تفاهم‌‌نامه‌های همکاری‌ در حوزه‌های اقتصادی، بازرگانی، فنی، علمی و فرهنگی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری تاجیکستان امضا شد. به گزارش ایرنا، این یادداشت تفاهم‌های همکاری روز سه‌شنبه در هفدهمین اجلاس کمیسیون مشترک دو کشور، به امضای عباس علی‌آبادی وزیر نیرو جمهوری اسلامی ایران و دلیر جمعه وزیر انرژی و ذخایر آبی تاجیکستان رسید. این همکاری‌ها شامل همکاری سازمان ملی استاندارد ایران و آژانس استاندارد تاجیکستان، همکاری شرکت فراب با وزارت انرژی و ذخایر آبی تاجیکستان، همکاری ساتراب فارمدگستر پارسیان با انجمن ملی مزارع ماهی جمهوری تاجیکستان و همکاری سازمان سرمایه‌گذاری ایران با اینوست تاجیکستان است. وزیر نیرو در مراسم امضای این یادداشت تفاهم‌ها گفت: هفدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی، بازرگانی، فنی، علمی و فرهنگی بین ایران و تاجیکستان با هدف تحکیم روابط و گسترش همکاری‌های دوجانبه، با حضور وزیر انرژی و ذخایر آبی تاجیکستان و نمایندگان دستگاه‌های اجرایی دو کشور برگزار شد. عباس علی‌آبادی افزود: طرفین در فضایی دوستانه، راه‌های گسترش همکاری‌های اقتصادی، بازرگانی، فنی، علمی و فرهنگی و همچنین تشکیل کمیته‌ها و گروه‌های کاری برای پیگیری تفاهمات و توسعه همکاری‌ها در چارچوب این کمیسیون را بررسی و در موضوعات مختلف به توافق رسیدند.
وی اظهار کرد: در این تفاهم‌نامه، همکاری‌هایی در حوزه‌های تجاری، صنعتی، مناطق آزاد تجاری، سرمایه‌گذاری، زمین‌شناسی، نقشه‌برداری، استاندارد، گمرک، مالی و بانکی تعریف شده است. همچنین دو طرف آمادگی خود را برای تبادل فهرست کالاها و خدمات دارای ظرفیت صادراتی، اشتراک بانک اطلاعات تجار توانمند و اعلام به‌موقع مناقصات در چارچوب قوانین دو کشور اعلام کردند. علی‌آبادی ادامه داد: طرفین بر اعزام و پذیرش هیئت‌های تجاری، تبادل اطلاعات و برگزاری نمایشگاه‌ها برای مشارکت متقابل در رویدادهای تجاری و نمایشگاه‌های بین‌المللی توافق کردند. وی یادآور شد: به‌منظور توسعه روابط تجاری در حوزه خدمات فنی و مهندسی و کالا، مقرر شد طرف تاجیکستانی از تجار و فعالان اقتصادی ایران در این کشور حمایت‌های لازم را به عمل آورده و زمینه صدور مجوزها و تسهیلات مرتبط را فراهم کند. وزیر نیرو خاطرنشان کرد: دو طرف برای ارزیابی و عملیاتی‌سازی مصوبات هفدهمین اجلاس کمیسیون مشترک، توافق کردند کمیته پیگیری مشترکی تشکیل دهند. بر این اساس، اعضای این کمیته ظرف سه ماه پس از امضای تفاهم‌نامه معرفی خواهند شد.
علی‌آبادی در پاسخ به پرسشی مبنی بر تأثیر تفاهم‌نامه‌ها بر حل مشکل ناترازی انرژی در ایران گفت: در پاسخ به این پرسش که تفاهم‌نامه‌ها چه تأثیری بر مسائل امروز کشور دارد، باید بگویم تأثیر چندانی ندارد؛ اگرچه در سال‌های گذشته همکاری‌های گسترده‌ای با تاجیکستان در حوزه آب صورت گرفته، اما هدف اصلی ما از انعقاد این تفاهم‌نامه‌ها، فراهم کردن زیرساخت‌ها برای توسعه است؛ امیدواریم تفاهم‌نامه امروز منجر به تحولاتی در آینده شود.
وی تأکید کرد: ایران و تاجیکستان دو بخش از یک ملت هستند که از هم جدا افتاده‌اند؛ اولویت دیپلماسی دولت چهاردهم، توسعه فعالیت‌ها در منطقه است؛ این رویکرد از اهمیت بالایی برخوردار است و قطعاً به گسترش همکاری‌های فرهنگی منجر خواهد شد. وزیر نیرو ادامه داد: این اقدام را از شیراز، که پایتخت فرهنگی و تمدنی ایران است، آغاز کردیم؛ بدون‌شک ظرفیت‌های فنی بسیاری برای همکاری دوطرفه وجود دارد که درصدد فعال‌سازی آن‌ها هستیم؛ کار را با پروژه و قرارداد شروع کردیم و اکنون می‌خواهیم با تفاهم‌نامه‌ها موانع را برطرف کنیم. وی تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های مختلف، به‌ویژه انرژی، از ظرفیت‌ها و توانایی‌های بسیاری برخوردار است؛ بنابراین آماده گسترش همکاری‌ها هستیم و تاجیکستان نیز از این رویکرد استقبال کرده است.
علی‌آبادی با بیان اینکه انعقاد این تفاهم‌نامه‌ها بستر همکاری‌های آینده را فراهم می‌کند، اظهارکرد: این رویدادها موجب شناخت بیشتر طرفین می‌شود و امیدواریم در آینده‌ای نزدیک، روابط فرهنگی، فنی و مهندسی گسترده‌ای با تاجیکستان داشته باشیم.
وزیر نیرو گفت: امروز علاوه بر تفاهم‌نامه کمیسیون مشترک، سه تفاهم‌نامه دیگر در حوزه‌های استاندارد، سرمایه‌گذاری و بخش خصوصی آب امضا شد و این روند تداوم خواهد یافت. استاندار فارس نیز در این مراسم بیان کرد:  امیدواریم برگزاری این اجلاس و امضای تفاهم‌نامه‌ها، با توجه به مشترکات فرهنگی، تاریخی و دینی دو کشور، به اقدامات عملی در تمامی حوزه‌های مورد بحث بینجامد. بی‌تردید این همکاری‌ها، رونق و پیشرفت اقتصادی دو کشور را در پی خواهد داشت. در پایان این نشست اعلام شد که زمان برگزاری جلسات کمیته پیگیری در تهران و دوشنبه از طریق کانال‌های دیپلماتیک هماهنگ می‌شود.
این تفاهم‌نامه در تاریخ ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ هجری شمسی مصادف با ۶ مه ۲۰۲۵ میلادی در شیراز، در دو نسخه فارسی و تاجیکی با اعتبار یکسان، به امضای طرفین رسید. هفدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و تاجیکستان از روز دوشنبه با حضور وزیر انرژی و ذخایر آبی تاجیکستان در شیراز آغاز به کار کرد.
برپایی نشست تجاری بین ۳۰ تاجر ایرانی و ۲۵ تاجر تاجیکی و نیز برپایی مذاکرات B۲B از رویدادهای جانبی هفدهمین کمیسیون مشترک همکاری‌‍‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و تجاری ایران و تاجیکستان است.
 در نشست بین تجار ایرانی و خارجی چه مواردی مطرح می‌شود؟
رئیس مرکز امور بین‌الملل وزارت نیرو گفت: ازجمله موضوعات مورد بررسی در نشست‌های تجاری بین تجار ایرانی و خارجی، می‎‌توان به پروژه‌های صنعت آب و برق، انرژی‌های تجدیدپذیر، نفت و پتروشیمی، منسوجات، مواد غذایی و خوراکی، گردشگری، بهداشت و تجهیزات پزشکی و موارد دیگر اشاره کرد. محمدولی علاالدینی افزود: در این اجلاس مشترک حدود ۲۰ دستگاه اجرایی از وزارتخانه‌های مختلف ایران و ۱۵ نماینده از سوی دستگاه‌های اجرایی طرف تاجیکی در جلسات ویژه کارگروه‌های کارشناسی شرکت خواهند کرد. دبیر ایرانی کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و تاجیکستان بیان کرد: همچنین آیین اختتامیه این رویداد، که شامل امضا و مبادله سند همکاری مشترک است، با حضور رؤسای کمیسیون مشترک (وزیر نیروی ایران و وزیر انرژی و ذخایر آبی تاجیکستان) برگزار می‌شود.
 پیوندی که دوباره جوانه زد
استاندار فارس گفت: اجلاس در شیراز تنها یک نشست اقتصادی نیست، بلکه احیای پیوندی است که ریشه در تاریخ‌ هزارساله مشترک دو کشور دارد. دکتر حسینعلی امیری افزود: استان فارس با تکیه بر صنعت پویا، تاریخ کهن و گردشگری پررونق، آماده است تا با همکاری تاجیکستان الگویی برای هم‌گرایی منطقه‌ای ایجاد کند و امیدواریم روابطی پایه‌ریزی شود که هم اقتصاد دو کشور را شکوفا کند و هم فرهنگ مشترک فارسی را به جهانیان معرفی نماید. استاندار فارس گفت: اشتراکات بسیار زیاد بین ایران و تاجیکستان و حضور در یک منطقه تمدنی واحد، زمینه‌ساز تسهیل، تعمیق و توسعه روابط ۲ کشور طی دهه اخیر بوده است. حسینعلی امیری دوشنبه در آیین آغاز به کار هفدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و تاجیکستان در شیراز افزود: طی سال‌های گذشته روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور توسعه پرشتابی داشته و دکتر پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان نیز سفری به کشور تاجیکستان انجام داد که بازتاب‌های ملی و بین‌المللی بسیاری داشت. وی ادامه داد: این سفر که با امضای ۲۲ سند همکاری همراه بود، نقطه عطفی در پیشرفت و ارتقای سطح مناسبات دوجانبه میان ایران و تاجیکستان محسوب می‌شود.
استاندار فارس اظهار کرد: مراودات میان دو کشور در سایر سطوح نیز به نحو مطلوبی در جریان است و طی هفته‌های اخیر ملاقات‌های متعددی با مقامات کشور تاجیکستان ازجمله وزیر صنعت این کشور و سفیر جمهوری تاجیکستان در ایران انجام شد. امیری یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران و جمهوری تاجیکستان افزون بر گسترش روابط سیاسی و اقتصادی، مشترکات فرهنگی و تاریخی بسیاری دارند که می‌تواند اساسی‌ترین زمینه تحکیم پیوندهای میان مردم دو کشور باشد. وی ادامه داد: ریشه‌های تاریخی یکسان، زبان مشترک و دین واحد در کنار تشابه سنت‌ها، آیین‌ها و باورهای اجتماعی و محلی، شرایط را برای گسترش مناسبات فرهنگی میان ایران و تاجیکستان فراهم آورده است.
نماینده عالی دولت در فارس گفت: شهر شیراز از ظرفیت بی‌نظیری در حوزه گردشگری سلامت و گردشگری فرهنگی برخوردار است و هم اکنون شمار قابل‌توجهی از تاجیک‌ها برای دریافت خدمات پزشکی به شیراز سفر می‌کنند و هم‌زمان از آثار باستانی، هنری و ادبی این شهر که میراث مشترک فرهنگ و تمدن فارسی است نیز بازدید می‌کنند.
امیری افزود: برقراری پرواز مستقیم از شیراز به دوشنبه می‌تواند به توسعه گردشگری و مراودات بیشتر استان فارس با کشور تاجیکستان کمک کند و ما آمادگی خود را برای تعریف تورهای گردشگری متنوع و هرگونه همکاری در راستای توسعه مناسبات اعلام می‌کنیم. وی ادامه داد: در ملاقات اخیر با وزیر صنعت و تجارت تاجیکستان، پیشنهاد راه‌اندازی شرکت هواپیمایی مشترک با کشورهای حوزه نوروز به نام «نوروز ایرلاین» را مطرح کردم.
استاندار فارس با اشاره به خواهرخواندگی شهر شیراز و شهر دوشنبه گفت: این توافق می‌تواند به توسعه مناسبات بین دو شهر کمک شایانی کند. امیری پیشنهاد داد که هفته فرهنگ شیراز و دوشنبه به طور مستمر و متناوب در هر دو شهر برگزار شود. وی ادامه داد: استان فارس با دارا بودن فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه‌های تاریخی، فرهنگی، تمدنی و پزشکی و همچنین علاقه متقابل مردم این استان و تاجیکستان به یکدیگر، می‌تواند با تشکیل مؤسسه‌های گردشگری در حوزه‌های یادشده، بستر مناسبی برای توسعه روابط دو کشور ایجاد کند. نماینده عالی دولت در فارس گفت: این استان در حوزه کشاورزی حدود ۱۲ درصد محصولات کشاورزی کشور را تأمین می‌کند و ظرفیت‌های موجود در این بخش فرصتی مناسب برای همکاری تولیدکنندگان و تجار ایرانی و تاجیکستانی است.
امیری افزود: در حوزه صنعت و ساختمان نیز استان فارس با تولید ۴۰ درصد کاشی و سرامیک کشور، توانمندی و ظرفیت قابل‌توجهی دارد. وی ادامه داد: بر اساس گزارش اداره‌کل گمرکات فارس، حجم قابل‌توجهی از تجارت بین این استان و تاجیکستان در حوزه کاشی، سرامیک و سنگ متمرکز است. او اظهار کرد: استفاده از ظرفیت‌های مکمل و مکانیزم‌های تهاتری برای صادرات مواد غذایی، کاشی، سرامیک، سیمان، سنگ‌های تزیینی، در و پنجره، لوله و اتصالات آب‌وفاضلاب به تاجیکستان و واردات محصولاتی مانند آلومینیوم، پنبه و خشکبار از این کشور، فرصتی ارزشمند برای تقویت همکاری‌های اقتصادی است.
استاندار فارس گفت: اجلاس امروز در شیراز تنها یک نشست اقتصادی نیست، بلکه احیای پیوندی است که ریشه در تاریخ ‌هزارساله مشترک دو کشور دارد.
امیری افزود: استان فارس با تکیه بر صنعت پویا، تاریخ کهن و گردشگری پررونق، آماده است تا با همکاری تاجیکستان الگویی برای هم‌گرایی منطقه‌ای ایجاد کند و امیدواریم روابطی پایه‌ریزی شود که هم اقتصاد دو کشور را شکوفا کند و هم فرهنگ مشترک فارسی را به جهانیان معرفی نماید.
 ایران یکی از قوی‌ترین شرکای تجاری تاجیکستان در خاورمیانه
وزیر انرژی و ذخایر آبی جمهوری تاجیکستان اعلام کرد: حجم معاملات تجاری ایران و تاجیکستان در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال قبل با افزایش ۵۰درصدی به ۳۷۸‌میلیون دلار رسید. دلیر جمعه، با اشاره به مشترکات فرهنگی و زبانی دو کشور افزود: این میزان بالاترین حجم مبادلات طرفین در سه دهه اخیر محسوب می‌شود.
وی جمهوری اسلامی ایران را یکی از قوی‌ترین شرکای تجاری تاجیکستان در خاورمیانه دانست و اظهار کرد: مهم‌ترین رویداد در روابط دوجانبه امسال، سفر رئیس‌جمهور ایران، به تاجیکستان بود که طی آن رؤسای‌جمهور دو کشور در فضایی دوستانه، همکاری‌های دوجانبه را بررسی و درباره رویدادهای مهم منطقه‌ای و بین‌المللی تبادل نظر کردند. وزیر انرژی تاجیکستان ادامه داد: از نتایج این سفر می‌توان به امضای ۲۳ سند همکاری در حضور رؤسای‌جمهور دو کشور اشاره کرد. او گفت: اسناد امضا شده زمینه تحکیم و گسترش روابط و توسعه همکاری‌های سودمند دو کشور را فراهم می‌آورد.