سعیدرضا امیرآبادی- گروه خبر
در بیست‌وهشتمین ایستگاه بازدید شبانه مدیریت ارشد شهری شیراز و اصحاب رسانه از پروژه‌های عمرانی بزرگ‌مقیاس که به روند اجرایی پروژه خط ۳ قطار شهری در ایستگاه‌های میلاد و آفرینش اختصاص یافت، بر تلفیق همت، اعتماد و هنر مهندسی ایرانی در این خط تأکید شد.
 قطار شهری شیراز پیشتاز است
رئیس شورای اسلامی شهر شیراز در این بازدید شبانه، عملکرد اجرایی این پروژه را موردارزیابی قرار داد و آن را نمونه‌ای پیشرو در حمل‌ونقل ریلی کشور توصیف کرد. سید ابراهیم حسینی با اشاره به ‌شتاب قابل‌توجه در پیشرفت فیزیکی پروژه، اظهار کرد: سرعت کار تیم اجرایی به‌ویژه در ایستگاه آفرینش، نسبت به برنامه‌ریزی‌های اولیه افزایش چشمگیری داشته و این نشان‌دهنده مدیریت کارآمد و هماهنگی مؤثر بین بخش‌های مختلف است. وی با تأکید بر نقش دانش فنی و نوآوری در موفقیت پروژه، افزود: آنچه امروز در متروی شیراز می‌بینیم، حاصل به‌کارگیری آخرین فناوری‌های روز و خلاقیت مهندسان داخلی است. در برخی بخش‌ها با راهکارهای مهندسی هوشمند، هم در زمان و هم در هزینه‌ها صرفه‌جویی قابل‌توجهی شده است. رئیس شورای اسلامی شهر شیراز بهینه‌سازی روش‌های حفاری و کاهش زمان عملیات اجرایی را از دیگر دستاوردهای این پروژه برشمرد و توضیح داد: با روش‌های نوین، مدت‌زمان اختصاص‌یافته به حفاری در ایستگاه‌ها کاهش‌ یافته و این امر به تسریع روند کلی پروژه کمک کرده است. این مقام ارشد نظارت و سیاست‌گذاری در حوزه شهری با بیان اینکه متروی شیراز امروز به یک دانشگاه زنده مهندسی تبدیل شده، خاطرنشان کرد: برخی از این فناوری‌ها و روش‌های اجرایی برای اولین‌بار در کشور در این پروژه به کار گرفته شده‌اند و نتایج آن می‌تواند الگویی برای سایر شهرها باشد.
 رعایت مبانی زیباشناسی در ایستگاه‌های مترو
حسینی همچنین با تقدیر از زیبایی‌شناسی و معماری ایستگاه‌ها، گفت: علاوه بر جنبه‌های فنی، به معماری و کاربری فضای ایستگاه‌ها نیز توجه ویژه‌ای شده تا پس از بهره‌برداری، محیطی امن و مطلوب برای شهروندان فراهم شود. وی در بخش دیگری از سخنان خود با تشکر از شهردار شیراز، تیم حمل‌ونقل ریلی شهرداری و ناظران پروژه، تصریح کرد: شمال غرب شیراز به‌عنوان قطب آینده توسعه شهری، نیازمند چنین پروژه‌های زیرساختی است و اجرای مترو نه‌تنها مشکل ترافیک را حل می‌کند، بلکه زیرساخت ارتباطی با مناطق شمالی و جنوبی کشور را نیز تقویت خواهد کرد. 
رئیس شورای اسلامی شهر شیراز با ابراز خرسندی از دقت نظارت و برنامه‌ریزی‌های شهرداری، اظهار امیدواری کرد که این روند با همان سرعت و کیفیت ادامه یابد تا شیراز به الگویی برای سایر کلان‌شهرهای کشور تبدیل شود.
 دوبرابرشدن ظرفیت حمل‌ونقل عمومی تا سال ۱۴۰۶
 رئیس کمیسیون ترافیک، حمل‌ونقل و عمران شورای اسلامی شهر شیراز نیز اظهار کرد: پروژه خط ۳ مترو شیراز که نماد همت مهندسی ایرانی و اعتماد عمومی است، با پیشرفت فیزیکی قابل‌توجه در آستانه بهره‌برداری قرار دارد. رضا محمدیان با اشاره به ویژگی‌های منحصربه‌فرد خط ۳ مترو، از اجرای متفاوت این پروژه خبر داد و گفت: هر ایستگاه این خط، داستان خود را دارد؛ از حفاری در عمق خیابان‌های شلوغ تا نفوذ به بستر رودخانه. ایستگاه میلاد در زیر خیابان، ایستگاه پل بصیرت در آغوش رودخانه و ایستگاه چمران در عمق جریان آب، هرکدام چالش‌های فنی منحصربه‌فردی دارند که با دقت مهندسی ایرانی در حال حل‌ شدن است. این مقام سیاست‌گذاری شهری در حوزه عمران و ترافیک با اشاره به دستاورد بزرگ این پروژه افزود: دستگاه حفار TBM برای نخستین‌بار در کشور بدون توقف از  ایستگاه‌ها عبور می‌کند و ایستگاه را حفاری نمی‌کند. این فناوری نه‌تنها زمان اجرا را کاهش داده، بلکه میلیاردها تومان از هزینه‌های پروژه کاسته است. وی با اعلام پیشرفت چشمگیر پروژه، اظهار کرد: اگر روند کنونی با همین دقت و سرعت ادامه یابد، شیراز تا پایان سال ۱۴۰۶ صاحب مترویی خواهد شد که نه‌تنها ترافیک را به تاریخ می‌سپارد، بلکه ظرفیت جابه‌جایی مسافر را در شهر دو برابر می‌کند.
 پوشش جمعیت ۸۰۰هزارنفری توسط قطار شهری
محمدیان در ادامه به آمارهای قابل‌توجهی اشاره کرد: پوشش جمعیت ۸۰۰هزارنفری از معالی‌آباد تا گویم، افزایش ظرفیت جابه‌جایی از ۱۰۰هزار به ۲۰۰هزار مسافر در روز و اتصال به شبکه ریلی موجود برای ایجاد کریدورهای چندمنظوره است. یکی از زیباترین ویژگی‌های این پروژه، اجرای کم‌صدای آن است که محمدیان با اشاره به این موضوع گفت: مردم شیراز اگر به دیواره‌های ایستگاه‌ها دقت نکنند، شاید هرگز نفهمند که زیر پای‌شان بزرگ‌ترین پروژه مهندسی شهر در حال اجراست. این هنر مهندسان ایرانی است که ترافیک و زندگی روزمره را مختل نمی‌کنند؛ درحالی‌که شهری جدید در دل زمین می‌سازند. رئیس کمیسیون ترافیک، حمل‌ونقل و عمران شورای اسلامی شهر شیراز همچنین گفت: خط ۳ مترو شیراز نه‌تنها یک پروژه عمرانی، بلکه نماد همت والای مدیریت شهری، مهندسان ایرانی و اعتماد مردم است؛ پروژه‌ای که می‌تواند الگویی برای کل کشور باشد و ثابت کند که با فناوری و برنامه‌ریزی دقیق، می‌توان چالش‌های بزرگ شهری را به فرصت‌هایی بی‌نظیر تبدیل کرد.
 پیشرفت‌ شیراز در عرصه حمل‌ونقل زیرزمینی
قائم‌مقام شهردار شیراز نیز در جریان بازدید شبانه از پروژه‌های عمرانی این کلان‌شهر، گزارشی جامع از پیشرفت‌های طرح‌های عمرانی، به‌ویژه عملیات اجرایی خطوط مترو و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل ارائه کرد. آرش فرج‌زاده با اشاره به طرح تفصیلی شهر شیراز که حدود پنج الی شش سال پیش تصویب شده است، بیان کرد: بر اساس این طرح، توسعه شهری به سمت غرب هدف‌گذاری شد و محدوده خدمات شهری از کمربندی شیراز به مناطق غربی مانند گویم گسترش یافت. وی تأکید کرد که در همین راستا، شهرداری شیراز اقداماتی مؤثر در احداث، بازگشایی و تکمیل محورهای دسترسی غربی انجام داده است. از جمله این اقدامات می‌توان به محورهای شهید آیت‌الله حائری، شهید آیت‌الله رئیسی (همراه با فاز دوم در حال اجرا) و محور آیت‌الله حسینی الهاشمی اشاره کرد که به روان‌سازی تردد در مناطق غربی کمک قابل‌توجهی کرده‌اند. قائم‌مقام شهردار شیراز با اشاره به اهمیت توسعه حمل‌ونقل عمومی، خصوصاً خطوط مترو، از پیشرفت قابل‌توجه خط ۳ مترو شیراز خبر داد. وی گفت: با درایت شورای اسلامی شهر و معاونت حمل‌ونقل شهرداری، این خط مورد تصویب شورای حمل‌ونقل کشور قرار گرفت و به طرح جامع حمل‌ونقل شهری شیراز اضافه شد. این دستاورد امکان سرعت‌بخشی به اجرای پروژه و جذب اعتبارات بیشتر را فراهم کرده است. این مقام شهری همچنین افزود که استفاده از فناوری‌های پیشرفته سبب کاهش زمان و هزینه اجرای پروژه شده و امید است این خط در آینده نزدیک، مناطق غربی شیراز را به سایر نقاط شهر متصل کند.
 اذعان به برتری شیراز در حوزه حمل‌ونقل شهری
در نشست اخیر شهرداران کلان‌شهرهای کشور، شیراز به‌عنوان فعال‌ترین شهر در حوزه اجرای مترو معرفی شد که فرج‌زاده نقل‌قولی از شهرداران حاضر در این نشست ارائه کرد و گفت: «چندین شهردار اذعان داشتند که پروژه‌های مترو شیراز از لحاظ سرعت و گستردگی فعالیت، برجسته‌تر از سایر کلان‌شهرهاست.» وی ضمن اشاره به پروژه‌های متعدد نظیر خطوط چهارگانه متروی شیراز، اظهار داشت که این کلان‌شهر در آینده نزدیک با یک شبکه حمل‌ونقل زیرزمینی گسترده، بهره‌وری بیشتری از حمل‌ونقل عمومی خواهد داشت. قائم‌مقام شهردار شیراز با اشاره به تکنیک‌های پیشرفته عمرانی، از دستیابی این شهر به جایگاه برجسته در حوزه تونل‌سازی و سایر سازه‌های زیرزمینی خبر داد. وی یادآور شد که این دستاوردها مدیون تلاش‌های مهندسان و حمایت‌های شورای اسلامی شهر شیراز است.فرج‌زاده همچنین ضمن تقدیر از زحمات شهردار شیراز و اعضای شورای اسلامی شهر، پیام ویژه شهردار را به تیم‌های اجرایی و اصحاب رسانه حاضر در بازدید منتقل کرد و از حضور فعال آنان در پوشش خبری و حمایت از پروژه‌های عمرانی شهر قدردانی کرد.
 تحقق وعده بهره‌برداری خط ۳ تا پایان سال ۱۴۰۶
رئیس سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری شیراز هم در این بازدید گفت: ایستگاه‌های خط ۳ در دو نوبت‌کاری در حال اجراست تا قولی که به شهروندان داده‌ایم، محقق شود و در این راستا همه خطرات و شرایط مالی را با ‌جان ‌و دل پذیرفته‌ایم. علی کلانتری با ابراز امیدواری از این موضوع که تا سال ۱۴۰۶ خط ۳ مترو شیراز به بهره‌برداری کامل برسد، عنوان کرد: هم‌اینک به ترتیب اولویت ایستگاه‌ها در حال ساخت هستند و آخرین ایستگاه، صنایع است که طی دو هفته آینده عملیات اجرایی آن آغاز می‌شود. وی یادآور شد: در طرح توسعه حمل‌ونقلی شیراز، اتصال مترو به خطوط ریلی دیده شده است. مدیرعامل شرکت شمس عمران مجری خط ۳ مترو شیراز نیز بیان کرد: افتخار نصیب ما شده که از ابتدای سال ۱۴۰۲ عملیات کامل خط ۳ مترو شیراز را به عهده بگیریم. بابایی گفت: ساخت ایستگاه به‌صورت زیرزمینی را قبلاً هم در اصفهان تجربه کرده بودیم؛ اما ایستگاه میلاد از خط ۳ مترو شیراز، ویژگی‌های متفاوت دیگری دارد. وی از شورای اسلامی شهر شیراز و شهردار کلان‌شهر شیراز بابت حمایت‌ها تقدیر کرد و گفت: بخش عمده‌ای از کار ساخت خط ۳ توسط نیروهای کارگری و مهندسی انجام می‌شود. مدیرعامل شرکت شمس عمران مجری خط ۳ مترو شیراز ابراز امیدواری کرد که در تحقق وعده‌های زمانی، این پروژه در موعد مقرر با توجه ‌به اولویت‌هایی که در نظر گرفته شده و از سمت غرب به شرق پیش‌بینی شده، محقق شود.
 ایستگاه میلاد با حداقل تأثیرات ترافیکی اجرا می‌شود
معاون مطالعات فنی و مهندسی سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری شیراز هم در ادامه این بازدید با تشریح جزئیات فنی خط ۳ مترو شیراز و ایستگاه‌های آن، بیان کرد: ایستگاه میلاد در این خط به‌صورت زیرزمینی ساخته می‌شود؛ یعنی بدون اینکه تأثیری از باب عوارض ترافیکی روی سطح ایستگاه ایجاد شود، از طریق یک تونل وارد ایستگاه می‌شویم و عملیات اجرایی به‌صورت زیرزمینی انجام و موجب می‌شود تا عوامل ترافیکی کمترین آسیب را ببینند و در تردد و کسب مردم خللی ایجاد نشود. محمدهادی باقری‌نژاد تصریح کرد: اگرچه هزینه اجرا در این ایستگاه بالاتر می‌رود و روش اجرا را پیچیده‌تر می‌کند، اما شهرداری برای رفاه حال مردم این روش را انتخاب کرده است. وی یادآور شد که حدود ۹۰هزار مترمکعب خاک‌برداری و ۲۰هزار مترمکعب هم بتن‌ریزی در این ایستگاه انجام خواهد شد. به گفته معاون سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری شیراز، یک‌هزارمیلیارد تومان برای اجرای این ایستگاه اعتبار ساخت برآورده شده که تا پایان امسال سازه آن به اتمام می‌رسد. باقری‌نژاد اضافه کرد: روش زیرزمینی روش دست‌وپاگیری است و عوامل اجرایی با سختی‌های خاصی مواجه هستند. به‌عنوان نمونه در ایستگاه میلاد، سه خط متفاوت آب بازسازی و نوسازی شد. همچنین عملیات ساخت این ایستگاه به‌صورت بالا و پایین است و از طریق رمپ دسترسی، طبقات پایینی ساخته خواهد شد. وی با بیان اینکه حذف ستون‌ها در این ایستگاه ویژگی خاصی ایجاد کرده و جزو اولین ایستگاه‌هایی است که بدون شمع میانی در حال اجراست، عنوان کرد: اگر شورا و شهرداری اهتمام نداشتند، این کار شدنی نبود؛ چراکه هزینه‌های ساخت بالاست. معاون مطالعات فنی و مهندسی سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری شیراز اعلام کرد که برای ساخت هر کیلومتر مترو، ۵۰میلیون دلار اعتبار نیاز داریم.
 نوآوری در طراحی و ساخت ایستگاه آفرینش
مدیر پروژه شرکت مهندسین مشاور رهساز هم در بازدید از ایستگاه آفرینش گفت: از جنبه طراحی چند کار خوب در این ایستگاه انجام شده است؛ از جمله اینکه از فضای پیرامونی ایستگاه استفاده شده و همه سازه‌های موردنیاز آن در یک موقعیت جانمایی شده تا راندمان اجرا از این طریق بالا برود. آرمین مقبلی در خصوص حفاری و اجرای سازه نهایی هم گفت: این ایستگاه دوطبقه با عرض‌های مختلف ساخته می‌شود. وی افزود: رویکرد ما در خط ۳، این بوده که از تجربه‌ها استفاده کرده و مهندسی سنتی را کنار بگذاریم و به‌روزرسانی کنیم. مدیر پروژه شرکت مهندسین مشاور رهساز با بیان اینکه از شمع‌هایی که برای نگهبان استفاده شده توانستیم استفاده بهینه دیگری کنیم، عنوان کرد: با تلاش پیمانکار و همکاری دستگاه‌های نظارت نیز سرعت خوبی در اجرا ایجاد شده است. مقبلی خاطرنشان کرد: ایستگاه آفرینش تنها ایستگاه مترو است که با اجرای طبقه سکو دستگاه حفار توانست ورود کند و موجب شد تا عملیات حذف سگمنت‌ها و هزینه‌های اضافی را نداشته باشیم. بنا بر این گزارش، پروژه خط ۳ متروی شیراز که با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و مدیریت کارآمد در حال اجراست، علاوه بر کاهش مشکلات حمل‌ونقل عمومی، می‌تواند به‌عنوان الگویی برای توسعه حمل‌ونقل شهری در دیگر کلان‌شهرهای ایران مورداستفاده 
قرار گیرد.