میثم محجوبی- گروه گزارش
در روزهایی که آسمان ایران تحت‌نظر پدافند هوایی و اخبار نگران‌کننده از تحرکات رژیم صهیونیستی قرار گرفته، خاطرات دوره‌ای نه‌چندان دور برای بسیاری زنده شده‌است؛ دوران اضطراب‌آلود کرونا، که در آن نظام سلامت و کادر درمان خط مقدم دفاع از جان مردم بودند، حالا هم با احتمال بروز بحران جدید، دانشگاه علوم‌پزشکی شیراز تلاش دارد آمادگی زیرساخت‌های درمانی را با همان انسجام و سرعت عمل حفظ کند. سه نشست اضطراری در کمترین زمان، نشانه‌ای از این عزم جدی برای هماهنگی بین‌بخشی و اجرای سریع پروتکل‌های بحران است.
 ظرفیت‌سنجی فوری، دستورکار اصلی ستاد بحران
در نخستین نشست، مشاور رئیس دانشگاه با تأکید بر لزوم آمادگی همه‌جانبه، سناریوهای مختلف از تهدیدهای امنیتی تا تروماهای جمعی را مرور کرد. بنابر گزارش روابط‌عمومی دانشگاه، دستور کار جلسه شامل فعال‌سازی تیم‌های واکنش سریع، بررسی آماده‌باش بیمارستان‌ها و مرور سازوکار هماهنگی میان واحدهای درمانی و امدادی بود. در این نشست همچنین لزوم مدیریت هم‌زمان بحران و حفظ آرامش روانی جامعه مورد تأکید قرار گرفت.
 تریاژ  اولیه و مراکز جامع سلامت، خط مقدم آرام‌سازی بحران
در نشست دوم، معاون بهداشت دانشگاه با تشریح ساختار مراقبت‌های اولیه در بحران، از آماده‌باش مراکز جامع سلامت و ایستگاه‌های غربالگری خبر داد. به گفته او، این مراکز می‌توانند درصورت بروز حادثه، نقش تریاژ اولیه را ایفا کرده و فشار مراجعه را از دوش اورژانس‌های بیمارستانی بردارند. همچنین تجهیزات مراقبت فوری، نیروی انسانی آماده‌به‌کار و ظرفیت‌های پشتیبانی لجستیکی برای این مراکز فعال شده‌اند.
 آماده‌باش بیمارستان‌ها و بازآموزی تیم‌های درمانی
معاون درمان دانشگاه نیز با ارائه گزارشی از وضعیت آمادگی بیمارستان‌های تحت‌پوشش، اعلام کرد دستورالعمل مواجهه با بحران به‌روزرسانی شده و تیم‌های واکنش سریع ازجمله؛ متخصصان طب اورژانس، جراحان، پرستاران و نیروهای تریاژ در حالت آماده‌باش هستند. همچنین هماهنگی‌های لازم با اورژانس پیش‌بیمارستانی برای انتقال سریع مصدومان احتمالی انجام شده است.
 تأمین تجهیزات؛ از سرم و دارو تا وسایل حفاظت فردی
در نشست سوم، مدیران تدارکات و پشتیبانی دانشگاه گزارشی از وضعیت ذخایر استراتژیک ارائه کردند. بر اساس این گزارش، تجهیزات درمانی شامل سرم، ماسک، داروهای اورژانسی و اقلام حفاظت فردی برای تأمین نیازهای احتمالی درصورت وقوع بحران، پیش‌بینی و ذخیره‌سازی شده‌اند. همچنین آمادگی لجستیکی برای توزیع سریع این اقلام در سطح استان فراهم شده‌است.
 سلامت روان جامعه، اولویت پنهان بحران
در حاشیه این جلسات، مدیران حوزه سلامت روان نیز بر اهمیت حفظ آرامش عمومی تأکید کردند. تیم‌های مشاوره روانشناسی آماده‌اند تا در صورت نیاز، با راه‌اندازی خطوط مشاوره تلفنی و اعزام نیروهای سلامت روان به مناطق درگیر، از بروز اختلالات اضطرابی شدید پیشگیری کنند. این بخش از مداخله، مکمل فعالیت‌های جسمی در مدیریت بحران تلقی می‌شود.
 هماهنگی میان‌بخشی، از امداد تا فرمانداری
در همه نشست‌ها، بر ضرورت ارتباط منظم و سریع میان دانشگاه با نهادهای امدادی، فرمانداری‌ها، شهرداری‌ها و هلال‌احمر تأکید شد. به‌ همین منظور، سامانه پیام اضطراری برای ارتباط آنی میان مدیران درمان و مسئولان محلی فعال شده و تمرین‌های شبیه‌سازی شده برای بهبود سرعت واکنش نیز در دستورکار قرار گرفته‌است.
 آمادگی امروز، نتیجه سرمایه‌گذاری مداوم بر زیرساخت و هماهنگی
در شرایطی که افق امنیتی کشور با تهدیدهای خارجی غبارآلود شده، اعتماد عمومی به نظام سلامت در گرو آن است که تجربه‌های قبلی به‌درستی به‌کار گرفته شود. دانشگاه علوم‌پزشکی شیراز با فعال‌سازی ساختارهای بحران، ایجاد هماهنگی‌های عملیاتی و به‌روزرسانی پروتکل‌ها، تلاش دارد خط مقدم سلامت را با ثبات و آرامش حفظ کند. تجربه‌های پیشین ثابت کرده‌اند که مدیریت بحران نه فقط در لحظه حادثه، بلکه در دقایق پیش از آن آغاز می‌شود؛ جایی‌که برنامه‌ریزی، تمرین و انسجام، می‌تواند تفاوت میان غافلگیری و تسلط باشد.