اطلاعات کلی خبر
عنوان خبر : تنوع ژانرها نجات بخش سینما
کد خبر : ۳۷۰۹
تعداد بازدید : ۱۳۷
متن کامل خبر

سینمای دهه ۶۰ را سینمای طلایی ایران می‌گویند. اما چه ژانرهایی مردم را در روزهای جنگ به سینما آورد؟ آمار نشان می‌دهد که فیلم‌های در ژانر مانند جنگی و حادثه‌ای نقش بسیار مهمی داشتند، چیزی که برای سینمای حال حرف مهم دارد و می‌تواند راه نجات را نشان دهد. به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با گذر از گزارشی که قبل از این درباره نسبت میان تعداد سینماها و مخاطبین ما با مقایسه سال‌های بعد از پیروزی انقلاب با زمان فعلی نوشتیم، باید به بررسی کیفی درباره فیلم‌ها بپردازیم تا ببینیم در سال‌های دور و نزدیک ایران، چه فیلم‌هایی عامل فروش و جذب مخاطب در سینمای کشور بوده و هستند؟ از این گذشته نقش فیلم‌های خارجی در این میان چیست؟ اما قبل از این بحث کیفی باید یادآور شد که معنای افزایش کیفیت فیلم‌ها و راه‌کارهای جذب مخاطب به سینما، نفی افزایش تعداد سالن‌های سینما نیست، زیرا سینماهای کشور ما هنوز به تعداد کافی و استاندارد جهانی نرسیده و باید تعداد سینماها افزایش داشته باشد؛ یکی از ملاک‌های اولیه پیشرفت در هر کشور سینماها به عنوان ویترین فرهنگی و مظاهر تمدن است. سینما از اولویت‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران است که امام خمینی(ره) در سخنرانی تاریخی خود در بهشت زهرا(س) نشان دادند به این پدیده نگاهی درست و به‌روز دارند و قرار است سینما در ایران رشد داشته باشد. هم اکنون بسیاری از مردم شهرستان‌های ما فاقد سینما هستند و در سال‌های اخیر با سینماسیارها به تماشای فیلم‌ و پویانمایی می‌نشینند.سالن‌ها همچنین باید از استانداردهای روز دنیا بهره‌‌مند باشد. درست است که فیلم‌های ما عموماً از نظر بصری بیشتر فیلم‌های شهری و اجتماعی‌اند و در ابعاد نه چندان بزرگ هم می‌توان آن‌ها را تماشا کرد و از دیدن آنان لذت برد، اما این وظیفه مدیران سینمایی است که سینماها را با بالاترین کیفیت روز بسازند. امروز سینمای کشور ما حتی یک پرده IMAX ندارد. شاید فردا روزی فیلم‌هایی با ابعاد و مقیاس آثار بزرگ تولید و روانه اکران شوند که به چنین سینمایی نیاز داشته باشیم. اما با گذر از این بحث باید به این نکته غمناک اشاره کرده و طلیعه گزارش بعدی را بنویسیم که اگرچه تعداد سالن‌های سینمای ما به اندازه استاندارد جهانی نیست اما فیلم‌ها نیز مورد استقبال نیستند. در سال‌های اخیر بسیاری از تهیه‌کنندگان علت فروش کم فیلم‌های خود را کمبود سینما و سالن‌های آن دانسته‌اند.آری، نبود سینما در برخی شهرستان‌ها خود عامل کمبود فروش فیلم است، اما در بسیاری از شهرستان‌ها و شهرهای کشور که سینما به اندازه کافی وجود دارد، سالن‌ها خالی‌اند و همان طور که در گزارش قبلی گفته شد، هر ایرانی هر 10 سال 3 بار سینما می‌رود. بنابراین باید نظری به فیلم‌ها و موضوع سبد محتوای تماشاگران کشور داشت.همواره سینمای سال‌های دهه 60 را به عنوان سینمای پرمخاطب درنظر می‌گیرند. به عنوان مثال همان سال 1364 که در گزارش اشاره شد، سرشار از فیلم‌های متنوع در ژانرهای گوناگون بوده است. از جنگی یا همان دفاع مقدس گرفته تا کمدی، تاریخی، ترسناک و درام‌های اجتماعی ما. از این گذشته فیلم‌های اجتماعی حتی در تلخ‌ترین نمونه‌های خود از عنصر مهمی به نام عاطفه و عشق برخوردار بودند. چیزی که باعث می‌شد تا مخاطب قدری احساس سبکی و آرامش کند و یا به عبارتی دیگر با دیدن لحظاتی رؤیایی، آن چیزی که از سینما انتظار دارد، یعنی روشنایی را ببیند.بنابراین دو نکته مهم تنوع ژانری و احساس آرامش، عشق و امید عناصری است که در فیلم‌های آن سال‌ها به کرات دیده می‌شود. نگاهی کنیم به فیلم‌هایی مانند پرنده کوچک خوشبختی یا گل‌های داوودی که هردو فضایی کاملاً غمناک دارند و یا به نوعی به یکی از معضلات فردی و اجتماعی اشاره دارند. اما هردوی این فیلم‌ها در زمان خود جزو فیلم‌های پرفروش و پرمخاطب بودند، چراکه هردو از عنصر عشق و عاطفه سرشار بودند که باید در سینما آن را دید.تنوع ژانری نیز کاملاً در سردر سینماهای کشور دیده می‌شد. یک جا فیلم‌های اکشن آن روزها مانند تاراج و عقاب‌ها داشت و یک جای دیگر فیلم‌های ترسناکی مانند طلسم و شب هفتم. سینمایی دیگر عاشقانه نشان می‌داد و سینمایی دیگر فیلم‌های بچه‌های جنگ را که با فاصله از شهر در جبهه‌ها مشغول جنگ بودند مانند بلمی به سوی ساحل، دیده‌بان، هور در آتش و... . به این ترتیب همه آن چیزی که در احساسات انسان‌ها مورد نیاز است و با واقعیت اطراف ارتباط داشت را می‌شد در سینماها دید. در عین حال معضلات و مسائل اجتماعی مهمی مانند اعتیاد، ازدواج دیرهنگام، تک فرزندی، نگه‌داری سالمندان در خانه سالمندان و... در سینما همراه با درامی جذاب و عاطفی مورد استقبال مخاطبین سینما قرار می‌گرفت. اما این همه چیز نیست بلکه باید نگاهی داشت به اکران گسترده فیلم‌های خارجی. متأسفانه آمار رسمی و دقیقی از میزان اکران فیلم‌های خارجی در سال‌های ابتدایی دهه شصت در دسترس نیست اما آمارها خوشبختانه از سال 1364 توسط معاونت توسعه فناری و مطالعات سینمایی سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از سال 1395 منتشر شده است. با رجوع به این سالنامه‌های آماری می‌توان اطلاعات دقیق و مستندی را درباره فروش فیلم‌های سال‌های اوایل دهه شصت استخراج کرد. بر اساس سالنامه آمار فروش سینمای ایران در سال 1365، هر ایرانی حداقل یک بار و به طور متوسط دوبار در سال به سینما رفته است. چیزی که در سال 1364 نیز تقریباً همین گونه است. در سال 1364 عقاب‌ها ساخته مرحوم ساموئل خاچیکیان پرفروش‌ترین فیلم در ژانر جنگی و دفاع مقدس است که 29 میلیون تومان با بلیت 73 ریال است. در سال 1365 فیلم گمشده به کارگردانی مهدی صباغ‌زاده در گونه خانوادگی پرفروش‌ترین فیلم سال با بلیت 86 ریال است که 20 میلیون تومان فروش می‌کند. این روند در سال 1366 نیز ادامه دارد و باز هر ایرانی در سال نزدیک به دو بار سینما رفته است و با بلیت 90 ریالی فیلم اجاره نشین‌ها در گونه کمدی پرفروش‌ترین فیلم سال شد و 34 میلیون تومان فروش کرد. در سال 1367 نیز فیلم کانی مانگا به کارگردانی سیف الله داد در ژانر جنگی 39 میلیون تومان می‌فروشد. در 1368 فیلم افق به کارگردانی رسول ملاقلی پور با بلیت 106 ریالی 37 میلیون و 400 هزار تومان پرفروش‌ترین فیلم سال می‌شود. در یک سال باقی مانده به انتهای دهه 1360 نیز فیلم خاستگاری مهدی فخیم‌زاده با فروش بلیت 149 ریالی 74 میلیون تومان فروش می‌کند و پرفروش‌ترین سال می‌شود. اما در آخرین سال دهه اول پیروزی انقلاب اسلامی، فیلم سینمایی عروس به کارگردانی بهروز افخمی در ژانر حادثه‌ای و خانوادگی توانست با بلیت 22 تومانی 115 میلیون تومان فروش کند. بنابراین با در نظر گرفتن این 7 سال (1364-1370) می‌توان گفت که فیلم‌های دفاع مقدسی و جنگی با 3 بار، خانوادگی 2 بار، کمدی 1 بار و حادثه‌ای نیز 1 بار پرفروش‌ترین‌های سال‌ها به ترتیب توالی بودند.حالا با نگاهی به تنوع ژانری در هر سال چه چیزی می‌بینیم؟ در 10 فیلم پرفروش سال 1364، دو فیلم در ژانر جنگی، 5 فیلم در ژانر حادثه‌ای (اکشن)، 2 فیلم در گونه خانوادگی و کودک و نوجوان و 1 فیلم در گونه درام اجتماعی است.