سعیدرضا امیرآبادی - روزنامه نگار

amirabadi_shznvn@yahoo.com

فارس تشنه سرمایه ‌گذاری است. این استان دیرینه در مقام خاستگاه تمدن ایرانیان از چشم‌‌اندازهای شگفت‌‌انگیزی برخوردار است که درصورت بذل توجه به آنها می‌‌توان به دستاوردهای گرانبهایی در زمینه‌های گوناگون دست یافت. یکی از مهم‌ترین استعدادهای فارس در زمینه گردشگری و صنعت توریست تعریف شده است. قسمت عمده‌ای از نشانه‌های تمدنی ایرانیان در این استان گرد هم آمده‌‌اند و با گذشت هزاران سال از تخریب آنها به دست سردار فرومایه مقدونی، هنوز صلابت تخت‌جمشید و پاسارگاد همچون نگینی گرانبها بر تارک ایران و خاورمیانه می‌‌درخشد...

اگرچه هنوز ما آن چنان که شایسته است نتوانسته‌‌ایم در پرتو آنها به درآمدزایی مبسوطی دست یابیم و گردشگران جهانی را در مقیاسی عظیم و مقبول به فارس فرا بخوانیم؛ اما قسمت عمده‌ای از درآمد میراث فرهنگی و بودجه متولیان گردشگری ایران از سرمایه‌های‌فارس تهیه می‌شود. باید در نظر داشت صنعت گردشگری در آینده‌ای نه چندان دور به مهم‌‌ترین منبع درآمد کشور تبدیل خواهد شد و باید از چنین میراث‌های‌ارزشمندی، پاسداشتی همه ‌جانبه شود. 
در دهه‌های‌گذشته عوامل فرسایشی به سردمداری باد، باران و تیغ آفتاب بر تن میراث‌های فرهنگی ایران ناجوانمردانه تازیانه زدهند و می‌زنند و در برهه معاصر نیز هجوم خزنده گلسنگ‌‌ها بر پیشانی یادگار پیشینیان نشان از تبلور یک فاجعه دارد. به همین دلیل متولیان میراث فرهنگی باید با ایجاد تعامل، درآمد یک یا چند سال چنین مجموعه‌های‌ارزشمندی را صرف نگهداری آنها کرده و در حفظ تمدن کهن ایرانی و منابع ارتزاق ایرانیان در سال‌های‌آینده مجاهدت بیشتری کنند. با مرور اخبار، درمی ‌یابیم تا به حال وعده‌های‌زیادی مبنی بر مسقف شدن تخت‌جمشید و سایر بناهای کهن داده شده است، اما به هر دلیل این وعده‌ها جامه عمل نپوشیده و همچنان شاهد فرسایش آنها در مسیر عوامل طبیعی و هجمه گلسنگ‌ها هستیم.
البته در نظر داشته‌باشیم میراث‌های‌فرهنگی فارس منحصر به هزاره‌های‌پیشین نمی‌شود، بلکه در دل بافت فرسوده شیراز نیز با آثار ارزشمندی روبه ‌رو هستیم که توجه و اعتنایی به آنها نمی‌شود. سقف منازل چشم‌‌نوازی که داعیه‌دار تمدن و صلح‌ دوستی ایرانیان هستند، یکی پس از دیگری فروریخته و به جولانگاه معتادان و بزهکاران تبدیل شده است. این در حالی است که با از میان رفتن میراث‌های عظیم فرهنگی که در فارس و شیراز به امانت گذاشته شده‌، شاهد بروز فاجعه‌ای بزرگ در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی خواهیم بود و آیندگان قضاوت ناخوشایندی از عملکرد ما خواهند داشت. آشکار است که ‌درصد بسیار ناچیزی از گردشگران داخلی و خارجی برای بازدید از مراکز تجاری شیراز راهی پایتخت فرهنگی ایران می‌شوند و چنانچه در روزگاری نه ‌چندان دور شاهد زوال و به قهقهرا رفتن مواهب پیشینیان فارس باشیم، این استان قسمت عمده‌ای از پتانسیل‌های ماندگار خود را فرو می‌‌بازد.
با نگاهی منصفانه، درمی ‌یابیم در وضعیت نامناسب اقتصادی نمی‌‌توان از میراث فرهنگی، شهرداری و سایر نهادها و دستگاه‌های ذی‌ربط انتظار داشت با اتکا به بودجه‌‌های‌عظیم در‌پی احیای یادگار گذشتگان برآیند، اما می‌توانند افق‌‌های‌فکری خود را گسترش داده و شرایط را برای حضور قانومند بخش خصوصی تسهیل کنند تا آنها با اتکا به شم اقتصادی خود، به صنعت گردشگری وارد شوند و دستگاه‌‌های‌دولتی و نهادهای اجرایی به‌سان دیده ‌بانی تیزبین و ناظری سخت‌گیر بر عملکرد آنها نظارت کنند. تجربه نشان داده است کارنامه بخش خصوصی در زمینه فعالیت‌های اقتصادی در بخش‌های مختلف به مراتب موفقیت‌آمیزتر از دولتی‌ها در همه ادوار بوده است و با اتکا به سرمایه‌‌های‌خرد و کلان مردم، می‌توان قدم‌‌های‌بزرگ و ماندگاری در راستای بهره‌برداری از پتانسیل‌های فارس برداشت. با از دست رفتن سرمایه‌های‌تاریخی، فارس سهم عمده‌ای از اعتبار خود را فرو می‌بازد.