عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: وقتی از هر زاویه ای به مسئله بورس در ایران نگاه می‌کنیم حیاتی ترین نکته این است که روندهای رخ داده در بازار سرمایه ایران در تمام دوره‌های تاریخی در بخش اعظم با روند بخش حقیقی تعارض دارد. به گزارش شیرازنوین به نقل از روابط عمومی اتاق بازرگانی فارس، دکتر فرشاد مؤمنی در نشست اقتصادی آنلاین «بررسی سیاست‌های اثرگذار بر تلاطم بازار سرمایه» که در اتاق بازرگانی فارس برگزار شد، بیان کرد: کارآمدترین نگاه به مسئله بورس نگاه از سطح توسعه است؛ به طوری که در مناسبات رانتی اساس بقا و استمرار مناسبات عدم شفافیت است. در واقع در اینجا آمیزه ای از ناکارآمدی و عدم شفافیت و فساد را هم لازم است وارد تحلیل نماییم. وی افزود: وقتی از هر زاویه ای به مسئله بورس در ایران نگاه می‌کنیم، حیاتی ترین نکته این است که روندهای رخ داده در بازار سرمایه ایران در تمام دوره‌های تاریخی در بخش اعظم با روند بخش حقیقیی تعارض دارد. مؤمنی اظهار داشت: بورس در همه جای دنیا به عنوان شاخص کل اقتصاد است؛ لیکن در ایران اینگونه نیست و تنها از منظر اقتصاد سیاسی می‌توان به آن نگاه کرد و این بدان معناست که نسبت جاری بازار سرمایه به تولید ناخالص داخلی ایران در پایان مهر ماه 99 با پایان مهر ماه 96 مقایسه می‌شود. مؤمنی اضافه کرد: مشاهده می‌شود که در این بازه ارزش ریالی 8 برابر شده است اما ارزش دلاری تولید ناخالص داخلی ایران با 73 درصد کاهش از رقمی حدود 363 میلیارد دلار به حدود 99 میلیارد دلار رسیده است و تحولات ارزشGDP در این دوره 3 ساله که با تحولات ارزش بورس و فرابورس مورد مقایسه قرار می‌گیرد، درمی‌یابیم که ارزش دلاری بازار سرمایه در حدود 114 درصد افزایش داشته است. این استاد دانشگاه ادامه داد: این آمارها نشان دهنده این است که تحولات بازار سرمایه ارتباطی با بخش حقیقی اقتصاد ندارد و این بازار قادر به ارتقای تولید و افزایش بهره وری نیست. وی عنوان داشت: در ایران تجربه ثابت کرده است که بزرگ‌ترین جهش‌ها در بازار سرمایه در زمانی اتفاق می‌افتد که اقتصاد در بدترین حالت‌ها قرار دارد که این موضوع می‌بایست از منظر اقتصاد سیاسی مورد بررسی قرار گیرد. مؤمنی تصریح کرد: طی 10 سال گذشته حدود 60 درصد کل ارزش بورس به 6 رشته تعلق پتروشیمی‌ها، بانک‌ها، فلزات اساسی، مخابرات، استخراج کانی‌های فلزی و فرآورده‌های نفتی تعلق دارد و داده دیگری که مبنی بر سیاستگذاری اقتصاد سیاسی در بازار سرمایه ایران است این است که در بین سال‌های 87 تا 93 کل اندازه بورس ایران 3/6 برابر شده، در حالی که پتروشیمی‌ها 5/28 برابر و اندازه بانک‌ها 10 برابر شده است. وی افزود: داده مهم دیگر در 10 سال گذشته این است که در حالی که سهم کلیه صنعت و معدن از تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی از حدود 18 درصد به نزدیک به نصف تنزل پیدا کرده 70 درصد کل سرمایه گذاری‌ها در بخش صنعت و معدن به 4 حوزه تخصص گرفته که ویژگی مشترک هر 4 مورد اینها ذیل عنوان فعالیت‌های رانتی معدنی است؛ شامل صنعت پالایشگاهی، صنعت شیمیایی پتروشیمی، صنایع کانی‌های فلزی و فلزات اساسی. مؤمنی اظهار داشت: در ایران تولید توسعه گرا تا حد زیادی به محاق رفته و محملی شده برای کسب رانت و اتفاق مهم دیگری هم که افتاده این است برآیندهای تصمیم گیری و تخصیص منابع به تسخیر گروه‌های غیرمولد درآمده است. وی بیان کرد: فراز و فرودهای بازار سرمایه ابزاری برای پوشش‌های کوته نگرانه کسری‌های مالی به قیمت تبدیل کردن اقتصاد ایران به یک سالن بازی است و آنچه باید انجام دهیم این است که تصویر واقعی از شرایط کنونی اقتصادی اجتماعی ایران را ترسیم و راه‌های برون رفت را با توجه به موارد بودجه 1400 احصاء نماییم. مؤمنی ادامه داد: نکته مهم در رابطه با مسائل جاری ایران این است که بازار سرمایه تنها کانون بحرانی این اقتصاد نیست و متأسفانه بدترین کانون بحران هم نیست.