مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس گفت: «اوز» بهعنوان پایتخت کتاب ایران معرفی شد.مهدی رنجبر با تبریک فرارسیدن دهه کرامت و گرامیداشت سالروز میلاد باسعادت حضرت معصومه(س) و روز دختر اظهار داشت: نشست معرفی و انتخاب نهمین دوره پایتخت کتاب ایران، امروز چهارشنبه، دهم اردیبهشتماه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار و شهر زیبای اوز بهعنوان فاخر پایتخت کتاب ایران معرفی شد.
تمرکز زدایی در دستگاه فرهنگ فارس
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس با اشاره به فرایند انتخاب شهر اوز بهعنوان پایتخت کتاب ایران گفت: در فراخوان نهمین پایتخت کتاب ایران تعداد 110شهر شرکت کردند و استانهای آذربایجان غربی، اصفهان، قزوین، فارس، گیلان و مازندران به مرحله نهایی پایتختی کتاب ایران راه یافته که در نهایت شهر اوز از استان فارس بهعنوان نهمین پایتخت کتاب ایران معرفی شد.
رنجبر با تأکید بر سیاستهای تمرکززدایی دستگاه فرهنگ و هنر فارس گفت: توزیع متوازن و عدالت محور خدمات و امکانات سرلوحه کار ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس است و این امر نقش ارزندهای در باروری استعدادهای فرهنگی و هنری خواهد داشت. وی کسب این عنوان ملی را به مردم فرهیخته اوز و اهالی فرهنگمدار فارس تبریک گفت و افزود: اوز نماد یک دهه استمرار و پایداری در حوزه ترویج کتاب و کتابخوانی است و میتواند بهعنوان الگویی شایسته مد نظر قرار گیرد. مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس بیان داشت: کتابخوانی زمینهساز رشد و تعالی فرهنگ عمومی است و دستیابی به این عنوان ارزشمند زمینهساز رشد و توسعه فرهنگی استان خواهد شد.
رنجبر خواستار همافزایی بهمنظور رشد زیرساختهای کتاب و کتابخوانی شد و اظهار داشت: کلام نورانی پروردگار متعال در قالب کتاب آسمانی قرآن در اختیار بشریت قرار گرفته و کتابخوانی در آموزههای دینی و تمدنی ایرانیان جایگاه ویژهای دارد.
راه طولانی آغاز شد
رنجبر افزود: کسب عنوان پایتختی کتاب ایران، آغاز راهی طولانی برای شهری است که از سالها پیش بهعنوان مرکزی فرهنگی و ادبی معرفی شده بود و امروز با قرار گرفتن در فهرست شهرهایی که این عنوان را به دست آوردهاند، وظیفه مسئولان، شهروندان و کتابدوستان را افزایش میدهد و پایتختی کتاب ایران تازه سرآغاز راهی است که با تلاش و همگرایی به دست آمده است و میتواند به دیگر قابلیتهای گردشگری این شهر بیفزایند تا در مسیر گردشگری ادبی هم، گامی مهم برداشته شود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس با ابراز امیدواری مبنی بر تداوم همکاری و همراهی همه دستگاهها و فعالان حوزه کتاب و کتابخوانی برای حفظ کسب عنوان پایتختی کتاب، گفت: کسب عنوان پایتختی کتاب ایران، در واقع شروع راه و نقطه آغازی برای گسترش فرهنگ مطالعه و تبیین جایگاه شهر اوز و استان فارس بهعنوان گاهواره تمدن این سرزمین، در جهان است.
درخشش اوز میان 110شهر
علیرضا نورزیزاده، مدیرکل اداره مجامع و تشکلهای فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی درباره روند برگزاری پایتخت کتاب تهران اظهار کرد: در ابتدا به همه شهرها فراخوان دادیم که ۱۱۰ شهر شرکت کردند که از این میان ۴۷ شهر به مرحله داوری رسیدند و برنامههایشان قابلیت اجرایی داشت. او افزود: اِوَز، شاهینشهر، ارومیه، قزوین و یکی از شهرهای بهشهر یا لاهیجان بهعنوان شهر دوستدار کتاب معرفی شدند؛ بهواسطه نزدیکی امتیاز بهشهر و لاهیجان، داوران با ارزیابی میدانی به این نتیجه رسیدند که بهشهر بهعنوان دوستدار کتاب انتخاب شود و لاهیجان بهعنوان شهر مشتاق کتاب.
مدیرکل اداره مجامع و تشکلهای فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: طرحی داشتم که پایتخت کتاب بهصورت دوسالانه باشد اما هیئت داوران به این نتیجه رسیدند با توجه به اینکه ۱۰ سال بهصورت یکساله بوده، امسال نیز پایتخت کتاب یکساله باشد اما پایتخت بعدی دوساله خواهد بود. آزاده نظربلند، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی، با تشکر از شهرهایی که در این طرح شرکت کردند و داوران این دوره برای ارزیابی طرحها، با اشاره به حادثه انفجار بندر شهید رجایی بندرعباس، گفت: امروز پایتخت همدلی و همدردی بندرعباس است اما شهر «اِوَز» در لارستان استان فارس بهعنوان پایتخت کتاب ایران معرفی میشود.
اوز پرچمدار شایسته کتاب است
در ادامه محسن حاج زینالعابدینی از داوران انتخاب پایتخت کتاب ایران نیز در سخنانی درباره انتخاب شهر «اوز» بهعنوان پایتخت کتاب، توضیح داد: این شهر فعالیتهای کتابخوانی را تکرار میکند و دبیرخانه طرحهای خلاقه جدید را اضافه میکند. ما در شهر اوز با مکتبخانه مواجه شدیم؛ مردم به کتابخانه میروند و مکتب مهد بسیاری از اتفاقات و فعالیتهاست. فعالیت کتابخانه زندان این شهر را هم دیدیم. او افزود: بخش بینالملل در اوز بهصورت جدی بود؛ اهالی اوز در کشورهای امارت، کویت و آلمان به فعالیت ترویج کتابخوانی علاقه دارند و کار کتابخوانی انجام میدهند. موزه عروسک و مردمشناسی نیز حول محور کتاب شکل گرفته و قصه این سرزمین گفته میشود. بخش مطبوعات جدی است و محصولات فرهنگی جدی دیده میشود که حتی پیشنهاد دادیم این فعالیتها را جدی بگیرند.
زینالعابدینی با اشاره به طرح کوچه شادی، اظهار کرد: این طرح کاملاً مردمی است که نوجوانان مدیریت محله را برعهده گرفتهاند و در همه زمینهها مثلاً محیطزیست و کتاب آگاهانه کار میکنند و محله و مسئولین را با خود همراه کردهاند. امیدواریم طرح کوچه شادی را در شهرهای دیگر پیادهسازی کنیم. او در پایان سخنان خود با سپاسگزاری از شهرهایی که در این طرح شرکت کردند، گفت: این که «شهر اوز» بهعنوان پایتخت کتاب انتخاب شده، چیزی از ارزشهای شهرهای دیگر کم نمیکند و امیدوارم همچنان پای کتاب و کتابخوانی بمانند. همکاری بین شهرها توصیه میشود تا شبکه شهری پایتخت کتاب را دوباره احیا کنیم.
فارس الگوی فاخر فرهنگ
علیاکبر زینالعابدین، دیگر داور انتخاب پایتخت کتاب نیز با بیان اینکه شهرها از یکدیگر الگوگیری کنند، گفت: چیزی که در عملکرد شاهینشهر حائز اهمیت است این است که توانستهاند انسجام فوقالعادهای بین مدیران شهر برقرار کنند. آنها دبیرخانه دائمی پایتخت کتاب را دایر کردند، فارغ هستند از اینکه بهعنوان پایتخت کتاب انتخاب شوند و یا نشوند. حضور نیکوکاران و خیرین نیز در این شهر اهمیت دارد. انجمن خیریه کتابسازان را دایر کردند و چنانچه شاهینشهر بتواند این انسجام و یکپارچگی را حفظ کند میتواند در دورههای بعدی از نامزدهای اصلی پایتخت کتاب باشد. باید این الگو را در شهرهای دیگر ایجاد کنیم.
«اوز» پس از کسب عنوان «شهر خلاق کتاب»، در سال جدید نیز «پایتخت کتاب ایران» شد. عنوانی که با اجرای طرحها و برنامههای متنوع کتابمحور و فعالیتهای مردمی خودجوش در حوزه کتاب کسب شده است.
چهار سال پس از کسب عنوان «شهر خلاق کتاب ایران» توسط اوز، اکنون این شهر بهعنوان «پایتخت کتاب ایران» انتخاب شد. اوز با کسب بیشترین امتیاز، حالا در فصلی نو در تاریخ فرهنگی خود و استان فارس قرار گرفته است. این شهر که در جنوب استان فارس قرار دارد، با اجرای برنامههایی متنوع و همسو با اهداف این رویداد، توانسته از میان پنج نامزد دیگر، پایتخت کتاب ایران شود. از سال ۹۵ که طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران آغاز شد، دبیرخانهای در شهر اوز بهمنظور کسب این عنوان و برای انجام فعالیتهای ترویجی حوزه کتاب تأسیس شد.
در ستایش اهالی فرهنگمدار اوز
به گفته محمدرسول رفعتی، مسئول دبیرخانه پایتخت کتاب شهر اوز، این شهر از سال ۹۵ بهصورت مستمر در جشنواره پایتخت کتاب ایران حضور داشته و در تمام این سالها پنج بار بهعنوان شهر خلاق کتاب و دو بار بهعنوان شهر دوستدار کتاب انتخاب شده است. اما ویژگی که شهر اوز را در حوزه کتاب و کتابخوانی از سایر شهرها متمایز میکند، این است که نه تنها مسئولان و دولتمردان در ترویج کتابخوانی فعالیت میکنند، بلکه مردم نیز در این فعالیتها همکاری و همراهی دارند. بهطوریکه بسیاری از برنامهها و فعالیتهایی که بهطور ویژه برای پایتخت کتاب طراحی شده، با همکاری و مشارکت خودجوش مردم شهر اوز انجام میگیرد که این خاصترین امتیازی است که اوز نسبت به سایر شهرهای کشور دارد.
او با اشاره به روحیه مردم این شهر در حوزه کتاب و امور ترویجی آن گفت: در اوز خیرین حوزه کتاب نه تنها در شکلگیری زیرساختهای کلان کتابخوانی نظیر بنیانگذاری کتابخانهها و سالنهای نمایش بزرگ یا ساخت قفسههای کتاب به شهر کمک کردهاند، بلکه در انجام کارهای خردی چون نذر دانایی نیز مشارکت داشتهاند. در این برنامه، کتاب به تعداد زیادی نذر و بهصورت هدیه به کسانی که توان خرید کتاب نداشتند، اهدا میشد. طرحهایی که در دبیرخانه پایتخت کتاب اوز بهصورت ایده وجود داشته، با استقبال مردم همراه شده و آنها بهصورت داوطلبانه از سوی گروههای مردمی اجرا میشوند. ایجاد قفسههای کتاب در محیطهای کار، از فروشگاهها تا ادارات ازجمله این طرحهاست. در فروشگاههای اوز، قفسههای کتاب توسط صاحبان مشاغل ایجاد شده است. بهعنوان مثال در راستای این اقدامات مردمی، یک طلافروشی در شهر اوز قفسه کتاب راهاندازی کرده است که هم به فروشندگان خود و هم به مردم کتاب امانت میدهد. از سویی، اوز در برگزاری آیین رونمایی کتابهای نویسندگان بومی بیشترین آمار را در سال گذشته در استان فارس را داشته که نشان از فعالیت مستمر و نتیجهبخش کتابخوانی دارد که به خلق اثر نیز منجر شده است.
باشگاههای کتابخوانی فعال و ارائه ۴۰ طرح جدید
مسئول دبیرخانه پایتخت کتاب شهر اوز در رابطه با آنچه ذکر شد توضیح داد: کودکانی که در برنامههای حافظخوانی، سعدیخوانی و شاهنامهخوانی در کشور به مقام دست یافتهاند و کودکانی که قصهخوانی را دنبال کردهاند و برخی از آنها بزرگ شدهاند و میتوانند آینده این شهر را درخشانتر کنند، در دستیابی به این عنوان بیتأثیر نیستند. ما در شهر اوز باشگاههای کتابخوانی فعال داریم که نظایر آن در شهرهای دیگر استان کم است. این باشگاهها بر تربیت کودکان اثر گذاشته است بهطوریکه کودکان، خود معرف کتاب به بزرگسالان نیز شدهاند.
وی خاطرنشان کرد: اوز در نهمین دوره انتخاب پایتخت کتاب ایران ۴۰ طرح جدید برای دبیرخانه پایتخت کتاب ایران ارسال کرده است که خوشبختانه با بالاترین امتیاز را در میان هفت شهر انتخاب شده، به مرحله نهایی راه پیدا کرد.اوز از شهرستانهای استان فارس است که در فاصله ۳۵۱ کیلومتری شیراز قرار دارد.گفتنی است آیین معرفی نهمین پایتخت کتاب ایران با حضور جمعی از مسئولان ارشد کشور در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.