بازی مهم‌ترین راه تفکر و آموزش کودک و ارتباط او با دنیای پیرامون است اما کودکان در هر سنی به یک نوع اسباب‌بازی مناسب با سن خود نیاز دارند که بی‌توجهی به آن می‌تواند بی‌فایده و حتی خطرناک باشد.
به گزارش بهداشت نیوز، روانشناس کودک و نوجوان درباره اصول استفاده از اسباب بازی برای کودکان و اسباب بازی مناسب با سن کودکان گفت: بازی مهم‌ترین وسیله تفکر در کودک است که با آن با جهان خود ارتباط برقرار می‌کند. کودک در طول بازی می‌تواند به آرزوها و خواسته دست نیافتنی خود در دنیای واقعی، دست یابد و دنیا را همان گونه که دوست دارد می‌سازد.
سارا سوری افزود: در حدود ۱۸ ماهگی که تخیل وارد دنیای کودک می‌شود، شکل بازی‌های کودک رنگ و بویی تازه می‌گیرد و تمایل کودکان به سمت استفاده از ابزار و وسایل در بازی هایشان بیشتر می‌شود. ابتدا بازی‌های تقلیدی در کودک شکل می‌گیرد. در این مرحله و در حدود سن بیست ماهگی تا ۲.۵ سالگی کودکان به تقلید از کارهای بزرگسالان رو می‌آورند. در واقع در این مرحله آنها به اسباب بازی‌ها تمایلی نشان نمی‌دهند، زیرا ابزارها و وسایل واقعی خانه به خصوص وسایل آشپزخانه مثل قابلمه‌ها و کفگیرها و... برایشان جذابیت دارد.
وی گفت: انتخاب اسباب بازی متناسب با سن کودک نقش مهمی در پرورش خلاقیت و هوش کودک دارد اما ما ایرانی‌ها معمولاً قبل از به دنیا آمدن کودک اسباب بازی‌های بسیار زیادی را برای کودکمان تهیه می‌کنیم؛ به طوری که گاهی تعداد زیادی از آنها به درد کودک نمی‌خورد و در واقع بنا بر سلیقه و آرزوهای ناکام مانده خودمان اسباب بازی می‌خریم و در برخی موارد کودک با هیچ کدام از این اسباب‌بازی‌ها بازی نمی‌کند.
سوری ادامه داد: اسباب بازی حتماً باید متناسب با سن کودک باشد. مهم‌ترین مسئله در انتخاب اسباب بازی این است که کودک بر اسباب بازی مسلط باشد؛ مثلاً یک کودک دو ساله نمی‌تواند با یک هلیکوپتر کنترلی یا یک ماشین کنترلی بازی کند و حتی ممکن است از سرعت و صدای آن اسباب بازی بترسد.
وی گفت: ویژگی دیگر اسباب بازی ارزان قیمت بودن آن است؛ زیرا اسباب بازی گران مطلقاً اسباب بازی مناسب یا خوبی برای کودک نیست. بهتر است اسباب بازی به دنیای واقعی نزدیک‌تر باشد. اسباب بازی‌هایی با تکنولوژی‌های بسیار پیجیده و غیرواقعی کمکی به رشد تخیل کودک نخواهد کرد.
این روان‌شناس کودک و نوجوان فزود: یکی از اسباب بازی‌های مفید برای سنین قبل از دبستان کودک لگو است. باید توجه داشته باشیم که اندازه لگو متناسب با سن کودک باشد. در این مورد هرچه سن کودک کمتر باشد اندازه لگو باید بزرگ‌تر باشد و از سادگی بیشتری برخوردار باشد.
سوری گفت: گاهی نوع بازی و وسیله بازی کودک مطابق با مراحل رشد تکاملی کودک است؛ به طور مثال کودکان از یک تا دو سالگی بیشتر تمایل دارند که اشیا را تکه تکه کنند زیرا نمی‌توانند با کلیت یک جسم ارتباط برقرار کنند پس برای برقراری ارتباط بهتر با آن وسیله شروع به تکه تکه کردن اسباب بازی‌ها می‌کنند، در این مرحله لگوهایی با اندازه بزرگ می‌تواند کمک کننده باشد.
وی ادامه داد: معمولاً کودک از ۲.۵ سالگی به بعد می‌تواند با کلیت یک جسم ارتباط بگیرد و در این مرحله شروع به چسباندن اشیا به هم می‌کند و انواع چسباندن‌ها برای کودکان در این سن سرگرمی بسیار مهمی می‌شود و در این سن نیز می‌توان از لگو برای چسباندن کمک گرفت.
سوری گفت: اینکه کودک اسباب بازی‌های خود را می‌شکند یک امر طبیعی است، البته چنانچه ملاحظه شد که کودک هیچ اسباب بازی سالمی ندارد، ممکن است کودک پرخاشگر یا بیش فعال باشد.
وی افزود: از جمله اسباب بازی‌های مهم دیگر لگوهای چوبی هستند که کودکان به آنها بسیار علاقه مند هستند. همچنین می‌توان از وسایل دورریز خانه مانند لوله دستمال کاغذی، در بطری‌ها یا هر چیزی دیگر بدون خطری برای تهیه اسباب بازی با کمک خود کودک استفاده کرد.
سوری ادامه داد: دسته دیگر بازی‌ها، بازی‌های خلاق هستند که عموماً با وسایل بسیار ساده و ابتدایی مانند یک تکه گل یا خمیر ساخته می‌شوند که به خلاقیت کودک کمک بسیار زیادی خواهد کرد.
وی گفت: آشپزی کردن یا درست کردن کیک و دسر برای کودکان بسیار هیجان انگیز است و کودک آن را مانند یک بازی شاد و تمام عیار می‌بیند. در سن ۴-۵ سالگی می‌توانیم با کمک کودکمان یک کیک ساده درست کنیم. این کار به عنوان یک بازی برای کودک در این سن لذتبخش است. عروسک‌های انگشتی یا پاپت‌ها هم یکی دیگر از اسباب بازی‌های بسیار مفید و لذت بخش برای کودک است و کودک در خلال آن خلاقانه می‌تواند داستان و روایت خودش را بگوید.
به گفته این روان‌شناس کودک و نوجوان، رنگ انگشتی وگل بازی هم یکی دیگر از بازی‌های مفید و ثمربخش مخصوصاً در بچه‌هایی خشمگین است.
سوری افزود: اتاق کودک را نباید با اسباب بازی‌های بسیار زیاد شلوغ کنیم؛ چرا که کودک دچار سردرگمی می‌شود حتی گاهی دیده شده که باعث عدم تمرکز کودک می‌شود. اگر کودک شما اسباب بازی زیادی دارد سعی کنید به صورت دوره ای مقداری از اسباب بازی‌های را از جلوی دست کودک برداشته و بعد از چند ماه آنها را جایگزین اسباب بازی‌های قدیمی کنید تا کودک لذت ببرد.