شیرازنوین- گروه خبر
پژوهشگر حوزه مدیریت شهری معتقد است که ظرفیت سازی در سطح محله از طریق شناخت سرمایه اجتماعی و عوامل مؤثر در آن میسر 
خواهد بود.
محمد تولایی با بیان اینکه با بررسی تاریخ برنامه ریزی شهری متوجه تغییر رویکرد مدیران و برنامه ریزان شهری و ارتقای این مهم از نگاه صرف کالبدی به نگاه چند بعدی بود، که تمام ابعاد اعم از اجتماعی، روانی، اقتصادی و... را در بر می‌گیرد، اظهار کرد: واضح است که توجه برنامه ریزان و مدیران شهرها، باید بیشتر بر سطوح پایین تر و ابعاد ملموس زندگی شهری معطوف باشد و تقویت و اهمیت سطوح محلی و حضور انجمن‌ها و نهادهای اجتماعی مدنی در عرصه تصمیم گیری با تکیه عمده بر نقش شهروندان، اعتماد و مشارکت واقعی آنها در عرصه فعالیت‌ها و اقدامات روزمره مورد تأکید بسیاری از صاحب نظران است. وی گفت: با بررسی وضعیت موجود و الگوبرداری از کشورهای توسعه یافته و البته تطبیق دادن با هویت ایرانی اسلامی می‌توان مشاهده کرد که موضوع اجتماعات محلی و سامان‌دهی آنها جایگاه مهمی در جامعه شناسی شهری و به دنبال آن شهرسازی و مدیریت شهری پیدا کرده است. این پژوهشگر حوزه مدیریت شهری افزود: صاحب نظران اعتقاد دارند که اجتماعات محلی و نهادهای مردم محور می‌توانند با ارائه رفتارهای جدید و نهادینه ساختن آنها در جوامع، نقش مؤثری در ایجاد و بازتولید مفهوم شهروندی ایفا نمایند. اما مدیریت نسبتاً متمرکز در کشور ما، برنامه ریزی از بالا به پایین، سبب کمتر شدن مشارکت شهروندان در محله‌ها شده است که می‌توان با یک رویکرد صحیح و هدفمند از این سرمایه عظیم استفاده کرد و در شهر شیراز به عنوان یک کلان شهر که دارای هویتی مذهبی، تاریخی و گردشگری است، زمینه‌های مشارکت شهروندان را فراهم نمود. تولایی گفت: در مدیریت نوین مشارکت مردمی در معنای واقعی آن هدف قرار گرفته و برنامه ریزی با مردم، نه برای مردم محوریت این نگرش در برنامه ریزی شهری است؛ بنابراین نقش دولت صرفاً هدایت، حمایت و تشویق نهادهای اجتماعی محلی خواهد بود و هیچ گونه تصمیمی را از بالا به پایین دیکته نمی‌کند و عدالت در شهرها و به دنبال آن محلات بهتر رعایت شده و همچنین کارایی این نهادها با مشارکت و اعتماد به شهروندان بالاتر خواهد رفت. در واقع می‌توان اختیارات کامل را به شورا‌ها واگذار نمود تا این پارلمان محلی با استفاده از سرمایه اجتماعی سازمان دهی شده نظیر یاوران شورای اسلامی، برنامه ریزی صحیح و راهبردی طبق نظر شهروندان برای حل مشکلات با اتکای به هم افزایی مجموعه سرمایه‌های علمی، طبیعی، کالبدی و انسانی و اجتماعی را به کار گیرد. وی افزود: یکی از مهم ترین نکات در این خصوص توجه به نقش سرمایه اجتماعی در روابط بین افراد و گروه‌ها در اجتماع و نتایج سودمند آن مانند همکاری در نیل به منفعت عمومی، تسهیل کنش جمعی، ایجاد مشارکت و اعتماد در بین افراد جامعه است که کارآیی آنها را افزایش داده و اختلافات آنها را می‌کاهد. از این رو برای دستیابی به پایداری محله ای که مبتنی بر مشارکت شهروندان در برنامه‌های توسعه باشد، استفاده از پتانسیل‌های فکری و دانشی است و این مهم با ظرفیت سازی محقق می‌شود. باید توجه داشت ظرفیت سازی در سطح محله از طریق شناخت سرمایه اجتماعی و عوامل مؤثر در آن میسر خواهد بود و عناصر اصلی جهت دستیابی به توسعه محله ای پایدار، افزایش منابع اجتماعی، به حداقل رساندن مصرف منابع طبیعی، کارآمدی استفاده از فضاهای شهری از طریق بسیج شهروندان و مسئولان است. پژوهشگر حوزه مدیریت شهری گفت: در نهایت می‌توان گفت سرمایه اجتماعی دارایی‌های خوب خصوصی است که باید آنها را انباشت و از آنها برای دستیابی به اهداف استفاده نمود. بر این اساس، سرمایه اجتماعی بر پایه درجه بالای اعتماد بین شخصی و به همان میزان ارزشمندی اعتماد نهادهای عمومی و سیاسی است که قواعد حقوقی را ایجاد و رعایت می‌کنند و همه مبادلات را شفاف و 
ایمن می‌سازند. 
تولایی افزود: سخن آخر اینکه امید است حال که دولت، مجلس و شوراها همگی نشان ارزشمند انقلابی بودن را یدک می‌کشند، با همراهی، همدلی و برنامه ریزی از طریق سلسله مراتب اختیارات لازم را به شوراها تفویض نمایند تا با ایجاد مدیریت واحد شهری، اقدامات لازم را به عمل آورند و البته شوراها می‌توانند با هدف گذاری و استفاده از ظرفیت‌های اجتماعی این مهم را مطالبه نمایند تا شهروندان در امور جاری شهر مشارکت بیشتری داشته باشند. در پیوند نگارش به صورت خاص به شهر شیراز که برند سومین حرم اهل بیت(ع) را داراست، اشاره نمود تا با استفاده از جایگاه اجتماعی شهروندان و مشارکت حداکثری آنها هویت اصلی خود را به دست آورد و در محورهای اقتصادی، اجتماعی، گردشگری و... شهری در تراز بین المللی قرار گیرد.