ایران سالمند شد ، روزنامه شیراز نوین
به طور جدی باید فکری به حال جوانی جمعیت کشور نمود؛ آنچه بیش از اندازه بر آن تأکید شده، اما و گویا سیاستی کلان و قدرتمند در جریان است تا هم جلوی افزایش زاد و ولد را بگیرد و هم به مهاجر شدن جمعیت اندک جوان کمک کند. به هر گوشه از رسانههای خبری که آمارهای مربوطه را منتشر میکنند مراجعه کنید، متوجه میشوید که جمعیت ایران سالمند شده است و با بحران عجیبی در فردا مواجه خواهیم شد. در ایران آهنگ رشد جمعیت از دهه ۶۰ شروع شد، اما در آخرین سرشماری که در سال ۱۳۹۵ انجام گرفت، نرخ رشد جمعیت به ۱,۲۴ درصد رسید. اجرای برنامه سیاستهای جمعیت در دهه 60 باعث شد تا نرخ رشد با افزایش بیسابقهای به 4 درصد برسد. اما این نرخ رشد با تغییر سیاستهای جمعیت روند کاهشی پیدا کرد؛ به طوری که امروز به زیر یک درصد، یعنی حدود ۰.۷۷ درصد (هفتاد و هفت صدم درصد) رسیده است. ۳۰ اردیبهشت ۹۳ بود که سیاستهای کلی جمعیت از سوی رهبر معظم انقلاب ابلاغ و از همه دستگاهها خواسته شد که با عنایت به اهمیت مقوله جمعیت در اقتدار ملی و با توجه به پویندگی، بالندگی و جوانی جمعیت کنونی کشور به عنوان یک فرصت و امتیاز و در جهت جبران کاهش نرخ رشد جمعیت و نرخ باروری در سالهای گذشته برنامهریزیهای جامع برای رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور متناسب با سیاستهای جمعیتی انجام گیرد.
با وجود ابلاغ این سیاستها و اقداماتی که دستگاههای مختلف انجام دادند، اما روند رشد جمعیت باز هم کاهشی شد و این بار رهبر معظم انقلاب در دیدار 22 تیرماه سال 99 با منتخبان مجلس به مقوله فرزندآوری تأکید و اشاره نمودند «مسئله فرزندآوری و مسئله نسل بسیار مهم است؛ این موضوعی است که بنده بارها در این چند سال اخیر تأکید کردهام، ولی متأسفانه حالا که انسان نتایج را نگاه میکند، معلوم میشود که خیلی این تأکیدها تأثیر زیادی نداشته است. اینها به قانون احتیاج دارد؛ نیاز به پیگیری جدی دستگاههای اجرایی دارد و بایستی به جد مسئله فرزندآوری را مهم دانست و از پیری جمعیت ترسید».
مجلس یازدهم در اولین روزهای کاری طرح حمایت از خانواده و جوانی جمعیت با امضای ۱۰۰ نفر از نمایندگان را در جلسه علنی اعلام وصول کرد و نهایتاً قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در مهر 1400 به تصویب رسید و بودجه 19هزار میلیارد تومانی برای آن مصوب شد. در این قانون خانوادهها در اولویت تسهیلات مسکن، مشوقهای اقتصادی، تسهیلات آموزشی و تسهیلات شغلی و حتی ثبت نام و خرید خودرو بدون نوبت برای خانوادههایی که سه فرزند دارند، قرار گرفتند. اما به اعتقاد کارشناسان، با گذشت سه سال از این قانون آمارها نشان میدهد که نرخ رشد جمعیت باز هم کاهشی بوده است. متولدین دو سال 1401 و 1402 به ترتیب برابر ۱.۰۷۵ و ۱.۰۵۸میلیون کودک است؛ این آمار به معنای کاهش ۳.۷ و ۱.۶ درصدی زاد و ولد نسبت به سال پیش آنها و نسبت به سال ۱۳۹۵ نیز ۳۱ درصد کمتر شده است. بررسیها نشان میدهد در ایران همگام با فراز و نشیبهای سیاستهای جمعیتی، رشد جمعیت هم تغییر پیدا کرده است. با اجرای سیاستهای تشویق موالید رشد جمعیت در دهه ۱۳۵۵ تا ۱۳۶۵ به رشدی نزدیک به ۴ درصد رسید. این رشد در تاریخ کشورمان بیسابقه است. فقط طی سالهای 60 تا 65 یک موج جمعیتی 9میلیون نفری که در تاریخ ایران بیسابقه بوده، ایجاد شد. بررسی زندگی مردم در دهه 60 و همزمان با جنگ تحمیلی نشان میدهد بسیاری از خانوادهها چند فرزند داشتند. تحصیل رایگان و همچنین سیاست اعطای سوبسید باعث شده بود تا خانوادهها کمتر دغدغه بزرگ کردن فرزندانشان را داشته باشند؛ اما ناگهان سیاستهای جمعیتی تغییر کرد و شعار فرزند کمتر، زندگی بهتر از رسانه ملی به عنوان الگوی خانوادههای ایرانی مطرح شد و خانوادهها به سمت تکفرزندی رفتند. با تغییر سیاست و تشویق خانوادهها برای کاهش زاد و ولد، میزان باروری کشور از حدود 5/6 فرزند به ازای هر زن در سال 1367 به حدود 1.7 فرزند در سال 1390 کاهش یافت.
با وجود تمام این تفاصیل، اما از دو جهت در حال وارد آوردن ضربه به جمعیت کشور هستیم؛ از یک طرف افت شدید زاد و ولد و از طرفی مهاجرت اندک جمعیت جوان که بیشتر سمت و سوی اقتصادی و معیشتی دارد. در هر دو حالت این اقتصاد کشور است که باعث افت جمعیت جوان شده است. از یک سو جوانان ازدواج نمیکنند یا سن ازدواج افزایش یافته است و از طرفی اگر هم ازدواج کنند، یا ناموفق است یا فرزندآوری در کار نیست.
به نظر میرسد دولت در ابتدا باید فکری به حال اقتصاد و معیشت ملت کند و این مهم میسر نمیشود مگر با اصلاح سیاستهای بینالمللی و توفیق در دیپلماسی اقتصادی فرهنگی با سایر کشورهای جهان. هرچند تاکنون ایجاد ارتباط با بعضی کشورهای دسته سوم یا حتی دسته چهارم منافعی را برای ملت درپی نداشته است.
تاکنون نظری برای این خبر ثبت نشده است!
ثبت نظر جدید
خبرهای تصادفی روزنامه شیراز نوین