید بیش از همیشه شنیده شود.» او همچنین با تأکید بر مسئولیت فرهنگی استان فارس گفت: «در استان فارس به عنوان پایتخت فرهنگی ایران‌زمین، وظیفه‌ای بزرگ بر دوش خود احساس می‌کنیم. باید میراث سعدی را از شعار به بطن زندگی ببریم. آموزه‌های سعدی باید در مدیریت شهری، رفتار اجتماعی، آموزش و زیست ‌روزمره ما جاری باشد. شعر سعدی فقط برای جشنواره نیست؛ برای زیستن است.»
امیری تأکید کرد که مجموعه استانداری فارس در کنار اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداری شیراز و دیگر نهادهای علمی و فرهنگی، بر آن است تا شیراز را با حکمت و روش سعدی اداره کند: «فرزندان ما باید بیاموزند که چگونه در جهان پرشتاب امروز، پیوندی عمیق با ریشه‌های هویتی‌شان برقرار کنند؛ پیوندی که شعر را با اخلاق و انسانیت را با ایمان گره بزند.»
*سعدی؛ صدای گفت‌وگو و راوی مهر انسانی
در ادامه مراسم، مهدی رنجبر مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، نیز با اشاره به آغاز هفته بزرگداشت سعدی گفت: «امروز در نخستین روز از هفته جهانی شیخ اجل گرد هم آمده‌ایم تا مردی را گرامی بداریم که نه‌تنها استاد نثر و نظم پارسی، بلکه حکیم نازک‌خیال شیراز بود. سخن او قرن‌هاست نه فقط بر زبان ایرانیان، که بر لب جهانیان جاری است.» رنجبر با اشاره به دو شاهکار سعدی، بوستان و گلستان، تصریح کرد: «سعدی، فرزند مهر و معرفت است. در بوستان از فضیلت‌ها گفت و در گلستان از انسان. او معلم جان‌ها بود؛ نه با اندرزهای خشک، بلکه با نگاهی عاشقانه و بیانی شیرین. کلام سعدی آیینه‌ای است که در آن می‌توان نه‌تنها چهره ایران، بلکه چهره تمام بشریت را دید.» مدیرکل ارشاد فارس افزود: «سعدی شاعر عدالت، راوی رنج تهی‌دستان و مبلغ مهر و دوستی بود. او در هر حکایت، مهربانی را با خرد و انسانیت در هم تنید. سعدی اهل گفت‌وگو بود، نه ستیز؛ شیرینی بیان را با عمق معنا درآمیخت. شاید راز ماندگاری‌اش همین باشد که زبانش برای سلطه نبود، بلکه پلی برای تفاهم و چراغی برای درک متقابل بود.» وی تأکید کرد: «در جهانی که بیش از هر زمان دیگری به صدای خردمندانه، آرام و انسانی نیاز دارد، بازگشت به سعدی، بازگشت به گفت‌وگوی اصیل انسانی است.»