اطلاعات کلی خبر
عنوان خبر :
پیشگیری از سکته مغزی با رژیم غذایی مناسب
متن کامل خبر
دکتر «مهسا مؤذن»، دکترای تخصصی تغذیه، دانشکده تغذیه و علوم غذایی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز:
سکته مغزی یک وضعیت پزشکی تهدیدکننده زندگی است و زمانی اتفاق میافتد که جریان خون مغز به طور ناگهانی قطع شود(سکته مغزی ایسکمیک)، یا زمانی رخ میدهد که یک رگ خونی در مغز پاره میشود(سکته خونریزیدهنده). هر دو این شرایط در عرض چند دقیقه منجر به مرگ سلولهای مغز میشود.
سن بالا مهمترین عامل خطر برای سکته مغزی محسوب میشود. در میان عوامل خطر قابل اصلاح، پرفشاری خون و مصرف دخانیات از عوامل اصلی محسوب میشود. عوامل دیگر عبارتند از: رژیم غذایی نامناسب، چاقی، بیماری عروق کرونر قلب، دیابت، نداشتن تحرک بدنی، مصرف بیش از حد الکل و ژنتیک. اما باید بدانیم حدود ۸۰ درصد سکتههای مغزی قابل پیشگیری است.
تغییر در سبک زندگی و اصلاحات رفتاری از جمله اصلاح رژیم غذایی، اجزای مهم پیشگیری اولیه از سکته مغزی به حساب میآید. در ادامه توصیههای غذایی برای کاهش خطر رخداد سکته مغزی را دنبال میکنیم:
• مصرف روزانه ۹-۵ واحد از میوهها و سبزیها، فراهمکننده مقادیر کافی فیبر، مواد معدنی(مثل منیزیم و پتاسیم) ویتامینها و سایر مواد مغذی برای بدن است. یک ارتباط معکوس بین افزایش دریافت میوهها و سبزیها و کاهش خطر سکته مغزی مشاهده شده است.
• روغن زیتون فرابکر دارای پلی فنولها، توکوفرولها و اسیدهای چرب تک غیراشباع بوده و استفاده از آن میتواند با کاهش خطر سکته مغزی در ارتباط باشد. البته باید عنوان کرد که روغن زیتون فرابکر نباید حرارت دیده و برای مثال میتواند بر روی سالاد استفاده شود.
• مصرف انواع ماهی چرب و نیمهچرب به میزان دو بار در هفته برای سلامت قلب توصیه میشود. همچنین مصرف بالای ماهی با کاهش خطر کل سکته مغزی و سکته ایسکمیک در ارتباط بوده است. اسیدهای چرب چند غیراشباع، ویتامینهای D و B، پتاسیم و منیزیم موجود در ماهی اغلب دارای اثرات مطلوب بر عروق است، اما باید در نظر داشت که مصرف مکملهای اسید چرب امگا ۳ فواید یکسانی را نشان نداده و در افرادی که داروهای رقیقکنندههای خون مانند «وارفارین» یا «آسپرین» مصرف میکنند، نباید استفاده شود.
• دریافت مغزها به میزان ۳۰-۲۰ گرم در روز برای سلامت قلب و کاهش خطر سکته مغزی توصیه میشود.
• مصرف منظم و متوسط شیر و لبنیات کمچرب با کاهش خطر سکته مغزی در ارتباط بوده است؛ این ارتباط به علت محتوای بالای کلسیم، منیزیم، پتاسیم و پپتیدهای بیواکتیو این محصولات است.
• از دیگر توصیهها، کاهش دریافت سدیم به میزان ۲ گرم در روز یا کمتر است؛ یک ارتباط قوی بین دریافت بالاتر نمک و افزایش پرفشاری خون و سکته مغزی گزارش شده است.
• از مصرف غذاهای غنی از اسیدهای چرب اشباع(چربیهای جامد) و اسیدهای چرب ترانس باید خودداری شود. توصیه کنونی، بر استفاده از روغنهای مایع بهجای چربیهای اشباعشده و کربوهیدراتهای تصفیهشده با هدف کاهش خطر سکته مغزی تأکید دارد.
• مصرف گوشت قرمز باید به یک تا دو بار در هفته محدود شده و تا جای ممکن از مصرف گوشتهای قرمز فرآوریشده پرهیز شود. چراکه مصرف بالای آنها با خطر بالاتر کل سکته مغزی و سکته مغزی ایسکمیک مرتبط بوده است. به نظر میرسد این ارتباط به علت اثرات نامطلوب اسیدهای چرب اشباع، میزان هم بالا، پراکسیداسیون لیپید و نمک زیاد در گوشتهای فرآوریشده و تأثیر آن بر فشارخون باشد.
• محدودیت مصرف نوشیدنیهای شیرینشده به دلیل اثرات نامطلوب آن بر LDL، VLDL، قند خون، انسولین و ارتباط آن با افزایش خطر کل سکته مغزی و سکته ایسکمیک توصیه میشود.
• مصرف متوسط شکلات تلخ نیز به دلیل افزایش HDL، کاهش اکسیداسیون LDL، بهبود عملکرد اندوتلیال و کاهش فشارخون، با کاهش خطر سکته مغزی مرتبط بوده است.
• در نهایت مصرف متوسط چای به ویژه چای سبز توصیه شده و با کاهش خطر سکته مغزی در ارتباط بوده است.