اطلاعات کلی خبر
عنوان خبر :
چگونه حاجی فیروز به تکدیگری افتاد؟!
متن کامل خبر
داوود فتحعلی بیگی با تشریح پیشینه تاریخی حاجی فیروز ابراز تأسف کرد که این نماد فرهنگی و ملی به دستاویزی برای تکدیگری تبدیل شده است.
به گزارش ایسنا، این هنرمند که بیشتر در حوزه نمایشهای ایرانی، صاحب تجربه و تخصص است درباره پیشینه حاجی فیروز توضیح داد: اساساً در دورهای که بیشتر مردم سواد نداشتهاند، معمولاً حساب سال و ماه از دستشان میرفته و عنوانهای خاصی برای تقویم میگذاشتهاند؛ مانند چله کوچیک، چله بزرگ و ...
در چنین شرایطی که اغلب مردم، به حساب سال و ماه دسترسی نداشتهاند، دستهجات نوروزخوان در اقصی نقاط کشور پیامآور نوروز و بهار بودهاند.
او ادامه داد: نوروز برای مردم ما نه تنها سرآغاز سال نو، بلکه همزمان با شروع بهار و بیداری طبیعت و فراهم شدن زمینه کشاورزی و دامداری بوده است؛ به همین دلیل، آمدن بهار برای مردم سرزمین ما که اغلب کشاورز یا دامدار بودهاند، اهمیت بسیاری داشته و پیام بهار نیز جالب توجه بوده است.
فتحعلی بیگی با بیان اینکه در سالشمار ایرانیان، یکی از رویدادهای مهم، تعریف تقویم براساس گردش طبیعت بوده است، عنوان کرد: ایرانیان این موضوع را در قالب برخی از خرده نمایشها به معرض تماشا میگذاشتهاند و در هر نقطه از کشور، عنوانی برایش در نظر میگرفتند، ولی سنت نوروزخوانی، مهمترین سنتی نمایشی در بهار بوده است.
این پژوهشگر و متخصص نمایشهای ایرانی افزود: حاجی فیروز جزو دستهجات نوروزخوانی بوده که پیام نوروزی میآورده است و از آنجا که چنین مژدهای به مردم میداده، آنان نیز برای تشکر، هدیهای به او میدادهاند و اینگونه نبوده که او خود دست دراز کرده و از مردم گدایی کند. فتحعلی بیگی با اشاره به تحولات زمانه اضافه کرد: بعدها بسیاری از آیینهای نمایشی در گذر زمان رنگ باختهاند و متأسفانه در این بین، عدهای هم حاجی فیروز را دستمایه تکدیگری قرار دادهاند؛ این مسئله سالهاست که در کشور ما ریشه دوانده و حرف امسال و پارسال نیست.
او با تأکید بر ضرورت توجه نهادهایی مانند شهرداری به امور فرهنگی و ملی خاطر نشان کرد: بهترین کار برای پاسداشت آیینهای نوروزی این است که نهادهایی مانند شهرداری پای کار بیایند و دستهجات نوروزی را فعال کنند تا اینها پیامآور نوروز باشند و فضای شهر را مملو از شادی و سرور کنند. با این شیوه، بخش تکدیگری به تدریج کمرنگ میشود؛ چراکه جمعآوری متکدیان به این آسانی نیست.
فتحعلی بیگی با ابراز تأسف از تگناهای اقتصادی گفت: در این شرایط دشوار، عدهای چارهای ندارند اما همیشه تعداد دیگری هم هستند که از این وضعیت سواستفاده میکنند. به خصوص باندهایی که کودکان را در خیابانها اجیر میکنند و آنان را دستمایه کاسبی و تکدیگری قرار میدهند.
این کارگردان با تأکید بر ضرورت احیای آیینهای نوروزی در شهرهای گوناگون ادامه داد: مردم باید این آیینها را ببینند و از پیشنیه فرهنگی کشور خود آگاه شوند.
در کنار این، مسئولان نیز باید تأمل و تحمل کافی داشته باشند، چون میر نوروزی همانگونه که مژده آمدن بهار را میدهد، شروع به انتقاد هم میکند و ممکن است حرفهایی بزند که به مذاق مسئولان خوش نیاید.
البته این سنتهای نمایشی از اواخر دوره قاجار به اینسو به تدریج کمرنگ شدهاند و حالا لازم است بار دیگر به آنها بازگردیم.