کمربند سیارکی منظومه شمسی بهتدریج در حال ناپدیدشدن است، روزنامه شیراز نوین
کمربند سیارکی منظومه شمسی بهتدریج در حال ناپدیدشدن است
کمربند سیارکی بین مریخ و مشتری، که زمانی قرار بود به یک سیاره تبدیل شود، بهآرامی در حال ناپدید شدن است.
کمربند سیارکی در میان مدار مریخ و مشتری قرار دارد و مجموعهای وسیع از سنگها را شامل میشود که زمانی قرار بود به یک سیاره تبدیل شوند؛ اما هرگز چنین اتفاقی نیفتاد. وقتی منظومه شمسی حدود ۴٫۶میلیارد سال پیش شکل گرفت، انتظار میرفت مواد این منطقه به هم پیوسته و سیارهای بسازند. بااینحال، تأثیر گرانشی سیاره مشتری از این روند ممانعت کرد و باعث شد برخوردها بین این اجسام مخرب باشند و نه سازنده.
امروزه آنچه از این کمربند باقی مانده است، فقط حدود سه درصد جرم ماه را در خود جای داده و این مواد در میلیونها کیلومتر پراکنده شدهاند. تأثیر مشتری به اینجا محدود نمیشود؛ نواحی رزونانس گرانشی (مناطق فضا که در آن دورههای مداری سیارکها با مشتری، زحل و حتی مریخ تعاملات منظمی ایجاد میکنند)، مدارهای سیارکها را ناپایدار میکند و تکههای آنها را یا به سوی منظومه داخلی، جایی که زمین قرار دارد، پرتاب میکند یا به سمت مدار مشتری
میفرستد.
تکههایی از سیارکها که از کمربند خارج نمیشوند، دراثر برخوردهای متقابل به گردوغبار شهابسنگی تبدیل میشوند. بهگزارش ساینس آلرت، تیمی از ستارهشناسان به سرپرستی جولیو فرناندز از دانشگاه جمهوری اروگوئه با دقت سرعت کاهش مواد کمربند سیارکی را محاسبه کردهاند. آنها دریافتند که کمربند سیارکی درحالحاضر حدود ۰٫۰۰۸۸ درصد از بخشی از مواد کمربند را که همچنان در برخوردهای جاری دخیل هستند، از دست میدهد.
گرچه عدد یادشده کوچک به نظر میرسد، در بازههای زمانی عظیم تحولات منظومه شمسی، جریان قابلتوجهی از مواد را نشان میدهد. نکته جالب در این تحقیق این است که چه سرنوشتهای مختلفی در انتظار جرم ازدسترفته است.
حدود ۲۰ درصد از آن به شکل سیارکها و شهابسنگهایی از مدار زمین عبور میکند و گاهی به صورت شهابهای درخشان وارد جو میشود. ۸۰ درصد دیگر در اثر برخوردهای پیاپی به ذرات ریز گردوغبار تبدیل میشود که باعث پیدایش درخشش کمنور گردوغبار میان سیارهای در آسمان میگردد؛ نوری که پس از غروب یا پیش از طلوع خورشید قابلمشاهده است. اجرام بزرگ شناختهشدهتر مانند سرس، وستا و پالاس در این مطالعه لحاظ نشدهاند؛ زیرا این اجرام بهاندازه کافی پایدار بوده و دیگر در کاهش فعلی مواد شرکت ندارند.
درک میزان کاهش جرم کمربند سیارکی، اهمیت زیاد و پیامد مستقیمی برای تکامل زمین دارد. اجسام بزرگی که از کمربند فرار میکنند، بهسادگی در فضا ناپدید نمیشوند؛ برخی از آنها در نهایت به منظومه داخلی وارد میشوند و بهشکل سیارک و شهابسنگ گاهی از مدار زمین عبور میکنند و ممکن است با سیاره ما برخورد کنند.
مطالعات نشان میدهد که اگر نرخ فعلی کاهش جرم به گذشته تعمیم داده شود، کمربند سیارکی حدود ۳٫۵میلیارد سال پیش تقریباً ۵۰ درصد جرم بیشتری داشته و نرخ کاهش جرم نیز دو برابر کنونی بوده است. این یافته با شواهد زمینشناسی از ماه و زمین مطابقت دارد که نشان میدهد نرخ برخوردها طی میلیاردها سال گذشته کاهش یافته است.
کمربند سیارکی اغلب به عنوان ویژگی دائمی منظومه شمسی در نظر گرفته میشود؛ اما پژوهش جدید آن را بهعنوان ساختاری پویا نشان میدهد که میلیاردها سال است بهتدریج مواد خود را از دست میدهد.
لایههای شیشهای کروی یافتهشده در سنگهای زمین، گذشتهای پرتلاطم را نشان میدهند؛ زمانی که کمربند سیارکی پرجرمتر تکههای بیشتری از سنگ را به سوی زمین میفرستاد. امروز، این بمباران به جریان آرامی تبدیل شده و کمربند همچنان کاهش تدریجی خود را ادامه میدهد.
درک این فرایند نهتنها به بازسازی تاریخ برخوردهایی که سطح زمین را شکل دادهاند کمک میکند، بلکه دادههای حیاتی برای مدلسازی خطرات آینده ناشی از اجرام نزدیک به زمین فراهم میآورد.
تاکنون نظری برای این خبر ثبت نشده است!
ثبت نظر جدید
خبرهای تصادفی روزنامه شیراز نوین